Zaskakująca korelacja: choroba Parkinsona i czerniak. Co łączy te dwie choroby?
Streszczenie
Choroba Parkinsona jest to postępująca, neurodegeneracyjna choroba ośrodkowego układu nerwowego. Jej istotę stanowi zanik istoty czarnej w ośrodkowym układzie nerwowym, będącej obszarem odpowiedzialnym za syntezę przekaźnika nerwowego — dopaminy. Czerniak jest nowotworem złośliwym z komórek barwnikowych skóry — melanocytów. Do głównych czynników ryzyka zachorowania zalicza się czynniki genetyczne, jasny fototyp skóry, nadmierne ekspozycje na promieniowanie ultrafioletowe pochodzące z promieniowania słonecznego i sztucznego oraz predyspozycje osobnicze. Wiele badań wskazuje na związek pomiędzy chorobą Parkinsona a czerniakiem. Podstawowy mechanizm łączący obie jednostki nie został dotychczas poznany i wzbudza wiele zainteresowania. Tym bardziej ciekawa jest wzajemna korelacja między obiema chorobami. Co stanowi podstawową przyczynę tej zależności? Czy ma związek z leczeniem choroby Parkinsona? Czy lewodopa wywołuje czerniaka u osób z chorobą neurodegeneracyjną? Czy istnieją jakieś genetyczne nieprawidłowości, które łączą obie choroby? Czy powinniśmy rozważać współistnienie czerniaka z chorobą Parkinsona i odwrotnie? Niektóre hipotezy wskazują na zmiany pigmentacji w melaninie i/lub w enzymach biorących udział w syntezie melaniny, takich jak tyrozynaza lub hydroksylaza tyrozynowa, deficyty autofagii, zaburzenia metabolicznej śmierci komórki czy zmiany genów związanych z chorobą Parkinsona, kodujących białko Parkin lub α-synukleinę. Większa liczba informacji na temat związku między chorobą Parkinsona a czerniakiem może pozwolić na lepsze zrozumienie obydwu chorób i być podstawą do dalszych interdyscyplinarnych badań przyczyniających się do skutecznego leczenia ich obu w przyszłości.
Słowa kluczowe: choroba Parkinsonaczerniakmelaninadopamina