Tom 14, Nr 2 (2021)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2021-06-30
Wyświetlenia strony
386
Wyświetlenia/pobrania artykułu
1697
Metodyka identyfikacji zakażeń wirusem zapalenia wątroby typu B u dawców krwi w Polsce w latach 2005–2020
Journal of Transfusion Medicine 2021;14(2):58-72.
Streszczenie
W celu zmniejszenia ryzyka przeniesienia wirusa zapalenia wątroby typu B (HBV) przez przetoczenie
krwi i jej pochodnych każda donacja jest badana w kierunku markerów zakażenia tym
wirusem. Niemal na całym świecie obowiązuje badanie HBsAg, w kilku krajach dodatkowo
badane są przeciwciała anty-HBc, a w kilkudziesięciu HBV DNA. To ostatnie badanie wykonuje
się, używając różnych strategii (od badań pojedynczych donacji do minipul złożonych z 96
donacji). W krajach stosujących szczepienia przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B
obserwuje się spadek częstości zakażeń HBsAg-dodatnich i rozpoczyna się dyskusja dotycząca
właściwego doboru i strategii badań przeglądowych u dawców krwi.
W polskim krwiodawstwie od 1971 roku przeglądowo w każdej donacji wykonuje się badanie
HBsAg. Stosowane testy serologiczne zgodnie z wytycznymi Rady Europy cechują się czułością
umożliwiającą wykrycie co najmniej 0,13 IU/ml HBsAg (tzw. zakażenia HBsAg-dodatnie).
W celu dalszego zmniejszenia ryzyka przeniesienia zakażenia HBV przez przetoczenie, od roku
2005, do panelu badań przeglądowych dodano badanie HBV DNA, które umożliwia wykrycie
zakażenia u dawców HBsAg-ujemnych.
Określenie właściwego dla Polski panelu badań przeglądowych wymaga, między innymi zestawienia
dotychczas wykorzystywanych strategii badań przeglądowych HBV. Niniejsze podsumowanie,
które powstało na podstawie części rozprawy doktorskiej autorki, stanowi wstęp do
określenia efektywności stosowanych metod oraz wskazania optymalnego panelu badań HBV
u polskich krwiodawców.
Słowa kluczowe: wirus zapalenia wątroby typu Bbadania przeglądowe HBVHBsAgHBV DNA
Referencje
- GLOBAL HEPATITIS REPORT 2017. Geneva: World Health Organization. ; 2017.
- Kleinman SH, Lelie N, Busch MP. Infectivity of human immunodeficiency virus-1, hepatitis C virus, and hepatitis B virus and risk of transmission by transfusion. Transfusion. 2009; 49(11): 2454–2489.
- Liang T. Hepatitis B: The virus and disease. Hepatology. 2009; 49(S5): S13–S21.
- Liaw YF, Chu CM. Hepatitis B virus infection. The Lancet. 2009; 373(9663): 582–592.
- Allain J-P. Global epidemiology of occult HBV infection. Home. 2017; 2(5).
- DIRECTIVE 2002/98/EC OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 27 January 2003 setting standards of quality and safety for the collection, testing, processing, storage and distribution of human blood and blood components and amending Directive. 2001; 83: EC.
- Guide to the Preparation, Use and Quality Assurance of Blood Components, 19th Edition 2017. https://www.edqm.eu/en/blood-transfusion-guide.
- Janssen M.P. The collection, testing and use of blood and blood components in Europe 2015 report. https://www.edqm.eu/en/blood-transfusion-reports-70.html2015.
- Dodd RY, Nguyen ML, Krysztof DE, et al. Blood donor testing for hepatitis B virus in the United States: is there a case for continuation of hepatitis B surface antigen detection? Transfusion. 2018; 58(9): 2166–2170.
- Seed C, Allain J, Lozano M, et al. International Forum on Occult hepatitis B infection and transfusion safety. Vox Sanguinis. 2019; 114(4): e1–e35.
- Tsai KN, Kuo CF, Ou JHJ. Mechanisms of Hepatitis B Virus Persistence. Trends Microbiol. 2018; 26(1): 33–42.
- Hong M, Bertoletti A. Tolerance and immunity to pathogens in early life: insights from HBV infection. Semin Immunopathol. 2017; 39(6): 643–652.
- Yoshikawa A, Gotanda Y, Itabashi M, et al. Japanese Red Cross NAT Screening Research Group. HBV NAT positive [corrected] blood donors in the early and late stages of HBV infection: analyses of the window period and kinetics of HBV DNA. Vox Sang. 2005; 88(2): 77–86.
- Vermeulen M, Dickens C, Lelie N, et al. Hepatitis B virus transmission by blood transfusion during 4 years of individual-donation nucleic acid testing in South Africa: estimated and observed window period risk. Transfusion. 2012; 52(4): 880–892.
- Trépo C, Chan H, Lok A. Hepatitis B virus infection. The Lancet. 2014; 384(9959): 2053–2063.
- Juszczyk J. Clinical course and consequences of hepatitis B infection. Vaccine. 2000; 18 Suppl 1: S23–S25.
