Działalność jednostek organizacyjnych służby krwi w Polsce w 2019 roku
Streszczenie
Wstęp: Celem niniejszego opracowania było przedstawienie podstawowych aspektów działalności jednostek organizacyjnych polskiej służby krwi w 2019 roku.
Materiał i metody: Analiza danych dostarczonych przez Regionalne Centra Krwiodawstwa
i Krwiolecznictwa (RCKiK).
Wyniki: W 2019 roku na terenie Polski działało 21 RCKiK i 129 oddziałów terenowych (OT). Przeprowadzono 13 048 ekip wyjazdowych. Krew oddawało 590 893 osoby, z których większość stanowili dawcy honorowi (590 280, w tym 40 738 dawców „na apel”), ponadto 57 dawców płatnych i 556 autologicznych. Najczęściej pobierano krew pełną (1 202 079 donacji), najrzadziej — koncentrat granulocytarny (94 donacje) i KKCz metodą aferezy (48 donacji). Krew pełną pobierano przede wszystkim w OT (45,25%), rzadziej w siedzibach RCKiK (28,75%) i w czasie ekip wyjazdowych (26%). Najczęściej otrzymywane składniki krwi to KKCz (1 180 333 j.) i FFP (1 344 092 j., z czego do celów klinicznych wydano 21,42%). W 2019 roku otrzymano w sumie 81 905 opakowań zlewanego KKP i 53 379 opakowań KKP metodą aferezy.
Dodatkowe metody preparatyki (usuwanie leukocytów, napromieniowanie) stosowano znacznie częściej w stosunku do KKP (43,34% UKKP, 54,63% NUKKP i 0,04% NKKP) niż KKCz (18,71% UKKCz, 9,17% NUKKCz i 0,06% NKKCz). Inaktywacji czynników zakaźnych poddano łącznie około 20,76% wydanych do szpitali jednostek FFP i 11,87% opakowań KKP. W 2019 roku z różnych przyczyn zniszczono 14 013 j. KPK, 32 798 j. KKCz, 49 285 j. FFP, 1279 opakowań KKP z aferezy, 4778 opakowań zlewanego KKP oraz 1334 j. krioprecypitatu.
Wnioski: Przedstawione w niniejszym opracowaniu dane mogą służyć jako punkt wyjścia do analizy zagadnień związanych z funkcjonowaniem jednostek organizacyjnych polskiej służby krwi, do porównania doświadczeń oraz oceny stosowanych metod działania w celu wypracowania optymalnych rozwiązań.
Słowa kluczowe: krwiodawcykrwiodawstwoskładniki krwi
Referencje
- Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. Nr 106, poz. 681 z późn. zmian.).
- Osselaer JC, Cazenave JP, Lambermont M, et al. An active haemovigilance programme characterizing the safety profile of 7437 platelet transfusions prepared with amotosalen photochemical treatment. Vox Sang. 2008; 94(4): 315–323.
- Schlenke P. Pathogen inactivation technologies for cellular blood components: an update. Transfus Med Hemother. 2014; 41(4): 309–325.
- Grass JA, Wafa T, Reames A, et al. Prevention of transfusion-associated graft-versus-host disease by photochemical treatment. Blood. 1999; 93(9): 3140–3147.
- Zeller MP, Kaufman RM. Safeguarding the Patient's Own Blood Supply. JAMA. 2019; 321(10): 943–945.
- Farmer S, Trentino K, Hofmann A, et al. A Programmatic Approach to Patient Blood Management – ReducingTransfusions and Improving Patient Outcomes. Open Anesthesiol J. 2015; 9(1): 6–16.
- van Ho, Koopman MMW, Koffijberg H, et al. Historical time trends in red blood cell usage in the Netherland. Int J Clin Transfus Med. 2016; 4: 67–77.
- Ellingson KD, Sapiano MRP, Haass KA, et al. Continued decline in blood collection and transfusion in the United States-2015. Transfusion. 2017; 57 Suppl 2: 1588–1598.
- WHO Expert Group. Expert Consensus Statement on achieving self-sufficiency in safe blood and blood products, based on voluntary non-remunerated blood donation (VNRBD). Vox Sang. 2012; 103(4): 337–342.
- World Health Organization. Towards Self-Sufficiency in Safe Blood and Blood Products based on Voluntary Non-Remunerated Donation. Global Status 2013.
- Główny Urząd Statystyczny, Komitet Redakcyjny. Rocznik demograficzny 2012.
- Główny Urząd Statystyczny. Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019). https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-stan-i-struktura-ludnosci-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-stan-w-dniu-31-12-2019,6,27.html# [online].
- Pogłód R, Rosiek A, Grabarczyk P, et al. Charakterystyka podstawowych wskaźników dotyczących krwiodawstwa i krwiolecznictwa w Europie - aktualne wyzwania i działania. J Transf Med. 2015; 8(2): 60–77.
- Mikołowska A, Antoniewicz-Papis J. Retrospektywna analiza wybranych aspektów działalności publicznej służby krwi jako punkt wyjścia do oceny stanu polskiego krwiodawstwa. Część 1: Charakterystyka struktury demograficznej zbiorowości dawców. Journal of Transfusion Medicine. 2020; 13(1): 29–66.
- Rabel PO, Planitzer CB, Farcet MR, et al. Increasing West Nile virus antibody titres in central European plasma donors from 2006 to 2010. Euro Surveill. 2011; 16(10).
- Napp S, Petrić D, Busquets N. West Nile virus and other mosquito-borne viruses present in Eastern Europe. Pathog Glob Health. 2018; 112(5): 233–248.
