Wiedza Polek na temat bezpieczeństwa przyjmowanych leków w czasie trwania ciąży
Streszczenie
Wstęp. Wyższy poziom świadomości wśród kobiet dotyczący fizjologicznego przebiegu ciąży przekłada się na zminimalizowanie
ryzyka wystąpienia wielu wad wrodzonych i chorób u potomstwa. Jednym z podejmowanych działań profilaktycznych
jest propagowanie wiedzy w społeczeństwie, gdyż pozwala to na uniknięcie zachowań potencjalnie szkodliwych.
Celem pracy było zbadanie poziomu wiedzy Polek na temat bezpieczeństwa przyjmowanych leków w trakcie trwania
ciąży oraz najczęstszych przekonań związanych z przyjmowaniem leków, preparatów ziołowych oraz szczepień
przez kobiety ciężarne. Badanie pozwoliło również oszacować częstość przyjmowania leków przez kobiety ciężarne.
Materiał i metody. Przygotowano ankietę on-line dotyczącą stosowania leków, wiedzy na temat ich działania
i stosowania, a także przekonań dotyczących przyjmowania leków przez kobiety ciężarne. W badaniu wzięło udział
1121 kobiet, zarówno tych, które mają okres ciąży za sobą, jak i tych, które nigdy nie były w ciąży. Ankietę przeprowadzono
w styczniu i lutym 2022 roku.
Wyniki. W trakcie trwania ciąży leki przyjmowało 81,6% Polek. Co piąta kobieta nie wie, czy leki można bezpiecznie
stosować na każdym etapie ciąży; 17,3% kobiet nie wie, jak sprawdzić, czy lek jest bezpieczny w ciąży; 18,7% nie
ma zdania w tej kwestii; 18,8% badanych kobiet uważa, że nie należy przyjmować szczepień ochronnych w trakcie
trwania ciąży; 31% kobiet nie ma zdania odnośnie do szczepień ochronnych w ciąży.
Wnioski. Poziom wiedzy nie jest zadowalający. Należy położyć szczególny nacisk na propagowanie wśród młodych
kobiet wiedzy o zaletach szczepień przed i w trakcie trwania ciąży. Szczególną rolę powinni odgrywać w tym procesie
lekarze ginekolodzy, lekarze rodzinni oraz farmaceuci, gdyż to właśnie ich, oprócz Internetu, wskazywano jako
główne źródło wiedzy o szkodliwości różnych substancji na płód.
Słowa kluczowe: lekiciążaziołaszczepieniabezpieczeństwo leków
Referencje
- Smolina K, Hanley GE, Mintzes B, et al. Trends and Determinants of Prescription Drug Use during Pregnancy and Postpartum in British Columbia, 2002-2011: A Population-Based Cohort Study. PLoS One. 2015; 10(5): e0128312.
- Lupattelli A, Spigset O, Twigg MJ, et al. Medication use in pregnancy: a cross-sectional, multinational web-based study. BMJ Open. 2014; 4(2): e004365.
- Mitchell AA, Gilboa SM, Werler MM, et al. National Birth Defects Prevention Study. Medication use during pregnancy, with particular focus on prescription drugs: 1976-2008. Am J Obstet Gynecol. 2011; 205(1): 51.e1–51.e8.
- Wróblewski J. Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży. https://gis.gov.pl/wp-content/uploads/2018/04/Zachowania-zdrowotne-kobiet-w-ci%C4%85%C5%BCy-alkohol-i-papierosy.-Raport-2017-1.pdf (2017).
- Sarayani A, Albogami Y, Thai TN, et al. Prenatal exposure to teratogenic medications in the era of Risk Evaluation and Mitigation Strategies. Am J Obstet Gynecol. 2022; 227(2): 263.e1–263.e38.
- Wolgast E, Lindh-Åstrand L, Lilliecreutz C. Women's perceptions of medication use during pregnancy and breastfeeding-A Swedish cross-sectional questionnaire study. Acta Obstet Gynecol Scand. 2019; 98(7): 856–864.
- Navaro M, Vezzosi L, Santagati G, et al. Collaborative Working Group. Knowledge, attitudes, and practice regarding medication use in pregnant women in Southern Italy. PLoS One. 2018; 13(6): e0198618.
- Zaki NM, Albarraq AA. Use, attitudes and knowledge of medications among pregnant women: A Saudi study. Saudi Pharm J. 2014; 22(5): 419–428.
- Alani AH, Hassan BA, Suhaimi AM, et al. Use, Awareness, Knowledge and Beliefs of Medication During Pregnancy in Malaysia. Osong Public Health Res Perspect. 2020; 11(6): 373–379.
- Cabut S, Marie C, Vendittelli F, et al. Intended and actual use of self-medication and alternative products during pregnancy by French women. J Gynecol Obstet Hum Reprod. 2017; 46(2): 167–173.
- Eurostat Regional Yearbook - 2021 Edition. https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/13389103/KS-HA-21-001-EN-N.pdf/1358b0d3-a9fe-2869-53a0-37b59b413ddd?t=1631630029904. (2021).
- Food and Drug Administration, HHS. Content and format of labeling for human prescription drug and biological products; requirements for pregnancy and lactation labeling. Final rule. Fed Regist. 2014; 79(233): 72063–72103.
- Engeland A, Bjørge T, Klungsøyr K, et al. Trends in prescription drug use during pregnancy and postpartum in Norway, 2005 to 2015. Pharmacoepidemiol Drug Saf. 2018; 27(9): 995–1004.
- Bishop FL, Lewith GT. Who Uses CAM? A Narrative Review of Demographic Characteristics and Health Factors Associated with CAM Use. Evid Based Complement Alternat Med. 2010; 7(1): 11–28.
- Sinclair M, Lagan BM, Dolk H, et al. An assessment of pregnant women's knowledge and use of the Internet for medication safety information and purchase. J Adv Nurs. 2018; 74(1): 137–147.
- Hess H, Miller R. Herbs during pregnancy. Drugs During Pregnancy and Lactation. 2015: 511–525.
- Terzioglu Bebitoglu B. Frequently Used Herbal Teas During Pregnancy - Short Update. Medeni Med J. 2020; 35(1): 55–61.
- Benowitz I, Esposito DB, Gracey KD, et al. Influenza vaccine given to pregnant women reduces hospitalization due to influenza in their infants. Clin Infect Dis. 2010; 51(12): 1355–1361.
- Pratama NR, Wafa IA, Budi DS, et al. mRNA Covid-19 vaccines in pregnancy: A systematic review. PLoS One. 2022; 17(2): e0261350.
- Doyle C, Lennox L, Bell D. A systematic review of evidence on the links between patient experience and clinical safety and effectiveness. BMJ Open. 2013; 3(1).
- Chang YS, Coxon K, Portela AG, et al. Interventions to support effective communication between maternity care staff and women in labour: A mixed-methods systematic review. Midwifery. 2018; 59: 4–16.
- Standards for improving quality of maternal and newborn care in health facilities - World Health Organization. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/249155/9789241511216%20eng.pdf?sequence=1.