- Tu T, Budzinska MA, Shackel NA, et al. HBV DNA Integration: Molecular Mechanisms and Clinical Implications. Viruses. 2017; 9(4).
- Hu B, Wang R, Fu J, et al. Integration of hepatitis B virus S gene impacts on hepatitis B surface antigen levels in patients with antiviral therapy. J Gastroenterol Hepatol. 2018; 33(7): 1389–1396.
- Raimondo G, Caccamo G, Filomia R, et al. Occult HBV infection. Semin Immunopathol. 2013; 35(1): 39–52.
- Lampertico P, Agarwal K, Berg T, et al. EASL 2017 Clinical Practice Guidelines on the management of hepatitis B virus infection. J Hepatol. 2017; 67(2): 370–398.
- Seto WK, Lo YR, Pawlotsky JM, et al. Chronic hepatitis B virus infection. The Lancet. 2018; 392(10161): 2313–2324.
- Korelitz JJ, Busch MP, Kleinman SH, et al. A method for estimating hepatitis B virus incidence rates in volunteer blood donors. National Heart, Lung, and Blood Institute Retrovirus Epidemiology Donor Study. Transfusion. 1997; 37(6): 634–640.
- Scheiblauer H, El-Nageh M, Diaz S, et al. Performance evaluation of 70 hepatitis B virus (HBV) surface antigen (HBsAg) assays from around the world by a geographically diverse panel with an array of HBV genotypes and HBsAg subtypes. Vox Sang. 2010; 98(3 Pt 2): 403–414.
- Shinkai N, Kusumoto S, Murakami S, et al. Novel monitoring of hepatitis B reactivation based on ultra-high sensitive hepatitis B surface antigen assay. Liver Int. 2017; 37(8): 1138–1147.
- Deguchi M, Kagita M, Yoshioka N, et al. Evaluation of the highly sensitive chemiluminescent enzyme immunoassay "Lumipulse HBsAg-HQ" for hepatitis B virus screening. J Clin Lab Anal. 2018; 32(4): e22334.
- Pondé RAA. Atypical serological profiles in hepatitis B virus infection. Eur J Clin Microbiol Infect Dis. 2013; 32(4): 461–476.
- Hsu HY, Chang MH, Ni YH, et al. Chronologic changes in serum hepatitis B virus DNA, genotypes, surface antigen mutants and reverse transcriptase mutants during 25-year nationwide immunization in Taiwan. J Viral Hepat. 2017; 24(8): 645–653.
- Candotti D, Laperche S. Hepatitis B Virus Blood Screening: Need for Reappraisal of Blood Safety Measures? Front Med (Lausanne). 2018; 5: 29.
- Vermeulen M, van Drimmelen H, Coleman C, et al. A mathematical approach to estimate the efficacy of individual-donation and minipool nucleic acid amplification test options in preventing transmission risk by window period and occult hepatitis B virus infections. Transfusion. 2014; 54(10): 2496–2504.
- Zhang ZH, Wu CC, Chen XW, et al. Genetic variation of hepatitis B virus and its significance for pathogenesis. World J Gastroenterol. 2016; 22(1): 126–144.
- Brojer E, Grabarczyk P, Liszewski G, et al. Polish Blood Transfusion Service Viral Study Group. Characterization of HBV DNA+/HBsAg- blood donors in Poland identified by triplex NAT. Hepatology. 2006; 44(6): 1666–1674.
- Candotti D, Grabarczyk P, Ghiazza P, et al. Characterization of occult hepatitis B virus from blood donors carrying genotype A2 or genotype D strains. J Hepatol. 2008; 49(4): 537–547.
- Grabarczyk P, Garmiri P, Liszewski G, et al. Polish Blood Transfusion Centres Viral Study Group. Molecular and serological characterization of hepatitis B virus genotype A and D infected blood donors in Poland. J Viral Hepat. 2010; 17(6): 444–452.
- Lelie N, Bruhn R, Busch M, et al. International NAT Study Group. Detection of different categories of hepatitis B virus (HBV) infection in a multi-regional study comparing the clinical sensitivity of hepatitis B surface antigen and HBV-DNA testing. Transfusion. 2017; 57(1): 24–35.
- Gerlich WH. Prophylactic vaccination against hepatitis B: achievements, challenges and perspectives. Med Microbiol Immunol. 2015; 204(1): 39–55.
- Kleinman SH, Busch MP. Assessing the impact of HBV NAT on window period reduction and residual risk. J Clin Virol. 2006; 36 Suppl 1: S23–S29.
- Weusten J, Vermeulen M, van Drimmelen H, et al. Refinement of a viral transmission risk model for blood donations in seroconversion window phase screened by nucleic acid testing in different pool sizes and repeat test algorithms. Transfusion. 2011; 51(1): 203–215.
- Coppola N, Sagnelli C, Pisaturo M, et al. Clinical and virological characteristics associated with severe acute hepatitis B. Clin Microbiol Infect. 2014; 20(12): O991–O997.
