dostęp otwarty
Krytyczna ocena badań klinicznych w onkologii — część I
- Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie
- Aestimo s.c., Kraków
- Klinika Chemioterapii Nowotworów Uniwersytetu Medycznego w Łodzi; WWCOiT im. M. Kopernika w Łodzi
dostęp otwarty
Streszczenie
Zgodnie z zasadami medycyny opartej na dowodach (EBM, evidence based medicine) decyzje terapeutyczne powinny być podejmowane na podstawie analizy wyników wiarygodnych badań klinicznych. Dostępność publikacji prezentującej w poprawny sposób metodykę próby klinicznej i jej wyniki o wysokiej jakości wydaje się być sytuacją idealną z punktu widzenia praktykującego lekarza. Jednak czasami przeczytanie samego streszczenia, a zwłaszcza jedynie kilkuzdaniowych wniosków z badania klinicznego może okazać się niewystarczające. Ostatecznie, aby podjąć w pełni świadomą i racjonalną decyzję terapeutyczną, należy szczegółowo ocenić jakość i metodykę badania klinicznego, wiarygodność zewnętrzną i wewnętrzną, istotność statystyczną i kliniczną wyników oraz wewnętrzną i zewnętrzną spójność prezentowanych wniosków. Takie umiejętności oceny i interpretacji wyników badań klinicznych mogą być przydatne w onkologii, zwłaszcza w przypadku innowacyjnych leków lub leczenia pacjentów w szczególnym stanie klinicznym i konieczności rozważania dostępu do leczenia ratunkowego. Warto też podkreślić specyfikę oceny do leczenia punktów końcowych w badaniach onkologicznych, w których wyjątkową rolę odgrywa dość trudna w interpretacji analiza przeżycia. W artykule przedstawione zostały w sposób przystępny podstawy teoretyczne oraz kolejne kroki krytycznej oceny metodyki i wyników badań klinicznych prowadzonych w obszarze onkologii.
Streszczenie
Zgodnie z zasadami medycyny opartej na dowodach (EBM, evidence based medicine) decyzje terapeutyczne powinny być podejmowane na podstawie analizy wyników wiarygodnych badań klinicznych. Dostępność publikacji prezentującej w poprawny sposób metodykę próby klinicznej i jej wyniki o wysokiej jakości wydaje się być sytuacją idealną z punktu widzenia praktykującego lekarza. Jednak czasami przeczytanie samego streszczenia, a zwłaszcza jedynie kilkuzdaniowych wniosków z badania klinicznego może okazać się niewystarczające. Ostatecznie, aby podjąć w pełni świadomą i racjonalną decyzję terapeutyczną, należy szczegółowo ocenić jakość i metodykę badania klinicznego, wiarygodność zewnętrzną i wewnętrzną, istotność statystyczną i kliniczną wyników oraz wewnętrzną i zewnętrzną spójność prezentowanych wniosków. Takie umiejętności oceny i interpretacji wyników badań klinicznych mogą być przydatne w onkologii, zwłaszcza w przypadku innowacyjnych leków lub leczenia pacjentów w szczególnym stanie klinicznym i konieczności rozważania dostępu do leczenia ratunkowego. Warto też podkreślić specyfikę oceny do leczenia punktów końcowych w badaniach onkologicznych, w których wyjątkową rolę odgrywa dość trudna w interpretacji analiza przeżycia. W artykule przedstawione zostały w sposób przystępny podstawy teoretyczne oraz kolejne kroki krytycznej oceny metodyki i wyników badań klinicznych prowadzonych w obszarze onkologii.
Słowa kluczowe
onkologia; badania kliniczne z randomizacją; krytyczna ocena; analiza statystyczna; analiza przeżycia
Tytuł
Krytyczna ocena badań klinicznych w onkologii — część I
Czasopismo
Onkologia w Praktyce Klinicznej - Edukacja
Numer
Typ artykułu
Artykuł przeglądowy
Strony
116-131
Opublikowany online
2019-01-10
Wyświetlenia strony
963
Wyświetlenia/pobrania artykułu
2513
Rekord bibliograficzny
Onkol Prakt Klin Edu 2019;5(2):116-131.
Słowa kluczowe
onkologia
badania kliniczne z randomizacją
krytyczna ocena
analiza statystyczna
analiza przeżycia
Autorzy
Marcin Kaczor
Rafał Wójcik
Joanna Połowinczak-Przybyłek
Piotr Potemski