Działalność jednostek organizacyjnych służby krwi w Polsce w 2018 roku
Streszczenie
Wstęp: Celem niniejszego artykułu było przedstawienie podstawowych aspektów działalności jednostek organizacyjnych polskiej służby krwi w 2018 roku.
Materiał i metody: Analiza danych dostarczonych przez Regionalne Centra Krwiodawstwa
i Krwiolecznictwa (RCKiK).
Wyniki: W 2018 roku na terenie Polski działało 21 RCKiK i 132 oddziały terenowe (OT). Przeprowadzono 13 189 ekip wyjazdowych. Krew oddawało 590 470 osób, spośród których większość stanowili dawcy honorowi (589 897, w tym 37 824 dawców „na apel”), ponadto 73 dawców płatnych i 500 autologicznych. Najczęściej pobierano krew pełną (1 184 311 donacji), najrzadziej — koncentrat granulocytarny (116 donacji) i KKCz metodą aferezy (31 donacji). Krew pełną pobierano przede wszystkim w OT (44,85%), rzadziej w siedzibach RCKiK (28,47%) i w czasie ekip wyjazdowych (26,67%). Najczęściej otrzymywane składniki krwi to KKCz (1 161 600 j.) i FFP (1 298 216 j., z czego do celów klinicznych wydano 20,93%).
W 2018 roku otrzymano w sumie 83 598 opakowań zlewanego KKP i 50 255 opakowań KKP metodą aferezy.
Dodatkowe metody preparatyki (usuwanie leukocytów, napromieniowanie) stosowano znacznie częściej w stosunku do KKP (32,56% UKKP, 1,37% NKKP i 58,07% NUKKP) niż KKCz (17,29% UKKCz, 0,31% NKKCz i 8,94% NUKKCz). Inaktywacji czynników zakaźnych poddano łącznie około 10,23% wydanych do szpitali jednostek FFP i 11,74% opakowań KKP. W 2018 roku z różnych przyczyn zniszczono 14 067 j. KPK, 30 521 j. KKCz, 49 979 j. FFP, 1625 opakowań KKP z aferezy, 5186 opakowań zlewanego KKP oraz 1376 j. krioprecypitatu.
Wnioski: Przedstawione w niniejszym artykule dane mogą służyć jako punkt wyjścia do analizy zagadnień związanych z funkcjonowaniem jednostek organizacyjnych polskiej służby krwi, do porównania doświadczeń oraz oceny stosowanych metod działania w celu wypracowania optymalnych rozwiązań.
Słowa kluczowe: krwiodawcykrwiodawstwoskładniki krwi
Referencje
- Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. Nr 106, poz. 681 z późn. zmian.).
- Osselaer JC, Cazenave JP, Lambermont M, et al. An active haemovigilance programme characterizing the safety profile of 7437 platelet transfusions prepared with amotosalen photochemical treatment. Vox Sang. 2008; 94(4): 315–323.
- Schlenke P. Pathogen inactivation technologies for cellular blood components: an update. Transfus Med Hemother. 2014; 41(4): 309–325.
- Grass JA, Wafa T, Reames A, et al. Prevention of transfusion-associated graft-versus-host disease by photochemical treatment. Blood. 1999; 93(9): 3140–3147.
- Farmer SL, Trentino K, Hofmann AA. Programmatic Approach to Patient Blood Management – Reducing Transfusions and Improving Patient Outcome. The Open Anesthesiology Journal. 2015; 9: 6–16.
- van Ho, Koopman MMW, Koffijberg H, et al. Historical time trends in red blood cell usage in the Netherland. International Journal of Clinical Transfusion Medicine. 2016; 4: 67–77.
- Ellingson KD, Sapiano MRP, Haass KA, et al. Continued decline in blood collection and transfusion in the United States-2015. Transfusion. 2017; 57 Suppl 2: 1588–1598.
- WHO Expert Group. Expert Consensus Statement on achieving self-sufficiency in safe blood and blood products, based on voluntary non-remunerated blood donation (VNRBD). Vox Sang. 2012; 103(4): 337–342.
- World Health Organization. Towards Self-Sufficiency in Safe Blood and Blood Products based on Voluntary Non-Remunerated Donation. Global Status 2013.
- Główny Urząd Statystyczny, Komitet Redakcyjny. Rocznik demograficzny 2012.
- Komitet Redakcyjny Głównego Urzędu Statystycznego. Rocznik demograficzny 2019.
- Pogłód R, Rosiek A, Grabarczyk P, et al. Charakterystyka podstawowych wskaźników dotyczących krwiodawstwa i krwiolecznictwa w Europie - aktualne wyzwania i działania. Journal of Transfusion Medicine. 2015; 8(2): 60–77.
- Rabel PO, Planitzer CB, Farcet MR, et al. Increasing West Nile virus antibody titres in central European plasma donors from 2006 to 2010. Euro Surveill. 2011; 16(10).