- Ciupe SM. Modeling the dynamics of hepatitis B infection, immunity, and drug therapy. Immunol Rev. 2018; 285(1): 38–54.
- Raimondo G, Allain JP, Brunetto MR, et al. Statements from the Taormina expert meeting on occult hepatitis B virus infection. J Hepatol. 2008; 49(4): 652–657.
- Raimondo G, Locarnini S, Pollicino T, et al. Update of the statements on biology and clinical impact of occult hepatitis B virus infection. J Hepatol. 2019; 71(2): 397–408.
- Levicnik-Stezinar S, Rahne-Potokar U, Candotti D, et al. Anti-HBs positive occult hepatitis B virus carrier blood infectious in two transfusion recipients. J Hepatol. 2008; 48(6): 1022–1025.
- Zheng X, Ye X, Zhang L, et al. Characterization of occult hepatitis B virus infection from blood donors in China. J Clin Microbiol. 2011; 49(5): 1730–1737.
- Guo Z, Fu P, Yin Y, et al. The characteristics of hepatitis B surface antigen (HBsAg)-negative hepatitis B virus (HBV) infection in Chinese blood donors: a follow-up study of donors tested negative for HBsAg and reactive for simultaneous nucleic acid testing of HBV, hepatitis C virus, and human immunodeficiency virus. Transfusion. 2017; 57(3pt2): 832–840.
- Obwieszczenie MinistraZdrowia z dnia 9 czerwca 2017 r. w sprawie wymagań dobrej praktyki pobieraniakrwi i jej składników, badania, preparatyki, przechowywania, wydawania itransportu dla jednostek organizacyjnych publicznej służby krwi stawa z dnia 22sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U Nr 106, poz 681 z późn zmian.
- Łętowska M. red.). Medyczne zasady pobierania krwi, oddzielania jej składników i wydawania, obowiązujące w jednostkach organizacyjnych publicznej służby krwi. Instytut Hematologii i Transfuzjologii; Warszawa 2006 (wersja 4. ; 2010.
- Łętowska M. red.) Medyczne zasady pobierania krwi, oddzielania jej składników i wydawania, obowiązujące w jednostkach organizacyjnych publicznej służby krwi. Instytut Hematologii i Transfuzjologii; wydanie II. ; 2011.
- Łętowska M. red.) Medyczne zasady pobierania krwi, oddzielania jej składników i wydawania, obowiązujące w jednostkach organizacyjnych publicznej służby krwi. Instytut Hematologii i Transfuzjologii: Wydanie III. ; 2014.
- Łętowska M. red.) Medyczne zasady pobierania krwi, oddzielania jej składników i wydawania, obowiązujące w jednostkach organizacyjnych publicznej służby krwi. Instytut Hematologii i Transfuzjologii; Warszawa 2006 (wydanie I: od wersja 1 - 2006 do wersja 4. ; 2010.
- Roth WKea. International survey on NAT testing of blood donations: exanding imlementation and yield from 1999 to 2009. Vox Sanguinis; 2012 p. : 82–90.
- Stramer SL, Notari EP, Krysztof DE, et al. Hepatitis B virus testing by minipool nucleic acid testing: does it improve blood safety? Transfusion. 2013; 53(10 Pt 2): 2449–2458.
- Stolz M, Tinguely C, Fontana S, et al. Hepatitis B virus DNA viral load determination in hepatitis B surface antigen-negative Swiss blood donors. Transfusion. 2014; 54(11): 2961–2967.
- Kopacz A, Gdowska J, Gorska J, et al. Sensitivity of the Ultrio and Ultrio Plus Assay versions in detecting window period and occult hepatitis B infection in Polish blood donors. Vox Sanguinis. 2013 Jun. ; 105: 178–78.
- Tsoi WC, Lelie N, Lin CK. Enhanced detection of hepatitis B virus in Hong Kong blood donors after introduction of a more sensitive transcription-mediated amplification assay. Transfusion. 2013; 53(10 Pt 2): 2477–2488.
- Grabarczyk P, Kopacz A, Sulkowska E, et al. Blood donors screening for blood born viruses in Poland. Przegl Epidemiol. 2015; 69(3): 473–7, 591.
- Ramachandran S, Groves J, Xia G, et al. Recent and occult hepatitis B virus infections among blood donors in the United States. Transfusion. 2018; 59(2): 601–611.
- Vermeulen M, Coleman C, Lelie N, et al. Enhancement of HBV NAT yield rate after introduction of the Ultrio Plus Assay. Vox Sanguinis. 2012 Jul. ; 103: 161–61.
- Grabarczyk P, van Drimmelen H, Kopacz A, et al. Head-to-head comparison of two transcription-mediated amplification assay versions for detection of hepatitis B virus, hepatitis C virus, and human immunodeficiency virus Type 1 in blood donors. Transfusion. 2013; 53(10 Pt 2): 2512–2524.
- Stramer SL, Zou S, Notari EP, et al. Blood donation screening for hepatitis B virus markers in the era of nucleic acid testing: are all tests of value? Transfusion. 2012; 52(2): 440–446.
