Ostre zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych u dorosłych
Streszczenie
Ostre zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych (OZZP) jest powszechną infekcją, wywoływaną głównie przez wirusy. Tylko w 0,5-2% przypadków dochodzi do zakażenia bakteryjnego. Na podstawie typowych objawów oraz badania przedmiotowego lekarz rodzinny może zdiagnozować chorobę oraz wprowadzić skuteczne leczenie. W objawach trwających krócej niż 10 dni lub z widoczną poprawą po 5 dniach zastosowanie znajdują niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), paracetamol, leki obkurczające błonę śluzową, płukanie nosa roztworem soli fizjologicznej. Można rozważyć stosowanie leków antyhistaminowych oraz cynku. W przypadku objawów trwających dłużej niż 10 dni lub nasilających się po 5 dniach należy zastosować glikokortykosteroidy donosowe (dnGKS). Obecność 3 z 5 objawów: gorączka > 38°C, zmiana barwy wydzieliny z nosa, silny miejscowy ból w obrębie twarzy, nasilenie objawów po początkowym łagodnym okresie choroby, zwiększone CRP w surowicy lub przyspieszony OB wskazuje na ostre bakteryjne zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych (OBZZP) i wymaga zastosowania antybiotykoterapii. W razie nieskuteczności leczenia po 48 godzinach należy zmienić antybiotyk na inny oraz skierować pacjenta do specjalisty w trybie pilnym. W przypadku pojawienia się objawów alarmowych konieczna może być hospitalizacja.
Słowa kluczowe: ostre zapalenie zatokostre bakteryjne zapalenie zatokleczenieEPOS
Referencje
- Fokkens WJ, Lund VJ, Hopkins C, et al. European Position Paper on Rhinosinusitis and Nasal Polyps 2020. Rhinology. 2020; 58(Suppl S29): 1–464.
- Fal AM, Babicki M, Brożek-Mądry E, et al. Diagnostyka i leczenie wybranych infekcji oraz stanów zapalnych dróg oddechowych. Wytyczne dla lekarzy POZ. Lekarz POZ. 2021; 7(5).
- Klossek JM, Mesbah K. Presentation and treatment of acute maxillary sinusitis in general practice: a French observational study. Rhinology. 2011; 49(1): 84–89.
- Babiński D, Brzoznowski W, Skorek A, et al. [Sphenoid sinusitis]. Otolaryngol Pol. 2007; 61(4): 452–457.
- Heikkinen T, Järvinen A. The common cold. Lancet. 2003; 361(9351): 51–59.
- Passioti M, Maggina P, Megremis S, et al. The common cold: potential for future prevention or cure. Curr Allergy Asthma Rep. 2014; 14(2): 413.
- Turner R. Epidemiology, Pathogenesis, and Treatment of the Common Cold. Ann Allergy Asthma Immunol. 1997; 78(6): 531–540.
- Hryniewicz W, Albrecht P, Radzikowski A: Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego 2016; 81-92.
- Hoffmans R, Wagemakers A, van Drunen C, et al. Acute and chronic rhinosinusitis and allergic rhinitis in relation to comorbidity, ethnicity and environment. PLoS One. 2018; 13(2): e0192330.
- Brook I. Microbiology of sinusitis. Proc Am Thorac Soc. 2011; 8(1): 90–100.
- Tan KS, Ong HH, Yan Y, et al. In Vitro Model of Fully Differentiated Human Nasal Epithelial Cells Infected With Rhinovirus Reveals Epithelium-Initiated Immune Responses. J Infect Dis. 2018; 217(6): 906–915.
- Flook EP, Kumar BN. Is there evidence to link acid reflux with chronic sinusitis or any nasal symptoms? A review of the evidence. Rhinology. 2011; 49(1): 11–16.
- Burke TF, Guertler AT, Timmons JH. Comparison of sinus x-rays with computed tomography scans in acute sinusitis. Acad Emerg Med. 1994; 1(3): 235–239.
- Bayonne E, Kania R, Tran P, et al. Intracranial complications of rhinosinusitis. A review, typical imaging data and algorithm of management. Rhinology. 2009; 47(1): 59–65.
- Meltzer EO, Hamilos DL. Rhinosinusitis diagnosis and management for the clinician: a synopsis of recent consensus guidelines. Mayo Clin Proc. 2011; 86(5): 427–443.
- Chaiyasate S, Fooanant S, Navacharoen N, et al. The complications of sinusitis in a tertiary care hospital: types, patient characteristics, and outcomes. Int J Otolaryngol. 2015; 2015: 709302.
- Lee HK, Hwang InH, Kim SY, et al. The effect of exercise on prevention of the common cold: a meta-analysis of randomized controlled trial studies. Korean J Fam Med. 2014; 35(3): 119–126.
- Hunter J, Arentz S, Goldenberg J, et al. Rapid review protocol: Zinc for the prevention or treatment of COVID-19 and other coronavirus-related respiratory tract infections. Integr Med Res. 2020; 9(3): 100457–260.
- Meltzer EO, Bachert C, Staudinger H. Treating acute rhinosinusitis: comparing efficacy and safety of mometasone furoate nasal spray, amoxicillin, and placebo. J Allergy Clin Immunol. 2005; 116(6): 1289–1295.
