Basic HTML Version
45
Forum Medycyny Rodzinnej 2012, tom 6, nr 1, 43–49
Marta Malek i wsp.
Gruźlica skóry — trudna diagnoza
w praktyce dermatologicznej
Na całym świecie co roku notuje się około
50 000 nowych przypadków [10]. Wykwitem
pierwotnym jest zmiana wyniesiona ponad
powierzchnię skóry, tak zwany guzek tocznio-
wy, barwy żółtobrunatnej lub czerwonobru-
natnej, dobrze odgraniczona, omiękkiej spo-
istości. Wzrost guzków następuje powoli
drogą obwodowego szerzenia się i nowego
ich wysiewu w otoczeniu [6]. Zmiany zazwy-
czaj lokalizują się akralnie, typowo obejmu-
jąc nos, policzki, wyprostne powierzchnie
kończyn, boczne powierzchnie pośladków
i piersi [11]. Powstające guzki mają różną
skłonność do bliznowacenia, przerostu i roz-
padu, co stanowi podstawę wyodrębnienia
kilku odmian klinicznych [9]. Wyróżnia się
TB toczniową płaską, złuszczającą, brodaw-
kującą, przerostową, wrzodziejącą, bujającą,
zniekształcającą oraz błon śluzowych [11].
Gruźlica toczniowa ma wieloletni, po-
wolny przebieg [10]. Szacuje się, że rozpo-
znanie następuje kilka lat po pojawieniu się
wykwitu pierwotnego [11]. W bliźnie po wy-
leczeniu istnieje możliwość transformacji
nowotworowej. Rak kolczystokomórkowy
(
carcinoma in lupo
) (ryc. 3) może rozwinąć
się po okresie utajenia trwającym nawet
10–40 lat [9].
Gruźlica brodawkująca
(ryc. 4) występu-
je u osób o dużej odporności przeciwgruźli-
czej i silnie dodatniej alergii na tuberkulinę.
Zakażenie jest zewnątrzpochodne i zazwy-
czaj dotyczy osób mających kontakt z by-
dłem. Najczęstszymumiejscowieniem zmian
jest skóra rąk, a u chorych chodzących boso
zmiany mogą obejmować również stopy.
W obrazie klinicznym dominują hiperkera-
totyczne brodawkowate ogniska o nacieczo-
nej podstawie. Różnicowanie dotyczy głów-
nie brodawek wywoływanych przez wirusa
brodawczaka ludzkiego (HPV,
human papil-
loma virus
). Obecnie jest to postać występu-
jąca niezwykle rzadko [7, 10].
Gruźlica rozpływna
(ryc. 5) spotykana
jest u osób ze znaczną odpornością przeciw-
gruźliczą i dotyczy chorych z TBwęzłową lub
kostno-stawową. Zakażenie szerzy się przez
ciągłość z tkanek głębszych zwykle węzłów
A
B
Rycina 2 A, B.
Rozległe ognisko gruźlicy toczniowej, częściowo bliznowaciejące;
A.
Boczna część twarzy
i okolica podżuchwowa;
B.
Okolica podkolanowa