Tom 16, Nr 3 (2022)
Inne materiały uzgodnione z Redakcją
Opublikowany online: 2022-06-30
Wyświetlenia strony
1115
Wyświetlenia/pobrania artykułu
26
Nawrotny częstoskurcz węzłowy — najbardziej zakręcony elektrofizjologicznie wśród częstoskurczy
Forum Medycyny Rodzinnej 2022;16(3):73-90.
Streszczenie
Przedstawiamy złożone zagadnienie nawrotnego częstoskurczu węzłowego. W ujęciu historycznym prezentujemy drogę zrozumienia budowy łącza przedsionkowo-komorowego i powiązanego z tym mechanizmu tego częstoskurczu w postaci typowej, która doprowadziła do bardzo wysokiej skuteczności i bezpieczeństwa leczenia inwazyjnego metodą przeznaczyniowej ablacji. W chwili obecnej leczenie farmakologiczne zarezerwowane jest dla pacjentów, u których nie można wykonać tego zabiegu. W dalszej części omawiamy atypowe postacie nawrotnego częstoskurczu węzłowego, które potrafią imitować inne zaburzenia rytmu. Przedstawiamy też, związany z dualizmem przewodzenia w łączu przedsionkowo-komorowym częstoskurcz z przewodzenia 1:2. Całość ilustrujemy opisem przypadku pacjentki poddanej ablacji nawrotnego częstoskurczu węzłowego.
Słowa kluczowe: nawrotny częstoskurcz węzłowyczęstoskurcz z długim odstępem RP’ablacjałącze przedsionkowo-komorowe
Referencje
- Brugada J, Katritsis DG, Arbelo E. ESC Guidelines for the management of patients with supraventricular tachycardia. The Task Force for the management of patients with supraventricular tachycardia of the European Society of Cardiology (ESC. Eur Heart J. 2020; 41(5): 655–720.
- Scherf D. Shookhoff Ch. Experimentalle Untersuchungen uber die “Umkehr Extrasystole” (reciprocating beat). Wien Arch Inn Med. 1926; 12: 501–529.
- Mines GR. On dynamic equilibrium in the heart. J Physiol. 1913; 46(4-5): 349–383.
- Koźluk E, Piątkowska A, Rodkiewicz D, et al. Od przybytku głowa jednak boli, czyli opowieść o dodatkowych szlakach przedsionkowo-komorowych. Forum Med Rodzinnej. 2022; 16(2): 31–35.
- Barker P, Wilson F, Johnston F. The mechanism of auricular paroxysmal tachycardia. American Heart Journal. 1943; 26(4): 435–445.
- Moe GK, Preston JB, Burlington H. Physiologic evidence for a dual A-V transmission system. Circ Res. 1956; 4(4): 357–375.
- Mendez C, Moe GK. Demonstration of a dual A-V nodal conduction system in the isolated rabbit heart. Circ Res. 1966; 19(2): 378–393.
- Denes P, Wu D, Dhingra RC, et al. Demonstration of dual A-V nodal pathways in patients with paroxysmal supraventricular tachycardia. Circulation. 1973; 48(3): 549–555.
- Koch W. Weiter Mitteilungen über den Sinusknoten des Herzens. Verh Dt Ges Pathol. 1909; 13: 85–92.
- Koźluk E. Wskaźniki skutecznej ablacji u chorych z nawrotnym częstoskurczem węzłowym — rozprawa doktorska. Instytut Kardiologii im. Prymasa Tysiąclecia Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 1998.
- Koźluk E, Walczak F, Szufladowicz E, et al. Ablacja czy modyfikacja drogi wolnej u chorych z nawrotnym częstoskurczem przedsionkowo-węzłowym? Wpływ pojedynczego nawrotu węzłowego na skuteczność odległą zabiegu. Folia Cardiol. 1999; 6: 353–358.
- Kozłowski D, Grzybiak M, Koźluk E, et al. Topografia łacza przedsionkowo-komorowego w aspekcie zabiegów ablacyjnych. Ann Acad Med Gedan. 1997; 27: 19–28.
