Leczenie zachowawcze ciąży ektopowej
Streszczenie
Ciąża ektopowa stanowi jedną z najczęstszych przyczyn śmiertelności matek w I trymestrze ciąży. Jest definiowana
jako stan, w którym pęcherzyk ciążowy implantuje się poza jamą macicy i stanowi 1–2% wszystkich ciąż. Charakterystyczne objawy w postaci opóźnionego krwawienia miesięcznego, nieprawidłowych krwawień z narządów
płciowych i bólu brzucha rzadko występują jednocześnie, zwłaszcza na wczesnych etapach ciąży.
Znajomość czynników ryzyka oraz wykorzystanie ultrasonografii i seryjnych oznaczeń stężeń gonadotropiny kosmówkowej pozwalają na ustalenie rozpoznania, zanim pojawią się niepokojące symptomy, a tym samym w części przypadków uniknąć leczenia operacyjnego.
Leczenie zachowawcze ciąży ektopowej polegające na zastosowaniu metotreksatu wymaga starannej kwalifikacji
pacjentek, niemniej jednak wiąże się z krótszym czasem hospitalizacji i znaczną redukcją kosztów leczenia. Celem
pracy było przedstawienie aktualnego piśmiennictwa w aspekcie skuteczności zachowawczego leczenia ciąży
ektopowej i odpowiedniej kwalifikacji pacjentek do terapii.
Słowa kluczowe: ciąża ektopowametotreksatprotokoły leczenia
Referencje
- Barnhart KT. Clinical practice. Ectopic pregnancy. N Engl J Med. . 2009; 361(4): 379–387.
- Cameron KE, Senapati S, Sammel MD, et al. Biomarkers for ectopic pregnancy and pregnancy of unknown location. Fertil Steril. 2013; 99(4): 1107–1116.
- Creanga AA, Shapiro-Mendoza CK, Bish CL, et al. Trends in ectopic pregnancy mortality in the United States: 1980-2007. Obstet Gynecol. 2011; 117(4): 837–843.
- Farquhar C. Ectopic pregnancy. The Lancet. 2005; 366(9485): 583–591.
- Tay JI, Moore J, Walker JJ. Ectopic pregnancy. BMJ. 2000; 320: 916S–919S.
- Sivalingam VN, Duncan WC, Kirk E, et al. Diagnosis and management of ectopic pregnancy. J Fam Plann Reprod Health Care. 2011; 37(4): 231–240.
- Mitura K, Romanczuk M. Ruptured ectopic pregnancy mimicking acute pancreatitis. Ginekol Pol. 2009; 80(5): 383–385.
- Bouyer J, Coste J, Shojaei T, et al. Risk factors for ectopic pregnancy: a comprehensive analysis based on a large case-control, population-based study in France. Am J Epidemiol. 2003; 157(3): 185–194.
- Barnhart KT, Sammel MD, Gracia CR, et al. Risk factors for ectopic pregnancy in women with symptomatic first-trimester pregnancies. Fertil Steril. 2006; 86(1): 36–43.
- Shaw JLV, Oliver E, Lee KF, et al. Cotinine exposure increases Fallopian tube PROKR1 expression via nicotinic AChRalpha-7: a potential mechanism explaining the link between smoking and tubal ectopic pregnancy. Am J Pathol. 2010; 177(5): 2509–2515.
- Naderi T, Kazerani F, Bahraminpoor A. Comparison of chlamydia infection prevalence between patients with and without ectopic pregnancy using the PCR method. Ginekol Pol. 2012; 83(11): 819–821.
- Clayton HB, Schieve LA, Peterson HB, et al. Ectopic pregnancy risk with assisted reproductive technology procedures. Obstet Gynecol. 2006; 107(3): 595–604.
- Morlock RJ, Lafata JE, Eisenstein D. Cost-effectiveness of single-dose methotrexate compared with laparoscopic treatment of ectopic pregnancy. Obstet Gynecol. 2000; 95(3): 407–412.
- Medical treatment of ectopic pregnancy. Fertility and Sterility. 2008; 90(5): S206–S212.