- Stramer SL, Hollinger FB, Katz LM, et al. Emerging infectious disease agents and their potential threat to transfusion safety. Transfusion. 2009; 49 Suppl 2: 1S–29S.
- Musso D, Nilles EJ, Cao-Lormeau VM. Rapid spread of emerging Zika virus in the Pacific area. Clin Microbiol Infect. 2014; 20(10): O595–O596.
- Jimenez A, Shaz BH, Bloch EM. Zika Virus and the Blood Supply: What Do We Know? Transfus Med Rev. 2017; 31(1): 1–10.
- Rosiek A, Dzieciątkowska A, Lachert E, et al. Obniżone stężenie hemoglobiny jako przyczyna dyskwalifikacji dawców na terenie Polski. Journal of Transfusion Medicine. 2009; 2(2): 73–78.
- Rosiek A, Tomaszewska A, Lachert E, et al. Obniżone stężenie hemoglobiny najczęstszą przyczyną dyskwalifikacji krwiodawców na terenie Polski. Acta Haematologica Polonica. 2015; 46(Suppl.1): 24.
- Goldman M, Magnussen K, Gorlin J, et al. International Forum regarding practices related to donor haemoglobin and iron. Vox Sang. 2016; 111(4): 449–455.
- Vuk T, Magnussen K, De Kort W, et al. International forum: an investigation of iron status in blood donors. Blood Transfus. 2017; 15(1): 20–41.
- Vassallo R, Goldman M, Germain M, et al. BEST Collaborative. Preoperative Autologous Blood Donation: Waning Indications in an Era of Improved Blood Safety. Transfus Med Rev. 2015; 29(4): 268–275.
- European Directorate for the Quality of Medicines and HealthCare (EDQM). Guide to the preparation, use and quality assurance of blood components: recommendation No. R (95) 15, wyd. 19, 2017.
- Główny Urząd Statystyczny, Komitet Redakcyjny. Rocznik demograficzny 2017.
- Główny Urząd Statystyczny, Komitet Redakcyjny. Rocznik demograficzny 2015.
- Główny Urząd Statystyczny, Komitet Redakcyjny. Rocznik demograficzny 2016.
- NICE. Blood transfusion. NICE guideline. Published: 18 November 2015. nice.org.uk/guidance/ng24 [Online].
- Klein AA, Arnold P, Bingham RM, et al. AAGBI guidelines: the use of blood components and their alternatives 2016. Anaesthesia. 2016; 71(7): 829–842.
- Simancas-Racines D, Osorio D, Martí-Carvajal AJ, et al. Leukoreduction for the prevention of adverse reactions from allogeneic blood transfusion. Cochrane Database Syst Rev. 2015(12): CD009745.
- Heitmiller ES, Hill RB, Marshall CE, et al. Blood wastage reduction using Lean Sigma methodology. Transfusion. 2010; 50(9): 1887–1896.
- Apelseth TØ, Bruserud Ø, Wentzel-Larsen T, et al. In vitro evaluation of metabolic changes and residual platelet responsiveness in photochemical treated and gamma-irradiated single-donor platelet concentrates during long-term storage. Transfusion. 2007; 47(4): 653–665.
- Zeller MP, Kaufman RM. Safeguarding the Patient's Own Blood Supply. JAMA. 2019; 321(10): 943–945.
- Pfuntner A, Wier LM, Stocks C. Most Frequent Procedures Performed in U.S. Hospitals, 2011. https://www.hcup-us.ahrq.gov/reports/statbriefs/sb165.jsp [online].
- Rosiek A, Tomaszewska A, Lachert E, et al. Działalność jednostek organizacyjnych służby krwi w Polsce w 2015 roku. Journal of Transfusion Medicine 2016 (9). ; 4: 1–18.
- Rosiek A, Anna To, Lachert E, et al. Działalność jednostek organizacyjnych służby krwi w Polsce w 2016 roku. Journal of Transfusion Medicine. 2017; 10(4): 113–129.
- Rosiek A, Tomaszewska A, Lachert E, et al. Działalność jednostek organizacyjnych służby krwi w Polsce w 2017 roku. Journal of Transfusion Medicine, 2018 (11)4, 113 - 130.
- Estcourt LJ. Why has demand for platelet components increased? A review. Transfus Med. 2014; 24(5): 260–268.
- Gombotz H, Kastner P, Nørgaard A, et al. Supporting Patient Blood Management (PBM) in the EU. A practical implementation guide for hospitals. https://ec.europa.eu/health/sites/health/files/blood_tissues_organs/docs/2017_eupbm_hospitals_en. pdf [online].
- Mueller MM, Van Remoortel H, Meybohm P, et al. ICC PBM Frankfurt 2018 Group. Patient Blood Management: Recommendations From the 2018 Frankfurt Consensus Conference. JAMA. 2019; 321(10): 983–997.
