Przewlekła niewydolność serca (CHF, congestive heart failure) jest coraz większym problemem współczesnej kardiologii, zarówno ze względu na coraz większą populację chorych, jak i niekorzystne rokowanie mimo coraz nowocześniejszych metod terapii. Jedną z form leczenia CHF jest trening fizyczny, od kilku lat traktowany jako uznana metoda dopełniająca leczenie farmakologiczne i interwencyjne. Mimo opracowania przez towarzystwa kardiologiczne standardów i zaleceń dotyczących zasad stosowania tej formy terapii, trening fizyczny wciąż jest niedoceniany i zbyt rzadko stosowany w praktyce klinicznej. Coraz większa grupa pacjentów z CHF to chorzy w podeszłym wieku, którzy właśnie ze względu na zaawansowany wiek często nie są kwalifikowani do zajęć rehabilitacyjnych. Co więcej, ta grupa wiekowa jest bardzo słabo reprezentowana w badaniach randomizowanych poświęconych rehabilitacji ruchowej. Tymczasem, ze względu na liczne schorzenia współistniejące, dużą częstość niewydolności rozkurczowej czy migotania przedsionków, populacja ta różni się istotnie od populacji chorych w młodszym wieku. Według aktualnych standardów pacjenci w podeszłym wieku nie powinni być dyskwalifikowani z udziału w programach treningowych; nie ma także odrębnych zaleceń dotyczących form treningu dla tej populacji. Należy jednak pamiętać o pewnych — wynikających z doświadczenia klinicznego — wskazówkach, jak prowadzić zajęcia treningowe w najstarszych grupach wiekowych. Dzięki odpowiednio dobranemu programowi pacjenci w podeszłym wieku mogą odnieść korzyść z treningu fizycznego w postaci zwiększenia wydolności wysiłkowej, redukcji nasilenia objawów choroby, poprawy jakości życia oraz zmniejszenia częstości hospitalizacji. Niezbędne jest jednak zaprojektowanie i przeprowadzenie badań z udziałem dużych grup pacjentów w podeszłym wieku w celu lepszej oceny efektów działania i poprawy bezpieczeństwa treningu fizycznego.
Medycyna Wieku Podeszłego 2011, 1 (2),77–81