Farmakoterapia mięśniaków macicy
Streszczenie
Mięśniaki macicy są najbardziej rozpowszechnioną formą nienabłonkowych, niezłośliwych nowotworów macicy. Są to monoklonalne guzy mięśniówki macicy zbudowane z dużej ilości macierzy zewnątrzkomórkowej zawierającej kolagen, fibronektynę oraz proteoglikany. Dostępne wyniki badań epidemiologicznych nie precyzują dokładnie częstości występowania mięśniaków macicy. Szacuje się, że u kobiet w wieku prokreacyjnym występują u 20–50% badanych, jednocześnie obserwuje się wzrost częstości występowania tej patologii do 70% w populacji kobiet w wieku około 50 lat oraz do 80% u kobiet rasy czarnej. U kobiet w wieku prokreacyjnym około 30% mięśniaków może dawać objawy kliniczne w postaci nieprawidłowych krwawień z macicy skutkujących anemizacją pacjentki. Diagnostyka krwawień w tej populacji kobiet powinna być pogłębiona w celu wykluczenia przerostu błony śluzowej macicy oraz raka endometrium. Duże mięśniaki macicy mogą powodować objawy dysfunkcji jelit oraz pęcherza moczowego. Objawami mięśniaków mogą też być bolesne miesiączki, niecykliczny ból w obrębie miednicy mniejszej, niepłodność oraz nawracające poronienia. Należy podkreślić, że nieprawidłowe krwawienia miesiączkowe wywoływane przez mięśniaki na ogół ustępują samoistnie w okresie menopauzy, a stopień nasilenia objawów uciskowych zmniejsza się w tym czasie wraz z fizjologicznym procesem stopniowej inwolucji mięśniaków po menopauzie.
Słowa kluczowe: mięśniakioctan uliprystalufarmakoterapia
Referencje
- Walker CL, Stewart EA. Uterine fibroids: the elephant in the room. Science. 2005; 308(5728): 1589–1592.
- Baird DD, Dunson DB, Hill MC, et al. High cumulative incidence of uterine leiomyoma in black and white women: ultrasound evidence. Am J Obstet Gynecol. 2003; 188(1): 100–107.
- Pérez-López FR, Ornat L, Ceausu I, et al. EMAS. EMAS position statement: management of uterine fibroids. Maturitas. 2014; 79(1): 106–116.
- EMA/334810/2015. http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/EPAR_-_Summary_for_the_public/human/002041/WC500124089.pdf..
- Donnez J, Tatarchuk TF, Bouchard P, et al. PEARL I Study Group. Ulipristal acetate versus placebo for fibroid treatment before surgery. N Engl J Med. 2012; 366(5): 409–420.
- Donnez J, Tomaszewski J, Vázquez F, et al. PEARL II Study Group. Ulipristal acetate versus leuprolide acetate for uterine fibroids. N Engl J Med. 2012; 366(5): 421–432.
- Donnez J, Donnez O, Matule D, et al. Long-term medical management of uterine fibroids with ulipristal acetate. Fertil Steril. 2016; 105(1): 165–173.e4.
- Munro MG, Critchley HOD, Broder MS, et al. FIGO Working Group on Menstrual Disorders. FIGO classification system (PALM-COEIN) for causes of abnormal uterine bleeding in nongravid women of reproductive age. Int J Gynaecol Obstet. 2011; 113(1): 3–13.
- Donnez J, Donnez O, Dolmans MM. With the advent of selective progesterone receptor modulators, what is the place of myoma surgery in current practice? Fertil Steril. 2014; 102(3): 640–648.
- Sayed GH, Zakherah MS, El-Nashar SA, et al. A randomized clinical trial of a levonorgestrel-releasing intrauterine system and a low-dose combined oral contraceptive for fibroid-related menorrhagia. Int J Gynaecol Obstet. 2011; 112(2): 126–130.
