Multimedialna platforma wiedzy medycznej Internetowa Księgarnia Medyczna Kalendarium Konferencji
Ginekologia i Perinatologia Praktyczna
MENU
Na skróty Zdeponuj artykuł Wytyczne dla autorów Ahead of print Recenzenci 2023

dostęp otwarty

Tom 4, Nr 1 (2019)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2019-05-16
Pokaż PDF Pobierz plik PDF
Pobierz cytowanie

Breast is the best — czyli co każdy ginekolog o karmieniu piersią wiedzieć powinien

Marta Młodawska1, Jakub Młodawski2, Grażyna Pazera1, Wojciech Rokita23
Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2019;4(1):23-33.
Afiliacje
  1. Klinika Neonatologii, Wojewódzki Szpital Zespolony w Kielcach
  2. Klinika Położnictwa i Ginekologii, Wojewódzki Szpital Zespolony w Kielcach
  3. Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce

dostęp otwarty

Tom 4, Nr 1 (2019)
Prace poglądowe
Opublikowany online: 2019-05-16

Streszczenie

Mleko matki jest optymalnym i najlepszym sposobem karmienia niemowląt rekomendowanym przez wszystkie liczące się towarzystwa naukowe. Udowodniono długoterminowe korzyści wynikające z karmienia piersią zarówno dla dzieci, jak i dla ich matek. Niezaprzeczalny jest również korzystny aspekt ekonomiczny i społeczny wiążący się z karmieniem naturalnym. Lekarze położnicy i neonatolodzy mają obowiązek uświadamiania kobietom, że naturalny pokarm jest bardziej wartościowy niż mleko modyfikowane. Celem poniższego artykułu jest zaktualizowanie i pogłębienie wiedzy lekarzy opiekujących się kobietami w wieku prokreacyjnym na temat karmienia piersią, a także omówienie wielu zagadnień i problemów z nim związanych oraz obalenie mitów dotyczących karmienia piersią.

Streszczenie

Mleko matki jest optymalnym i najlepszym sposobem karmienia niemowląt rekomendowanym przez wszystkie liczące się towarzystwa naukowe. Udowodniono długoterminowe korzyści wynikające z karmienia piersią zarówno dla dzieci, jak i dla ich matek. Niezaprzeczalny jest również korzystny aspekt ekonomiczny i społeczny wiążący się z karmieniem naturalnym. Lekarze położnicy i neonatolodzy mają obowiązek uświadamiania kobietom, że naturalny pokarm jest bardziej wartościowy niż mleko modyfikowane. Celem poniższego artykułu jest zaktualizowanie i pogłębienie wiedzy lekarzy opiekujących się kobietami w wieku prokreacyjnym na temat karmienia piersią, a także omówienie wielu zagadnień i problemów z nim związanych oraz obalenie mitów dotyczących karmienia piersią.

Pełny tekst:

Pokaż PDF Pobierz plik PDF
Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

karmienie piersią; mleko matki; karmienie naturalne; zapalenie piersi; przeciwwskazania

Informacje o artykule
Tytuł

Breast is the best — czyli co każdy ginekolog o karmieniu piersią wiedzieć powinien

Czasopismo

Ginekologia i Perinatologia Praktyczna

Numer

Tom 4, Nr 1 (2019)

Typ artykułu

Artykuł przeglądowy

Strony

23-33

Opublikowany online

2019-05-16

Wyświetlenia strony

2568

Wyświetlenia/pobrania artykułu

3065

Rekord bibliograficzny

Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2019;4(1):23-33.

Słowa kluczowe

karmienie piersią
mleko matki
karmienie naturalne
zapalenie piersi
przeciwwskazania