- Truex RC, Smythe MQ. Reconstruction of the human atrioventricular node. Anat Rec. 1967; 158(1): 11–19.
- Hecht H, Kossmann C, Pruitt R, et al. Atrioventricular and intraventricular conduction. The American Journal of Cardiology. 1973; 31(2): 232–244.
- Anderson RH, Becker AE, Brechenmacher C, et al. The human atrioventricular junction area. A morphological study of the a-v node and bundle. Eur J Cardiol. 1975; 3: 11–25.
- Kozłowski D, Koźluk E, Kołodziej P, et al. Morphology of the a-v node in relations to the mechanism of a-v nodal reentry tachycardia — a preliminary report. Folia Morphol. 1996; 16: 238–240.
- Kozłowski D. Morfologia łacza przedsionkowo-komorowego w aspekcie powstawania zaburzeń przewodzenia i krążącego pobudzenia. Rozprawa habilitacyjna. Akademia Medyczna w Gdańsku , Gdańsk 1999.
- Kozłowski D, Koźluk E, Woźniak P, et al. Morfologia „włokien ostatnich” w aspekcie ablacji nawrotnego częstoskurczu przedsionkowo-węzłowego. Elektrofizjologia i Stymulacja Serca. 1997; 4: 148.
- James T. Morphology of the human atrioventricular node, with remarks pertinent to its electrophysiology. American Heart Journal. 1961; 62(6): 756–771.
- Anderson RH, Becker AE, Davies MJ. The conduction system of the heart. Ed Butterworth&Co, London 1983.
- Kozłowski D, Koźluk E, Adamowicz M, et al. Possible variety of the a-v junctional area in relation to the tricuspid valve and its significance in pediatric ablation procedures. Eur J C P E. 1996; 6: 74.
- Pritchett EL, Anderson RW, Benditt DG, et al. Reentry within the atrioventricular node: surgical cure with preservation of atrioventricular conduction. Circulation. 1979; 60(2): 440–446.
- Cox JL, Holman WL, Cain ME. Cryosurgical treatment of atrioventricular node reentrant tachycardia. Circulation. 1987; 76(6): 1329–1336.
- Sung RJ, Waxman HL, Saksena S, et al. Sequence of retrograde atrial activation in patients with dual atrioventricular nodal pathways. Circulation. 1981; 64(5): 1059–1067.
- Borggrefe M, Hindricks G, Haverkamp W, et al. Catheter ablation using radiofrequency energy. Clin Cardiol. 1990; 13(2): 127–131.
- Jackman WM, Beckman KJ, McClelland JH, et al. Treatment of supraventricular tachycardia due to atrioventricular nodal reentry by radiofrequency catheter ablation of slow-pathway conduction. N Engl J Med. 1992; 327(5): 313–318.
- Walczak F, Marcisz-Szufladowicz E, Jedynak Z, et al. Ablacja prądem wysokiej częstotliwości (radiofrequency) drogi o wolnym przewodzeniu u chorych z nawrotnym częstoskurczem węzłowym - doniesienie wstępne. Kardiol Pol. 1993; 38(3): 199–204.
- Koźluk E, Piątkowska A, Rodkiewicz D, et al. Ablacja — tajemnicze słowo brzmiące jak cudowne zaklęcie. Kilka słów o tym jak to się robi (i jak się robiło kiedyś)? Forum Medycyny Rodzinnej. 2020; 14(6): 245–264.
- Stanke A, Sielski S, Jackowiak D, et al. Wysoce selektywna ablacja „szybkiej drogi węzłowej” pradem o wysokiej częstotliwości. Elektrofizjologia i Stymulacja Serca. 1996; 3: 201.
- Engelstein E, Stein K, Markowitz S, et al. Posterior fast atrioventricular node pathways: Implications for radiofrequency catheter ablation of atrioventricular node reentrant tachycardia. Journal of the American College of Cardiology. 1996; 27(5): 1098–1105.
