Molekularne prognostyczne i predykcyjne czynniki kwalifikacji chorych do immunoterapii
Streszczenie
Immunoterapia niedrobnokomórkowego raka płuca (NDRP) jest obecnie szeroko stosowana w Polsce i na świecie. Leczenie za pomocą inhibitorów immunologicznych punktów kontrolnych — najczęściej przeciwciał monoklonalnych anty-PD-1 (programmed death 1) lub anty-PD-L1 (programmed death ligand 1) — można zaplanować na podstawie badania czynników predykcyjnych. Pembrolizumab w monoterapii pierwszej linii stosuje się u chorych na przerzutowego NDRP po wykluczaniu obecności w komórkach nowotworowych mutacji w genie EGFR (epidermal growth factor receptor) i rearanżacji genów ALK (anaplastic lymphoma kinase) i ROS1 oraz po potwierdzeniu obecności ponad 50% komórek nowotworowych z ekspresją PD-L1 w guzie. Chemioimmunoterapię z udziałem pembrolizumabu można wykorzystać w leczeniu takich chorych, ale w przypadku wykrycia ekspresji PD-L1 na mniej niż 50% komórek nowotworowych. Planowanie leczenia drugiej linii za pomocą atezolizumabu lub niwolumabu (leczenie dostępne w Polsce) nie wymaga oceny ekspresji PD-L1 na komórkach nowotworowych. Ponieważ ekspresja PD-L1 nie jest idealnym markerem predykcyjnym dla immunoterapii, trwają poszukiwania innych czynników związanych z wyższą efektywnością tej metody leczenia. Wśród nich można wymienić wysokie obciążenie mutacyjne nowotworów (TMB, tumor mutation burden), obecność niestabilności mikrosatelitarnej (MSI, microsatellite instability), immunoprofil odpowiadający tzw. „guzom gorącym”, obecność mutacji genetycznych, np. w genie KRAS (Kristen rat sarcoma viral oncogene homolog) i wiele innych.
Słowa kluczowe: niedrobnokomórkowy raka płucainhibitory immunologicznych punktów kontrolnychczynniki predykcyjneligand dla cząsteczki programowej śmierci typu 1
Referencje
- https://www.gov.pl/web/zdrowie/choroby-onkologiczne.
- Reck M, Rodríguez-Abreu D, Robinson AG, et al. KEYNOTE-024 Investigators. Pembrolizumab versus Chemotherapy for PD-L1-Positive Non-Small-Cell Lung Cancer. N Engl J Med. 2016; 375(19): 1823–1833.
- Gandhi L, Rodríguez-Abreu D, Gadgeel S, et al. KEYNOTE-189 Investigators. Pembrolizumab plus Chemotherapy in Metastatic Non-Small-Cell Lung Cancer. N Engl J Med. 2018; 378(22): 2078–2092.
- Mazieres J, Kowalski D, Luft A, et al. KEYNOTE-407 Investigators. Pembrolizumab plus Chemotherapy for Squamous Non-Small-Cell Lung Cancer. N Engl J Med. 2018; 379(21): 2040–2051.
- Brahmer J, Reckamp KL, Baas P, et al. Nivolumab versus Docetaxel in Advanced Squamous-Cell Non-Small-Cell Lung Cancer. N Engl J Med. 2015; 373(2): 123–135.
- Borghaei H, Paz-Ares L, Horn L, et al. Nivolumab versus Docetaxel in Advanced Nonsquamous Non-Small-Cell Lung Cancer. N Engl J Med. 2015; 373(17): 1627–1639.
- Rittmeyer A, Barlesi F, Waterkamp D, et al. OAK Study Group. Atezolizumab versus docetaxel in patients with previously treated non-small-cell lung cancer (OAK): a phase 3, open-label, multicentre randomised controlled trial. Lancet. 2017; 389(10066): 255–265.
- Herbst RS, Baas P, Kim DW, et al. Pembrolizumab versus docetaxel for previously treated, PD-L1-positive, advanced non-small-cell lung cancer (KEYNOTE-010): a randomised controlled trial. Lancet. 2016; 387(10027): 1540–1550.
- Gray JE, Villegas A, Daniel D, et al. PACIFIC Investigators. Overall Survival with Durvalumab after Chemoradiotherapy in Stage III NSCLC. N Engl J Med. 2018; 379(24): 2342–2350.
- Planchard D, Popat S, Kerr K, et al. ESMO Guidelines Committee, ESMO Guidelines Committee. Electronic address: clinicalguidelines@esmo.org. Metastatic non-small cell lung cancer: ESMO Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up. Ann Oncol. 2018; 29 Suppl 4(Suppl 4): iv192–iv237.
- Marabelle A, Fakih M, Lopez J, et al. Association of tumour mutational burden with outcomes in patients with advanced solid tumours treated with pembrolizumab: prospective biomarker analysis of the multicohort, open-label, phase 2 KEYNOTE-158 study. Lancet Oncol. 2020; 21(10): 1353–1365.
- Immunoterapia raka płuca – współczesne spojrzenia. In: Wojas-Krawczyk K. ed. W gabinecie lekarza specjalisty. Wydanie 1. PZWL Wydawnictwo Lekarskie Sp. z o.o, Warszawa 2011.
- Skoulidis F, Goldberg ME, Greenawalt DM, et al. Mutations and PD-1 Inhibitor Resistance in -Mutant Lung Adenocarcinoma. Cancer Discov. 2018; 8(7): 822–835.
