Molekularne uwarunkowania hemofilii B
Streszczenie
Hemofilia B jest uwarunkowaną genetycznie skazą krwotoczną, spowodowaną brakiem lub zmniejszeniem syntezy osoczowego czynnika krzepnięcia IX (FIX). Na podłoże molekularne hemofilii B składa się dość duża liczba (> 1200) różnych wariantów genetycznych o różnej lokalizacji, co dowodzi znacznej heterogenności tej skazy krwotocznej. Fenotyp krwotoczny hemofilii B nie zawsze idealnie koreluje z aktywnością koagulacyjną FIX:C w osoczu, dlatego poznanie mechanizmu molekularnego hemofilii B może być pomocne w zrozumieniu niejednorodności fenotypu krwotocznego i pogłębieniu wiedzy na temat diagnozowania i leczenia pacjentów obarczonych tą chorobą. W niniejszym artykule przedstawiono uwarunkowania molekularne hemofilii B wraz z omówieniem ich patomechanizmu w poszczególnych domenach FIX.
Słowa kluczowe: hemofilia Bczynnik krzepnięcia IXdomena FIXgen F9mutacja sprawcza
Referencje
- BIGGS R, DOUGLAS AS, MACFARLANE RG, et al. Christmas disease: a condition previously mistaken for haemophilia. Br Med J. 1952; 2(4799): 1378–1382.
- Windyga J. Hemofilie A i B. W: Dmoszyńska A (red). Wielka Interna. Hematologia. Wyd. Medical Tribune Polska, Warszawa. ; 2011: 608–630.
- Rosendaal F, Aledort L, Lusher J, et al. Definitions in Hemophilia. Thrombosis and Haemostasis. 2017; 85(03): 560–560.
- Goodeve AC. Hemophilia B: molecular pathogenesis and mutation analysis. J Thromb Haemost. 2015; 13(7): 1184–1195.
- Miller CH. The ical ics of Hemophilia B (Factor IX Deficiency). Appl Clin Genet. 2021; 14: 445–454.
- Castaman G, Matino D. Hemophilia A and B: molecular and clinical similarities and differences. Haematologica. 2019; 104(9): 1702–1709.
- Odnoczko E, Windyga J. Badania genetyczne w diagnostyce hemofilii B. Hematologia. 2015; 6(3): 264–270.
- Shen G, Gao M, Cao Q, et al. The Molecular Basis of FIX Deficiency in Hemophilia B. Int J Mol Sci. 2022; 23(5).
- Odnoczko E, Baran B, Windyga JZ. hemostazą na Ty. BioKsel. ; 2016.
- Gomez K, Chowdary P. Hemophilia B: molecular basis. W: Christine A. Lee C.A, Berntorp E.E., Hoots K.W. (red). Textbook of Hemophilia. Willey-Blackwell Wydanie III. ; 2014: 97–102.
- Lillicrap, D. The molecular basis of haemophilia B. Haemophilia. 1998; 4: 350–357.
- Sidonio RF, Malec L. Hemophilia B (Factor IX Deficiency). Hematol Oncol Clin North Am. 2021; 35(6): 1143–1155.
- Rallapalli PM, Kemball-Cook G, Tuddenham EG, et al. An interactive mutation database for human coagulation factor IX provides novel insights into the phenotypes and genetics of hemophilia B. J Thromb Haemost. 2013; 11(7): 1329–1340.
- Saunders RE, O'Connell NM, Lee CA, et al. Factor XI deficiency database: an interactive web database of mutations, phenotypes, and structural analysis tools. Hum Mutat. 2005; 26(3): 192–198.
- Tjärnlund-Wolf A, Lassila R. Phenotypic characterization of haemophilia B - Understanding the underlying biology of coagulation factor IX. Haemophilia. 2019; 25(4): 567–574.
- Mohammed BM, Matafonov A, Ivanov I, et al. An update on factor XI structure and function. Thromb Res. 2018; 161: 94–105.
- Veltkamp JJ, Meilof J, Remmelts HG, et al. Another genetic variant of haemophilia B: haemophilia B Leyden. Scand J Haematol. 1970; 7(2): 82–90.
- Chitlur MB, Lusher JM. Factor IX inhibitors in hemophilia B. W: Christine A. Lee C.A, Berntorp E.E., Hoots K.W. (red). Textbook of Hemophilia. Willey-Blackwell Wydanie III. ; 2014: 103–106.
- Pinotti M, Caruso P, Canella A, et al. Ribosome readthrough accounts for secreted full-length factor IX in hemophilia B patients with nonsense mutations. Hum Mutat. 2012; 33(9): 1373–1376.
- Branchini A, Ferrarese M, Campioni M, et al. Specific factor IX mRNA and protein features favor drug-induced readthrough over recurrent nonsense mutations. Blood. 2017; 129(16): 2303–2307.
