Zmiany biochemiczne w napromieniowanych koncentratach krwinek czerwonych przechowywanych do 42 dni

Streszczenie

Wstęp: Jedynym skutecznym zabezpieczeniem chorych przed rozwinięciem ciężkiego powikłania, jakim jest poprzetoczeniowa choroba przeszczep przeciwko biorcy (TA-GvHD), jest przetaczanie krwi i składników krwi uprzednio poddawanych działaniu promieniowania jonizującego gamma (g). Napromieniowaną krew i składniki krwi należy stosować przede wszystkim: u pacjentów z wrodzonymi lub nabytymi zaburzeniami odporności, przy transfuzjach dopłodowych i transfuzjach wymiennych u noworodków oraz w przypadkach bliskiego pokrewieństwa dawcy i biorcy. Napromieniowanie krwi i jej składników powoduje inaktywację limfocytów T, bardziej wrażliwych na promieniowanie niż inne komórki terapeutycznie aktywne, jak krwinki czerwone, krwinki płytkowe i granulocyty. Nie ustalono dotychczas optymalnej dawki promieniowania gamma dla koncentratów krwinek płytkowych (KKP) ani dla koncentratów krwinek czerwonych (KKCz). Celem pracy jest ocena wpływu dwóch różnych dawek promieniowania gamma (25 Gy i 50 Gy) na przechowywane KKCz oraz ocena zmian zachodzących w napromieniowanych KKCz w zależności od czasu ich przechowywania (42 dni, temperatura 4°C) w roztworze wzbogacającym ADSOL.
Materiał i metody: Do badań przeznaczono 45 jednostek KKCz z roztworem wzbogacającym ADSOL. Dla oceny jakości KKCz in vitro badano: liczbę krwinek czerwonych (RBC), liczbę krwinek białych (WBC), stężenie hemoglobiny (Hb), stężenie jonów potasu (K+) i sodu (Na+), stężenie adenozynotrifosforanu (ATP) i 2,3-difosfoglicerynianu (2,3-DPG), hematokryt (Ht) oraz pH.
Wyniki: Znamienny statystycznie wzrost stężenia K+ stwierdzono w KKCz napromienianych dawką 50 Gy we wszystkich dniach przechowywania. Stężenie 2,3-DPG utrzymywało się na stałym poziomie (0,7–0,1mmol/ml) w grupie KKCz napromieniowanych dawką 25 Gy oraz w grupie KKCz kontrolnych, natomiast w KKCz napromienianych dawką 50 Gy, stężenie 2,3-DPG wynosiło zaledwie 0,04 mmol/ml.
Wnioski: Z porównania podstawowych parametrów biochemicznych (stężenie ATP i 2,3-DPG, stężenie Hb, stężenie jonów K+) w grupie napromieniowanych (25 i 50 Gy) KKCz oraz składników krwi niepoddanych działaniu promieniowania gamma wynika, że KKCz napromieniowane dawką 50 Gy należy przechowywać w temperaturze 4°C nie dłużej niż 14 dni, niezależnie od stosowania roztworu wzbogacającego. Koncentraty krwinek czerwonych napromieniowane dawką 25 Gy można przechowywać do 28 dni przed przetoczeniem. Z przeprowadzonych in vitro badań wynika, że napromieniowane krwinki czerwone spełniają swoje funkcje w organizmie biorcy.