Tom 16, Nr 2 (2022)
Inne materiały uzgodnione z Redakcją
Opublikowany online: 2022-05-17
Wyświetlenia strony
2608
Wyświetlenia/pobrania artykułu
34
Atopowe zapalenie skóry u dzieci
1
, 1
, 1
Forum Medycyny Rodzinnej 2022;16(2):55-63.
Streszczenie
Częstotliwość występowania chorób atopowych w ostatnich latach na całym świecie wykazuje tendencję wzrostową. Zjawisko to związane jest z czynnikami środowiskowymi i zmianami zachodzącymi w nawykach żywieniowych. To powoduje, że choroby alergiczne są częstym powodem zgłoszenia się rodziców niemowląt i małych dzieci do lekarza rodzinnego i lekarza pediatry. Badania pokazują, że najczęstszą manifestacją kliniczną alergii pokarmowej, w najmłodszej grupie wiekowej, są objawy ze strony przewodu pokarmowego i/lub skóry. Za kluczowe alergeny odpowiedzialne za proces rozwoju nadwrażliwości pokarmowej podaje się 8 produktów, w tym alergeny pochodzenia zwierzęcego tj.: białka mleka krowiego, białka jaja kurzego, ryby, skorupiaki oraz alergeny pochodzenia roślinnego tj.: orzechy, soję, pszenicę. Najczęstsza manifestacja skórną alergii pokarmowej jest atopowe zapalenie skóry (AZS, wyprysk atopowy/endogenny). Jest to przewlekła i nawrotowa dermatoza zapalna dotykająca naskórka i skóry właściwej, która cechuje się silnym świądem, typową morfologią oraz lokalizacją zmian skórnych. Rozpoczyna się zwykle w okresie wczesnego dzieciństwa i współistnieje z innymi chorobami atopowymi u pacjenta i jego rodziny. W niniejszej pracy omówiono przyczyny, objawy, diagnostykę oraz postępowanie lecznicze. Zwrócono uwagę na najczęstsze czynniki wyzwalające i zaostrzające objawy AZS. Ponadto zaprezentowano narzędzia diagnostyczne do oceny stopnia nasilenia AZS, szczegółowo omówiono wskaźnik SCORAD.
Słowa kluczowe: atopowe zapalenie skóryalergia pokarmowanadwrażliwość pokarmowadzieciświąd
Referencje
- Renz H, Holt PG, Inouye M, et al. An exposome perspective: Early-life events and immune development in a changing world. J Allergy Clin Immunol. 2017; 140(1): 24–40.
- Cukrowska B. Programowanie mikrobiotyczne i żywieniowe – znaczenie mikrobiomu i wczesnej ekspozycji na potencjalne alergeny pokarmowe w rozwoju alergii. Stand Med Pediatr. 2018; 15: 82–90.
- Osterballe M, Hansen TK, Mortz CG, et al. The prevalence of food hypersensitivity in an unselected population of children and adults. Pediatr Allergy Immunol. 2005; 16(7): 567–573.
- Björkstén B, Crevel R, Hischenhuber C, et al. Criteria for identifying allergenic foods of public health importance. Regul Toxicol Pharmacol. 2008; 51(1): 42–52.
- Nowak Węgrzyn A, Sampson HA. Alergia na pokarmy – postępy minionej dekady: styczeń 1998 – styczeń 2008. Med Prakt Pediatr. 2008; 6: 15–23.
- Eggesbø M, Botten G, Halvorsen R, et al. The prevalence of CMA/CMPI in young children: the validity of parentally perceived reactions in a population-based study. Allergy. 2001; 56(5): 393–402.
- Schlapbach C, Simon D. Update on skin allergy. Allergy. 2014; 69(12): 1571–1581.
- Garmhausen D, Hagemann T, Bieber T, et al. Characterization of different courses of atopic dermatitis in adolescent and adult patients. Allergy. 2013; 68(4): 498–506.
- Weidinger S, Novak N. Atopic dermatitis. The Lancet. 2016; 387(10023): 1109–1122.
- Kaszuba A, Kuchciak-Brancewicz M. Atopowe zapalenie skóry. In: Dermatologia dziecięca w pytaniach i odpowiedziach. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2019: 63–85.
- Nowicki R, Trzeciak M, Wilkowska A, et al. Atopowe zapalenie skóry – aktualne wytyczne terapeutyczne. Stanowisko ekspertów Sekcji Dermatologicznej Polskiego Towarzystwa Alergologicznego i Sekcji Alergologicznej Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Alergologia Polska - Polish Journal of Allergology. 2016; 3(1): 18–28.
- Kowalska-Olędzka E, Czarnecka M, Baran A. Epidemiology of atopic dermatitis in Europe. J Drug Assess. 2019; 8(1): 126–128.
- Silverberg JI. Adult-onset atopic d. J Allergy Clin Immunol Pract. 2019; 7(1): 28–33.
- Hanifin JM, Rajka G. Diagnostic features of atopic dermatitis. Acta Dermatol Venerol. 1980; 92: 44–47.
- Jaworek A, Wojas-Pelc A. Clinical phenotypes of atopic dermatitis. Dermatology Review. 2018; 105(2): 273–284.
- Kunz B, Oranje AP, Labrèze L, et al. Severity scoring of atopic dermatitis: the SCORAD index. Consensus Report of the European Task Force on Atopic Dermatitis. Dermatology. 1993; 186(1): 23–31.
- Bożek A, Reich A. Assessment of the severity of atopic dermatitis. Dermatology Review. 2016; 6: 479–485.
- Kunz B, Oranje AP, Labrèze L, et al. Clinical validation and guidelines for the SCORAD index: consensus report of the European Task Force on Atopic Dermatitis. Dermatology. 1997; 195(1): 10–19.
- Chandra RK, Gill B, Kumari S. Food allergy and atopic disease: pathogenesis, diagnosis, prediction of high risk, and prevention. Ann Allergy. 1993; 71(6): 495–502; quiz 502.
- Jarocka-Cyrta E, Nowak-Węgrzyn A, Ruszczyński M, et al. Doustne próby prowokacji w diagnostyce alergii na białka mleka krowiego. Stanowisko Grupy Roboczej Sekcji Alergii Pokarmowej Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiDz). Stand Med Pediatr. 2015; 12: 112–116.
- Kaczmarski M. Nadwrażliwość pokarmowa u dzieci i młodzieży. Stand Med Pediatr. 2009; 3: 379–398.
- Kim JS, Nowak-Węgrzyn A, Sicherer SH, et al. Dietary baked milk accelerates the resolution of cow's milk allergy in children. J Allergy Clin Immunol. 2011; 128(1): 125–131.e2.
- Wollenberg A, Oranje A, Deleuran M, et al. European Task Force on Atopic Dermatitis/EADV Eczema Task Force. ETFAD/EADV Eczema task force 2015 position paper on diagnosis and treatment of atopic dermatitis in adult and paediatric patients. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2016; 30(5): 729–747.
- Strathie Page S, Weston S, Loh R. Atopic dermatitis in children. Aust Fam Physician. 2016; 45(5): 293–296.