- Stramer SL, Hollinger FB, Katz LM, et al. Emerging infectious disease agents and their potential threat to transfusion safety. Transfusion. 2009; 49 Suppl 2: 1S–29S.
- Musso D, Nilles EJ, Cao-Lormeau VM. Rapid spread of emerging Zika virus in the Pacific area. Clin Microbiol Infect. 2014; 20(10): O595–O596.
- Jimenez A, Shaz BH, Bloch EM. Zika Virus and the Blood Supply: What Do We Know? Transfus Med Rev. 2017; 31(1): 1–10.
- Rosiek A, Tomaszewska A, Lachert E, et al. Obniżone stężenie hemoglobiny najczęstszą przyczyną dyskwalifikacji krwiodawców na terenie polski. Acta Haematologica Polonica. 2015; 46: 24.
- Goldman M, Magnussen K, Gorlin J, et al. International Forum regarding practices related to donor haemoglobin and iron. Vox Sang. 2016; 111(4): 449–455.
- Vuk T, Magnussen K, De Kort W, et al. International forum: an investigation of iron status in blood donors. Blood Transfus. 2017; 15(1): 20–41.
- Vassallo R, Goldman M, Germain M, et al. BEST Collaborative. Preoperative Autologous Blood Donation: Waning Indications in an Era of Improved Blood Safety. Transfus Med Rev. 2015; 29(4): 268–275.
- European Directorate for the Quality of Medicines and HealthCare (EDQM). Guide to the preparation, use and quality assurance of blood components: recommendation No. R (95) 15, wyd. 20, 2020.
- Główny Urząd Statystyczny, Komitet Redakcyjny. Rocznik demograficzny 2017.
- Główny Urząd Statystyczny, Komitet Redakcyjny. Rocznik demograficzny 2015.
- Główny Urząd Statystyczny, Komitet Redakcyjny. Rocznik demograficzny 2016.
- Komitet Redakcyjny Głównego Urzędu Statystycznego. Rocznik demograficzny 2019.
- NICE. Blood transfusion. NICE guideline. Published: 18 November 2015. nice.org.uk/guidance/ng24 [Online].
- Klein AA, Arnold P, Bingham RM, et al. AAGBI guidelines: the use of blood components and their alternatives 2016. Anaesthesia. 2016; 71(7): 829–842.
- Estcourt LJ. Why has demand for platelet components increased? A review. Transfus Med. 2014; 24(5): 260–268.
- Simancas-Racines D, Osorio D, Martí-Carvajal AJ, et al. Leukoreduction for the prevention of adverse reactions from allogeneic blood transfusion. Cochrane Database Syst Rev. 2015(12): CD009745.
- Heitmiller ES, Hill RB, Marshall CE, et al. Blood wastage reduction using Lean Sigma methodology. Transfusion. 2010; 50(9): 1887–1896.
- Apelseth TØ, Bruserud Ø, Wentzel-Larsen T, et al. In vitro evaluation of metabolic changes and residual platelet responsiveness in photochemical treated and gamma-irradiated single-donor platelet concentrates during long-term storage. Transfusion. 2007; 47(4): 653–665.
- Rosiek A, Anna To, Lachert E, et al. Działalność jednostek organizacyjnych służby krwi w Polsce w 2016 roku. J Transf Med. 2017; 10(4): 113–129.
- Rosiek A, Tomaszewska A, Lachert E, et al. Działalność jednostek organizacyjnych służby krwi w Polsce w 2017 roku. J Transf Med. 2018; 11(4): 113–130.
- Rosiek A, Tomaszewska A, Lachert E, et al. Działalność jednostek organizacyjnych służby krwi w Polsce w 2015 roku. J Transf Med. 2016; 9(4): 1–18.
- Rosiek A, Tomaszewska A, Lachert E, et al. Działalność jednostek organizacyjnych służby krwi w Polsce w 2018 roku. J Transf Med. 2019; 12(4): 127–143.
- Mueller MM, Van Remoortel H, Meybohm P, et al. ICC PBM Frankfurt 2018 Group. Patient Blood Management: Recommendations From the 2018 Frankfurt Consensus Conference. JAMA. 2019; 321(10): 983–997.
- Antoniewicz-Papis J., Łaguna P., Pogłód R., Rosiek A., Walaszczyk A., Wojciechowska B. Standard Pracy Komitetu Transfuzjologicznego 2020. epub ISBN - 978-83-949959-2-8, mobi ISBN- 978-83-949959-3-5, pdf ISBN - 978-83-949959-1-1.
- Jones JM, Sapiano MRP, Savinkina AA, et al. Slowing decline in blood collection and transfusion in the United States - 2017. Transfusion. 2020; 60 Suppl 2: S1–S9.
- Sapiano MRP, Jones JM, Savinkina AA, et al. Supplemental findings of the 2017 National Blood Collection and Utilization Survey. Transfusion. 2020; 60 Suppl 2: S17–S37.
- Savinkina AA, Haass KA, Sapiano MRP, et al. Transfusion-associated adverse events and implementation of blood safety measures - findings from the 2017 National Blood Collection and Utilization Survey. Transfusion. 2020; 60 Suppl 2: S10–S16.
- Yoshida T, Prudent M, D'alessandro A. Red blood cell storage lesion: causes and potential clinical consequences. Blood Transfus. 2019; 17(1): 27–52.
- Mueller MM, Van Remoortel H, Meybohm HP, et al. Patient Blood Management – Recommendations From The International Consensus Conference, Frankfurt/Main, Germany . Vox Sang. 2020; 115 (S1-The 36th International ISBT Congress, Virtual meeting, 12–16 December 2020): 25.