Autorzy

Marta Młodawska
Jakub Młodawski
Grażyna Pazera
Wojciech Rokita

Referencje (68)
  1. Section on Breastfeeding. Breastfeeding and the use of human milk. Pediatrics. 2012; 129(3): e827–e841.
    CrossRefPubMed
  2. World Health Organization. Global Strategy for Infant and Young Child Feeding (2003). www.who.int/nutrition/publications/infantfeeding/en/index.html (10.04.2009).
  3. Committee on Health Care for Underserved Women, American College of Obstetricians and Gynecologists. ACOG Committee Opinion No. 361: Breastfeeding: maternal and infant aspects. Obstet Gynecol. 2007; 109(2 Pt 1): 479–480.
    PubMed
  4. Chua S, Arulkumaran S, Lim I, et al. Influence of breastfeeding and nipple stimulation on postpartum uterine activity. Br J Obstet Gynaecol. 1994; 101(9): 804–805.
    PubMed
  5. Strathearn L, Mamun AA, Najman JM, et al. Does breastfeeding protect against substantiated child abuse and neglect? A 15-year cohort study. Pediatrics. 2009; 123(2): 483–493.
    CrossRefPubMed
  6. Dewey KG, Heinig MJ, Nommsen LA. Maternal weight-loss patterns during prolonged lactation. Am J Clin Nutr. 1993; 58(2): 162–166.
    CrossRefPubMed
  7. Dias CC, Figueiredo B. Breastfeeding and depression: a systematic review of the literature. J Affect Disord. 2015; 171: 142–154.
    CrossRefPubMed
  8. Wang IY, Fraser IS. Reproductive function and contraception in the postpartum period. Obstet Gynecol Surv. 1994; 49(1): 56–63.
    PubMed
  9. Islami F, Liu Y, Jemal A, et al. Breastfeeding and breast cancer risk by receptor status--a systematic review and meta-analysis. Ann Oncol. 2015; 26(12): 2398–2407.
    CrossRefPubMed
  10. Sinha B, Chowdhury R, Sankar MJ, et al. Breastfeeding and maternal health outcomes: a systematic review and meta-analysis. Acta Paediatr. 2015; 104(467): 96–113.
    CrossRefPubMed
  11. Webb PM, Na R, Weiderpass E, et al. Breastfeeding and Endometrial Cancer Risk: An Analysis From the Epidemiology of Endometrial Cancer Consortium. Obstet Gynecol. 2017; 129(6): 1059–1067.
    CrossRefPubMed
  12. Chantry CJ, Auinger P, Byrd RS. Lactation among adolescent mothers and subsequent bone mineral density. Arch Pediatr Adolesc Med. 2004; 158(7): 650–656.
    CrossRefPubMed
  13. Qu G, Wang L, Tang X, et al. Association Between Duration of Breastfeeding and Maternal Hypertension: A Systematic Review and Meta-Analysis. Breastfeed Med. 2018; 13(5): 318–326.
    CrossRefPubMed
  14. Schwarz EB, Ray RM, Stuebe AM, et al. Duration of lactation and risk factors for maternal cardiovascular disease. Obstet Gynecol. 2009; 113(5): 974–982.
    CrossRefPubMed
  15. Peters SAE, Yang L, Guo Y, et al. Breastfeeding and the Risk of Maternal Cardiovascular Disease: A Prospective Study of 300 000 Chinese Women. J Am Heart Assoc. 2017; 6(6).
  16. Gunderson EP, Hurston SR, Ning X, et al. Study of Women, Infant Feeding and Type 2 Diabetes After GDM Pregnancy Investigators. Lactation and Progression to Type 2 Diabetes Mellitus After Gestational Diabetes Mellitus: A Prospective Cohort Study. Ann Intern Med. 2015; 163(12): 889–898.
    CrossRefPubMed
  17. Stuebe AM, Rich-Edwards JW, Willett WC, et al. Duration of lactation and incidence of type 2 diabetes. JAMA. 2005; 294(20): 2601–2610.
    CrossRefPubMed
  18. Gunderson EP, Lewis CE, Lin Y, et al. Lactation Duration and Progression to Diabetes in Women Across the Childbearing Years: The 30-Year CARDIA Study. JAMA Intern Med. 2018; 178(3): 328–337.
    CrossRefPubMed
  19. Cattaneo A, Ronfani L, Burmaz T, et al. Infant feeding and cost of health care: a cohort study. Acta Paediatr. 2006; 95(5): 540–546.
    CrossRefPubMed
  20. Bartick MC, Schwarz EB, Green BD, et al. Cost analysis of maternal disease associated with suboptimal breastfeeding. Obstet Gynecol. 2013; 122(1): 111–119.
    CrossRefPubMed
  21. Victora CG, Bahl R, Barros AJD, et al. Lancet Breastfeeding Series Group. Breastfeeding in the 21st century: epidemiology, mechanisms, and lifelong effect. Lancet. 2016; 387(10017): 475–490.
    CrossRefPubMed
  22. Rodriguez-Palmero M, Koletzko B, Kunz C, et al. Nutritional and biochemical properties of human milk: II. Lipids, micronutrients, and bioactive factors. Clin Perinatol. 1999; 26(2): 335–359.
    PubMed