- Lethaby A, Vollenhoven B, Sowter M, et al. Pre-operative GnRH analogue therapy before hysterectomy or myomectomy for uterine fibroids. Cochrane Database Syst Rev. 2000; 109(2): CD000547–1108.
- Donnez J, Schrurs B, Gillerot S, et al. Treatment of uterine fibroids with implants of gonadotropin-releasing hormone agonist: assessment by hysterography. Fertil Steril. 1989; 51(6): 947–950.
- Campo S, Garcea N. Laparoscopic myomectomy in premenopausal women with and without preoperative treatment using gonadotrophin-releasing hormone analogues. Hum Reprod. 1999; 14(1): 44–48.
- Tan YuH, Lethaby A. Pre-operative endometrial thinning agents before endometrial destruction for heavy menstrual bleeding. Cochrane Database Syst Rev. 2013(11): CD010241.
- Horak P, Mara M, Dundr P, et al. Effect of a selective progesterone receptor modulator on induction of apoptosis in uterine fibroids in vivo. Int J Endocrinol. 2012; 2012: 436174.
- Tafi E, Scala C, Leone Roberti Maggiore U, et al. Drug safety evaluation of ulipristal acetate in the treatment of uterine fibroids. Expert Opin Drug Saf. 2015; 14(6): 965–977.
- Donnez J, Tatarchuk TF, Bouchard P, et al. PEARL I Study Group. Ulipristal acetate versus placebo for fibroid treatment before surgery. N Engl J Med. 2012; 366(5): 409–420.
- Donnez J, Tomaszewski J, Vázquez F, et al. PEARL II Study Group. Ulipristal acetate versus leuprolide acetate for uterine fibroids. N Engl J Med. 2012; 366(5): 421–432.
- Donnez J, Vázquez F, Tomaszewski J, et al. PEARL III and PEARL III Extension Study Group. Long-term treatment of uterine fibroids with ulipristal acetate. Fertil Steril. 2014; 101(6): 1565–15673.e1.
- Xu Q, Takekida S, Ohara N, et al. Progesterone receptor modulator CDB-2914 down-regulates proliferative cell nuclear antigen and Bcl-2 protein expression and up-regulates caspase-3 and poly(adenosine 5'-diphosphate-ribose) polymerase expression in cultured human uterine leiomyoma cells. J Clin Endocrinol Metab. 2005; 90(2): 953–961.
- Courtoy GE, Donnez J, Marbaix E, et al. In vivo mechanisms of uterine myoma volume reduction with ulipristal acetate treatment. Fertil Steril. 2015; 104(2): 426–434.e1.
- Xu Q, Ohara N, Liu J, et al. Progesterone receptor modulator CDB-2914 induces extracellular matrix metalloproteinase inducer in cultured human uterine leiomyoma cells. Mol Hum Reprod. 2008; 14(3): 181–191.
- Ciarmela P, Carrarelli P, Islam MdS, et al. Ulipristal acetate modulates the expression and functions of activin a in leiomyoma cells. Reprod Sci. 2014; 21(9): 1120–1125.
- Poole AJ, Li Y, Kim Y, et al. Prevention of Brca1-mediated mammary tumorigenesis in mice by a progesterone antagonist. Science. 2006; 314(5804): 1467–1470.
- Communal L, Vilasco M, Hugon-Rodin J, et al. Ulipristal acetate does not impact human normal breast tissue. Hum Reprod. 2012; 27(9): 2785–2798.
- Ferrero S, Alessandri F, Vellone VG, et al. Three-month treatment with ulipristal acetate prior to laparoscopic myomectomy of large uterine myomas: a retrospective study. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2016; 205: 43–47.
- Ferrero S, Racca A, Tafi E, et al. Ulipristal Acetate Before High Complexity Hysteroscopic Myomectomy: A Retrospective Comparative Study. J Minim Invasive Gynecol. 2016; 23(3): 390–395.
- http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/EPAR_Product_Information/human/002041/WC500124085.pdf.