- Barnhart K, Coutifaris C, Esposito M. The pharmacology of methotrexate. Expert Opin Pharmacother. 2001; 2(3): 409–417.
- Tanaka T, Hayashi H, Kutsuzawa T, et al. Treatment of interstitial ectopic pregnancy with methotrexate: report of a successful case. Fertil Steril. 1982; 37(6): 851–852.
- Prevost RR, Stovall TG, Ling FW, et al. Single-dose methotrexate for treatment of ectopic pregnancy. Obstet Gynecol. 1991; 77(5): 754–757.
- Barnhart KT, Gosman G, Ashby R, et al. The medical management of ectopic pregnancy: a meta-analysis comparing "single dose" and "multidose" regimens. Obstet Gynecol. 2003; 101(4): 778–784.
- Bachman EA, Barnhart K. Medical management of ectopic pregnancy: a comparison of regimens. Clin Obstet Gynecol. 2012; 55(2): 440–447.
- Cohen A, Bibi G, Almog B, et al. Second-dose methotrexate in ectopic pregnancies: the role of beta human chorionic gonadotropin. Fertil Steril. 2014; 102(6): 1646–1649.
- Yıldırım A, Cırık DA, Altay M, et al. Early prediction for the requirement of second or third dose methotrexate in women with ectopic pregnancy, treated with single-dose regimen. Arch Gynecol Obstet. 2015; 291(6): 1327–1332.
- Uyar I, Yucel OU, Gezer C, et al. Effect of single-dose methotrexate on ovarian reserve in women with ectopic pregnancy. Fertil Steril. 2013; 100(5): 1310–1313.
- Garcia Grau E, Checa Vizcaíno MÁ, Oliveira M, et al. The value of hysterosalpingography following medical treatment with methotrexate for ectopic pregnancy. Obstet Gynecol Int. 2011; 2011: 547946.
- Svirsky R, Rozovski U, Vaknin Z, et al. The safety of conception occurring shortly after methotrexate treatment of an ectopic pregnancy. Reprod Toxicol. 2009; 27(1): 85–87.
- Hackmon R, Sakaguchi S, Koren G. Effect of methotrexate treatment of ectopic pregnancy on subsequent pregnancy. Can Fam Physician. 2011; 57(1): 37–39.
- Barnhart K, Hummel AC, Sammel MD, et al. Use of "2-dose" regimen of methotrexate to treat ectopic pregnancy. Fertil Steril. 2007; 87(2): 250–256.
- American College of Obstetricians and Gynecologists. ACOG Practice Bulletin No. 94: Medical management of ectopic pregnancy. Obstet Gynecol. 2008; 111(6): 1479–1485.
- Dudley PS, Heard MJ, Sangi-Haghpeykar H, et al. Characterizing ectopic pregnancies that rupture despite treatment with methotrexate. Fertil Steril. 2004; 82(5): 1374–1378.
- Practice Committee of American Society for Reproductive Medicine. Medical treatment of ectopic pregnancy: a committee opinion. Fertil Steril. 2013; 100(3): 638–644.
- Pereira N, Bender JL, Hancock K, et al. Routine monitoring of liver, renal, and hematologic tests after single- or double-dose methotrexate treatment for ectopic pregnancies after in vitro fertilization. J Minim Invasive Gynecol. 2015; 22(7): 1266–1270.
- Walker J. Ectopic pregnancy. Clinical Obstetrics and Gynecology. 2007; 50(1): 89–99.
- Nilsson UW, Johns TG, Wilmann T, et al. Effects of gefitinib, an epidermal growth factor receptor inhibitor, on human placental cell growth. Obstet Gynecol. 2013; 122(4): 737–744.
- Horne AW, Skubisz MM, Tong S, et al. Combination gefitinib and methotrexate treatment for non-tubal ectopic pregnancies: a case series. Hum Reprod. 2014; 29(7): 1375–1379.
- Lund J. Early ectopic pregnancy; comments on conservative treatment. J Obstet Gynaecol Br Emp. 1955; 62(1): 70–76.
- Rodrigues SP, de Burlet KJ, Hiemstra E, et al. Ectopic pregnancy: when is expectant management safe? Gynecol Surg. 2012; 9(4): 421–426.