  23. Pannaraj PS, Li F, Cerini C, et al. Association Between Breast Milk Bacterial Communities and Establishment and Development of the Infant Gut Microbiome. JAMA Pediatr. 2017; 171(7): 647–654.
    CrossRefPubMed
  24. Hanson LA, Ahlstedt S, Andersson B, et al. Protective factors in milk and the development of the immune system. Pediatrics. 1985; 75(1 Pt 2): 172–176.
    PubMed
  25. Fishaut M, Murphy D, Neifert M, et al. Bronchomammary axis in the immune response to respiratory syncytial virus. J Pediatr. 1981; 99(2): 186–191.
    PubMed
  26. Kleinman RE, Walker WA. The enteromammary immune system: an important new concept in breast milk host defense. Dig Dis Sci. 1979; 24(11): 876–882.
    PubMed
  27. Levy I, Comarsca J, Davidovits M, et al. Urinary tract infection in preterm infants: the protective role of breastfeeding. Pediatr Nephrol. 2009; 24(3): 527–531.
    CrossRefPubMed
  28. Lucas A, Cole TJ. Breast milk and neonatal necrotising enterocolitis. Lancet. 1990; 336(8730): 1519–1523.
    PubMed
  29. Thompson JMD, Tanabe K, Moon RY, et al. Duration of Breastfeeding and Risk of SIDS: An Individual Participant Data Meta-analysis. Pediatrics. 2017; 140(5).
    CrossRefPubMed
  30. Chantry CJ, Howard CR, Auinger P. Full breastfeeding duration and associated decrease in respiratory tract infection in US children. Pediatrics. 2006; 117(2): 425–432.
    CrossRefPubMed
  31. Ajetunmobi OM, Whyte B, Chalmers J, et al. Glasgow Centre for Population Health Breastfeeding Project Steering Group. Breastfeeding is associated with reduced childhood hospitalization: evidence from a Scottish Birth Cohort (1997-2009). J Pediatr. 2015; 166(3): 620–5.e4.
    CrossRefPubMed
  32. Harder T, Bergmann R, Kallischnigg G, et al. Duration of breastfeeding and risk of overweight: a meta-analysis. Am J Epidemiol. 2005; 162(5): 397–403.
    CrossRefPubMed
  33. Armstrong J, Reilly JJ. Child Health Information Team. Breastfeeding and lowering the risk of childhood obesity. Lancet. 2002; 359(9322): 2003–2004.
    CrossRefPubMed
  34. Amitay EL, Keinan-Boker L. Breastfeeding and Childhood Leukemia Incidence: A Meta-analysis and Systematic Review. JAMA Pediatr. 2015; 169(6): e151025.
    CrossRefPubMed
  35. UK Childhood Cancer Study Investigators. Breastfeeding and childhood cancer. Br J Cancer. 2001; 85(11): 1685–1694.
    CrossRefPubMed
  36. Owen CG, Whincup PH, Odoki K, et al. Infant feeding and blood cholesterol: a study in adolescents and a systematic review. Pediatrics. 2002; 110(3): 597–608.
    PubMed
  37. Peres KG, Cascaes AM, Nascimento GG, et al. Effect of breastfeeding on malocclusions: a systematic review and meta-analysis. Acta Paediatr. 2015; 104(467): 54–61.
    CrossRefPubMed
  38. Horta BL, Loret de Mola C, Victora CG. Long-term consequences of breastfeeding on cholesterol, obesity, systolic blood pressure and type 2 diabetes: a systematic review and meta-analysis. Acta Paediatr. 2015; 104(467): 30–37.
    CrossRefPubMed
  39. Koletzko S, Sherman P, Corey M, et al. Role of infant feeding practices in development of Crohn's disease in childhood. BMJ. 1989; 298(6688): 1617–1618.
    PubMed
  40. Gdalevich M, Mimouni D, Mimouni M. Breast-feeding and the risk of bronchial asthma in childhood: a systematic review with meta-analysis of prospective studies. J Pediatr. 2001; 139(2): 261–266.
    CrossRefPubMed
  41. Tham R, Bowatte G, Dharmage SC, et al. Breastfeeding and the risk of dental caries: a systematic review and meta-analysis. Acta Paediatr. 2015; 104(467): 62–84.
    CrossRefPubMed
  42. Mortensen EL, Michaelsen KF, Sanders SA, et al. The association between duration of breastfeeding and adult intelligence. JAMA. 2002; 287(18): 2365–2371.
    PubMed
  43. Carbajal R, Veerapen S, Couderc S, et al. Analgesic effect of breast feeding in term neonates: randomised controlled trial. BMJ. 2003; 326(7379): 13.
    PubMed
  44. Szajewska H, Socha P, Horvath A, et al. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia PTGHiŻD. MP. 2014; 6(96): 34 [AAP Committee on Nutrition. Pediatric Nutrition Handbook, 6th Edition, 2013].
  45. Andersen AN, Lund-Andersen C, Larsen JF, et al. Suppressed prolactin but normal neurophysin levels in cigarette smoking breast-feeding women. Clin Endocrinol (Oxf). 1982; 17(4): 363–368.
