Epilepsy and pro-inflammatory cytokines. Immunomodulating properties of antiepileptic drugs

Abstract

Padaczka należy do chorób układu nerwowego o złożonym i wieloczynnikowym podłożu. Wiele dowodów wskazuje na udział układu immunologicznego w mechanizmach powstawania napadów padaczkowych. W licznych zwierzęcych modelach padaczki napady drgawkowe indukowane chemicznie lub elektrycznie prowadzą do aktywacji komórek glejowych i zwiększonej ekspresji cytokin prozapalnych (IL-1ß, TNF-α, IL-6). Z badań wynika, że układ IL-1ß/IL-1Ra może modulować aktywność drgawkową w odniesieniu do pobudliwości neuronalnej, a egzogenna IL-1ß charakteryzuje się właściwościami prodrgawkowymi. Działanie IL-6 i TNF-α ma złożony charakter (efekty zarówno pobudzania, jak i hamowania napadów drgawkowych zależne m.in. od ich stężenia oraz typu receptorów zaangażowanych w odpowiedź). W badaniach in vitro i in vivo stwierdzano także wpływ leków przeciwpadaczkowych na stężenie cytokin (np. walproinian hamował produkcję TNF-α i IL-6 w komórkach ludzkiej białaczki). U pacjentów z padaczką (w tym badania ex vivo) notowano m.in. zwiększone stężenia IL-1ß, IL-2, IL-5, IL-6 lub TNF-α w wyniku działania karbamazepiny, kwasu walproinowego i fenytoiny. W pracy przedstawiono przegląd danych dotyczących potencjalnej roli cytokin prozapalnych w patogenezie napadów padaczkowych i wskazano na wpływ leków przeciwpadaczkowych na stężenie cytokin.