Basic HTML Version
44
www.fmr.viamedica.pl
WYBRANE
PROBLEMY
KLINICZNE
WSTĘP
Gruźlica (TB,
tuberculosis
) jest przewlekłą
ziarniniakową chorobą zakaźną, wywoły-
waną przez prątki kwasooporne z grupy
Mycobacterium tuberculosis complex
. Na
świecie rocznie rejestruje się ponad 4mln za-
chorowań, jednak szacuje się, że rzeczywista
liczba jest 2-krotnie większa [1]. Zakażenie
może dotyczyć każdego narządu lub tkanki,
jednak najczęstszą lokalizacją są płuca. We-
dług EuroTB w 2006 roku odsetek TB poza-
płucnej wynosił w Polsce 8%. W tym samym
roku, w regionie Unii Europejskiej i Euro-
py Zachodniej TB pozapłucna była rozpo-
znawana u 20% chorych na gruźlicę [2]. Tak
duża rozbieżność między danymi z Europy
i Polski może wskazywać na niepełne zgła-
szanie tych zachorowań do Rejestru przez
lekarzy różnych specjalności, w tym lekarzy
rodzinnych oraz niedostatki w rozpoznawa-
niu choroby [1, 3].
W krajach rozwiniętych TB skóry jest
jedną z najrzadszych postaci gruźlicy. We-
dług różnych danych częstość jej występowa-
nia ocenia się na mniej niż 1–4,4% wszyst-
kich przypadków TB [4]. Choroba może do-
tyczyć osób w każdym wieku. W badaniu
Dwari i wsp. obejmującym 50 chorych z TB
skóry najliczniejszą grupę stanowiły osoby
w wieku 16–25 lat [5]. Gruźlica skóry stanowi
szczególną postać TB ze względu na bardzo
zróżnicowany obraz kliniczny [4]. Osobliwo-
ścią tej lokalizacji jest również stosunkowo
łagodny i przewlekły przebieg choroby, wy-
nikający z obecności niekorzystnych warun-
ków do rozwoju prątków w skórze. Różno-
rodność postaci klinicznych TB skóry zależy
od rodzaju i zjadliwości prątków, ilości mate-
riału zakażającego, wrót wejścia, umiejsco-
wienia patogenów, stanu odpornościowego
organizmu oraz od zmniejszonej pod wpły-
wem choroby odczynowości ustroju [6].
W zależności od charakteru objawów
wyróżnia się TB właściwą skóry: toczniową,
brodawkującą, rozpływną i wrzodziejącą
oraz tuberkulidy: guzkowo-zgorzelinowy,
rumień stwardniały oraz lupoid prosówko-
wy rozsiany twarzy. Zmiany skórne w prze-
biegu TB właściwej skóry są wynikiem bez-
pośredniego zajęcia skóry przez proces gruź-
liczy, natomiast tuberkulidy stanowią odpo-
wiedź immunologiczną na zakażenie gruźli-
cze o innym umiejscowieniu [7, 8].
Gruźlica toczniowa
(ryc. 1, 2 A, B) jest
najczęściej występującą, bo w około 55%
przypadków, odmianą postaci skórnej TB [9].
Treatment of skin tuberculosis is based on the same rules as in pulmonary tuberculo-
sis, and the results are assessed primarily on the basis of the clinical response. We
present the most common clinical types, diagnostic methods and standard terapeutic
guidelines for the treatment of cutaneous tuberculosis.
ForumMedycyny Rodzinnej 2012, vol 6, no 1, 43–49
key words: cutaneous tuberculosis, diagnosis, treatment
Rycina 1.
Gruźlica toczniowa skóry.
Charakterystyczny sinobrunatny naciek w dolnej
części i poniżej małżowiny usznej
W krajach rozwiniętych
TB skóry jest jedną
z najrzadszych postaci
gruźlicy
Gruźlica skóry stanowi
szczególną postać TB ze
względu na bardzo
zróżnicowany obraz
kliniczny
Gruźlica toczniowa jest
najczęściej występującą,
bo w około 55%
przypadków, odmianą
postaci skórnej TB