Kabozantynib w leczeniu chorych na zaawansowanego raka wątrobowokomórkowego
Streszczenie
Rak wątrobowokomórkowy (HCC) jest szóstym co do częstości występowania nowotworem złośliwym na świecie, przy czym liczba zachorowań stale wzrasta i obecnie wynosi około 850 000 rocznie. U większości chorych nowotwór rozpoznaje się w zaawansowanym stadium, co wynika — przede wszystkim — z braku wczesnych objawów choroby. W przeciwieństwie do innych nowotworów złośliwych u ludzi, czynniki ryzyka zachorowania na HCC są dobrze poznane. U większości chorych nowotwór rozwija się w wątrobie marskiej, a wyjątek stanowi postać włóknisto-blaszkowata pojawiająca się w zdrowej wątrobie. Hepatokarcynogeneza jest złożonym, wieloetapowym procesem, w którym dochodzi do zaburzeń wielu szlaków przekaźnictwa wewnątrzkomórkowego, co w konsekwencji prowadzi do zróżnicowanego obrazu biologicznego choroby. W czasie życia płodowego komórki wątrobowe produkują wiele czynników, na przykład czynnik wzrostu naskórka (EGF), czynnik wzrostu śródbłonka naczyń (VEGF) lub płytkopochodny czynnik wzrostu (PDGF), które odgrywają znaczącą rolę w organogenezie. U dorosłego produkcja wielu z nich się zmniejsza lub nie istnieje. W wyniku uszkodzenia narządu (np. po urazie) hepatocyty podejmują ich syntezę. W przewlekle uszkodzonej wątrobie dochodzi do rozregulowania stałej produkcji tych czynników, co w konsekwencji prowadzi do hepatokarcenogenezy. Zrozumienie patogenezy HCC umożliwiło stworzenie leków, które mogą ingerować bezpośrednio w szlaki molekularne związane ze wzrostem i progresją choroby nowotworowej. Lekiem o udowodnionej skuteczności jest kabozantynib (doustny inhibitor kinazy tyrozynowej), który jest ukierunkowany na receptory VEGF, MET i AXL. Może on być rozważany u chorych na HCC z progresją choroby, po jednej lub dwóch liniach leczenia systemowego (np. po terapii sorafenibem). Stosowanie kabozantynibu w leczeniu chorych na zaawansowanego HCC poddano ocenie w prospektywnym badaniu klinicznym III fazy, w którym stwierdzono wydłużenie czasu całkowitego przeżycia (OS) i czasu przeżycia wolnego od progresji choroby (PFS) w porównaniu z pacjentami otrzymującymi placebo. W świetle wyników tego badania zastosowanie kabozantynibu stanowi szansę na dalszą poprawę wyników leczenia chorych na zaawansowanego HCC.
Słowa kluczowe: rak wątrobowokomórkowykabozantynibwielokinazowy inhibitorszlaki sygnałowewyniki leczenia