    PubMed
  46. Banderali G, Martelli A, Landi M, et al. Short and long term health effects of parental tobacco smoking during pregnancy and lactation: a descriptive review. J Transl Med. 2015; 13: 327.
    CrossRefPubMed
  47. Groen RS, Bae JY, Lim KJ. Fear of the unknown: ionizing radiation exposure during pregnancy. Am J Obstet Gynecol. 2012; 206(6): 456–462.
    CrossRefPubMed
  48. American College of Radiology. Committee on Drugs and Contast Media. ACR manual on contrast medium, version 10.3, 2017. . https://www.acr.org/~/media/37D84428BF1D4E1B9A3A2918DA9E27A3.pdf (08.11.2017).
  49. Dewey KG, Lovelady CA, Nommsen-Rivers LA, et al. A randomized study of the effects of aerobic exercise by lactating women on breast-milk volume and composition. N Engl J Med. 1994; 330(7): 449–453.
    CrossRefPubMed
  50. Gidrewicz DA, Fenton TR. A systematic review and meta-analysis of the nutrient content of preterm and term breast milk. BMC Pediatr. 2014; 14: 216.
    CrossRefPubMed
  51. Nutrition During Lactation. 1991.
    CrossRef
  52. Strode MA, Dewey KG, Lönnerdal B. Effects of short-term caloric restriction on lactational performance of well-nourished women. Acta Paediatr Scand. 1986; 75(2): 222–229.
    PubMed
  53. Dietary Reference Intakes for Energy, Carbohydrate, Fiber, Fat, Fatty Acids, Cholesterol, Protein, and Amino Acids (Macronutrients). 2005.
    CrossRef
  54. Hollis BW, Wagner CL, Howard CR, et al. Maternal Versus Infant Vitamin D Supplementation During Lactation: A Randomized Controlled Trial. Pediatrics. 2015; 136(4): 625–634.
    CrossRefPubMed
  55. Ho E, Collantes A, Kapur BM, et al. Alcohol and breast feeding: calculation of time to zero level in milk. Biol Neonate. 2001; 80(3): 219–222.
    CrossRefPubMed
  56. Gibson L, Porter M. Drinking or Smoking While Breastfeeding and Later Cognition in Children. Pediatrics. 2018; 142(2).
    CrossRefPubMed
  57. The Transfer of Drugs and Other Chemicals Into Human Milk. PEDIATRICS. 2001; 108(3): 776–789.
    CrossRef
  58. Pali-Schöll I, Renz H, Jensen-Jarolim E. Update on allergies in pregnancy, lactation, and early childhood. J Allergy Clin Immunol. 2009; 123(5): 1012–1021.
    CrossRefPubMed
  59. Vio F, Salazar G, Infante C. Smoking during pregnancy and lactation and its effects on breast-milk volume. Am J Clin Nutr. 1991; 54(6): 1011–1016.
    CrossRefPubMed
  60. Tankeyoon M, Dusitsin N, Chalapati S, et al. Effects of hormonal contraceptives on milk volume and infant growth. WHO Special Programme of Research, Development and Research Training in Human Reproduction Task force on oral contraceptives. Contraception. 1984; 30(6): 505–522.
    PubMed
  61. Renfrew MJ, McCormick FM, Wade A, et al. Support for healthy breastfeeding mothers with healthy term babies. Cochrane Database Syst Rev. 2012(5): CD001141.
    CrossRefPubMed
  62. Zapantis A, Steinberg JG, Schilit L. Use of herbals as galactagogues. J Pharm Pract. 2012; 25(2): 222–231.
    CrossRefPubMed
  63. Sawagado L, Houdebine LM. Identification of the lactogenic compound present in beer. Ann Biol Clin (Paris). 1988; 46(2): 129–134.
    PubMed
  64. Amir LH. Academy of Breastfeeding Medicine Protocol Committee. ABM clinical protocol #4: Mastitis, revised March 2014. Breastfeed Med. 2014; 9(5): 239–243.
    CrossRefPubMed
  65. Thomsen AC, Espersen T, Maigaard S. Course and treatment of milk stasis, noninfectious inflammation of the breast, and infectious mastitis in nursing women. Am J Obstet Gynecol. 1984; 149(5): 492–495.
    PubMed
  66. Amir LH, Trupin S, Kvist LJ. Diagnosis and treatment of mastitis in breastfeeding women. J Hum Lact. 2014; 30(1): 10–13.
    CrossRefPubMed
  67. Department of Child and Adolescent Health and Development. Mastitis: Causes and Management. Geneva, Switzerland: World Health Organization 2000. http://whqlibdoc.who.int/hq/2000/WHO_FCH_CAH_00.13.pdf.
  68. Nehring-GugulskaM, Żukowska-Rubik M. Protokół leczenia zapalenia piersi. Ginekol Dypl. 2016; 05: 25–31.

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

Wydawcą serwisu jest VM Media Group sp. z o.o., ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel.:+48 58 320 94 94, faks:+48 58 320 94 60, e-mail:  viamedica@viamedica.pl