- Fujimura O, Schoen WJ. Atrioventricular node re-entry of the common variety. Unusual location for the fast pathway. Chest. 1994; 105(6): 1869–1870.
- Walczak F, Szufladowicz E, Koźluk E, et al. Przezskórna ablacja prądem częstotliwości radiowej u 30 chorych z nawrotnym częstoskurczem węzłowym — czy tylko ablacja drogi wolnej? Kardiol Pol. 1995; 43: 122–128.
- Janse MJ, Anderson RH, McGuire MA, et al. "AV nodal" reentry: Part I: "AV nodal" reentry revisited. J Cardiovasc Electrophysiol. 1993; 4(5): 561–572.
- Mignone RJ, Wallace AG. Ventricular echoes. Evidence for dissociation of conduction and reentry within the AV node. Circ Res. 1966; 19(3): 638–649.
- Haissaguerre M, Gaita F, Fischer B, et al. Elimination of atrioventricular nodal reentrant tachycardia using discrete slow potentials to guide application of radiofrequency energy. Circulation. 1992; 85(6): 2162–2175.
- Koźluk E, Kiliszek M, Winkler A, et al. Zespół Lowna-Ganonga-Levine’a — elektrofizjologiczny statek widmo: krótkie PQ to nie choroba. Kardiologia po Dyplomie. 2008; 7(7): 28–32.
- Koźluk E, Kiliszek M, Winkler A, et al. Częstoskurcz z długim odstępem RP’ — templariusz wśród częstoskurczów z wąskimi zespołami QRS. Kardiologia po Dyplomie. 2008; 7(3): 67–77.
- Koźluk E, Lodziński P, Kiliszek M, et al. Nawrotny częstoskurcz węzłowy - czyli krótka rozprawa o zapętleniu węzła przedsionkowo-komorowego. Kardiologia po Dyplomie. 2003; 2(3): 68–72.
- Kozłowski D, Koźluk E, Derejko P, et al. Niejednorodność przewodzenia przyczyną zmienności nawrotnego częstoskurczu węzłowego - rozważania na podstawie opisu przypadku. Polski Przegląd Kardiologiczny. 2003; 5: 357–365.
- Małaczyńska-Rajpold K, Błaszyk K, Koźluk E, et al. Częstoskurcz nawrotny w węźle przedsionkowo-komorowym. Polski Przegląd Kardiologiczny. 2012; 14(3): 196–203.
- Wu D, Yeh SJ, Wang CC, et al. Double loop figure-of-8 reentry as the mechanism of multiple atrioventricular node reentry tachycardias. American Heart Journal. 1994; 127(1): 83–95.
- Kadish A, Goldberger J. Ablative therapy for atrioventricular nodal reentry arrhythmias. Progress in Cardiovascular Diseases. 1995; 37(5): 273–294.
- Monahan KM, Zebede J, Josephson ME, et al. Systematic characterization of the reentrant circuit during atrioventricular nodal reentrant tachycardia. Am J Cardiol. 1995; 76(3): 138–143.
- Koźluk E, Walczak F, Szufladowicz E, Jedynak Z, Rembelska H, Kępski R. Types of “a-v nodal curve” characteristic in patients with atrio-nodal reentrant tachycardia. "EuroPace'97", Monduzzi Editore, International Proceedings Division.1997: 293-297.
- Koźluk E, Dąbrowska A, Kozłowski D, et al. Anatomo-electrophysiological model of the atrioventricular nodal reentrant tachycardias. In: B.Ciszek. Advances in Polish Clinical Anatomy. Multis multum, Warsaw. ; 2003: 55–62.
- McGuire MA, Bourke JP, Robotin MC, et al. High resolution mapping of Koch's triangle using sixty electrodes in humans with atrioventricular junctional (AV nodal) reentrant tachycardia. Circulation. 1993; 88(5 Pt 1): 2315–2328.
- Koźluk E, Piątkowska A, Winkler A, et al. Zespół Mahaima, czyli o tym, jak pozory mylą. Kardiologia po Dyplomie. 2007; 6(10): 58–68.
