Analiza danych demograficznych i motywacji potencjalnych dawców komórek krwiotwórczych
Streszczenie
Wstęp: W Instytucie Hematologii i Transfuzjologii (IHiT) w Warszawie potencjalni dawcy komórek krwiotwórczych (KK) są pozyskiwani dzięki informacjom o działalności Ośrodka Dawców Szpiku (ODS) zamieszczonym na stronach internetowych. W zakresie rekrutacji tych dawców IHiT współpracuje z Regionalnymi Centrami Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa (RCKiK) w Krakowie i Kaliszu.
Materiał i metody: Posługując się specjalną ankietą, zebrano dane pozwalające ocenić profil demograficzny i motywację 540 osób, które zarejestrowały się w ODS IHiT w latach 2011–2014. W badaniu przeprowadzonym przez autorów niniejszej pracy uczestniczyło 270 osób, które zgłosiły się do ODS IHiT z własnej inicjatywy oraz 270 honorowych krwiodawców rekrutowanych przez RCKiK.
Wyniki: Z analizy ankiet wynika, że wśród rejestrujących się bezpośrednio w ODS IHiT przeważały kobiety (59,3%), natomiast wśród potencjalnych dawców KK pozyskanych w RCKiK większość stanowili mężczyźni (62,6%). W grupie ochotników zgłaszających się do ODS dominowały osoby w wieku 25–40 lat (62,2%), zaś wśród chętnych rekrutowanych przez RCKiK stanowiły one 43,7%, a najliczniej reprezentowana była młodzież w wieku 18–25 lat (50,7%). Niemal 80% kandydatów zgłaszających się do ODS z własnej inicjatywy to pracownicy umysłowi, studenci oraz osoby wykonujące wolny zawód (ponad 68% stanowili ludzie z wykształceniem wyższym, inżynierskim bądź licencjackim). Wśród potencjalnych dawców KK pozyskanych przez RCKiK najliczniejszą grupę zawodową stanowili ucząca się młodzież oraz pracownicy fizyczni; przeważali ludzie z wykształceniem średnim (43,3%), gimnazjalnym (21,5%) i wyższym (17,8%).
Wnioski: Niemal wszyscy potencjalni dawcy KK deklarowali chęć niesienia pomocy innym, a decyzję o zarejestrowaniu się w ODS podejmowali najczęściej z pobudek altruistycznych. Informacje o dawstwie szpiku czerpali przede wszystkim ze środków masowego przekazu oraz kampanii społecznych. Wydaje się zatem, że właśnie na te metody propagowania dawstwa szpiku należy położyć szczególny nacisk.
Słowa kluczowe: rejestr dawców szpikuniespokrewniony dawca komórek krwiotwórczychhonorowy krwiodawcaprofil demograficznymotywacje do oddania komórek krwiotwórczych