Tom 15, Nr 3 (2021)
Inne materiały uzgodnione z Redakcją
Opublikowany online: 2021-07-02

dostęp otwarty

Wyświetlenia strony 1225
Wyświetlenia/pobrania artykułu 614
Pobierz cytowanie

Eksport do Mediów Społecznościowych

Eksport do Mediów Społecznościowych

Niedożywienie wystepujące u osób starszych

Paweł Wacław Królik12, Ewa Rudnicka-Drożak3
Forum Medycyny Rodzinnej 2021;15(3):129-135.

Streszczenie

Niedożywienie jest bardzo częstym, dotykającym niemal co piątej osoby w podeszłym wieku, jednym z wielkich zespołów geriatrycznych. Pomimo to nierozpoznawane, pozostaje generalnie poza zainteresowaniem nie tylko samych pacjentów i ich rodzin, ale przede wszystkim opiekujących się nimi lekarzy. Przyczynami niedożywienia, poza towarzyszącymi starzeniu się chorobami przewlekłymi jest wielolekowość, problemy funkcjonalne i poznawcze oraz nierzadko socjalno-ekonomiczne typowe dla tego okresu życia. Niedożywienie może być poprzedzone brakiem apetytu, w konsekwencji zjadaniem mniejszej ilości pokarmu, zjawiskiem opisywanym jako anorexia of aging. Pacjenci w wieku podeszłym powinni w warunkach opieki podstawowej mieć zapewnioną możliwość przeprowadzenia oceny ryzyka niedożywienia. Mogą temu służyć krótkie testy przesiewowe takie jak kwestionariusz MNA-SF i SNAQ czy ankieta Nutritional Health Checklist, ale też systematyczny pomiar BMI czy tylko wagi pacjenta. Najważniejszą rolę w zapobieganiu i leczeniu niedożywienia u osób starszych (poza leczeniem przyczynowym) odgrywa białko, którego ilość powinna zostać zwiększona ze standardowego poziomu 0,8 g/kg m.c./d do 1,2-1,5 g/kg m.c./d. i które powinno być dodatkowo wzbogacone o leucynę. Bardzo istotne jest też wypijanie przez osoby w podeszłym wieku odpowiedniej ilości płynów oraz właściwa suplementacja witaminy D.

Artykuł dostępny w formacie PDF

Pokaż PDF Pobierz plik PDF

Referencje

  1. Wojszel ZB. Niedożywienie i dylematy leczenia żywieniowego w geriatrii. Postępy nauk medycznych. 2011; 8: 649–57.
  2. Gaddey HL, Holder K. Unintentional weight loss in older adults. Am Fam Physician. 2014; 89(9): 718–722.
  3. Seematter-Bagnoud L, Büla C. Brief assessments and screening for geriatric conditions in older primary care patients: a pragmatic approach. Public Health Rev. 2018; 39: 8.
  4. Mathus-Vliegen EMH. Obesity and the elderly. J Clin Gastroenterol. 2012; 46(7): 533–544.
  5. Engelheart S, Brummer R. Assessment of nutritional status in the elderly: a proposed function-driven model. Food Nutr Res. 2018; 62.
  6. Morley JE. Undernutrition in older adults. Fam Pract. 2012; 29 Suppl 1: i89–i93.
  7. Donini LM, Savina C, Piredda M, et al. Senile anorexia in acute-ward and rehabilitations settings. J Nutr Health Aging. 2008; 12(8): 511–517.
  8. Donini LM, Dominguez LJ, Barbagallo M, et al. Senile anorexia in different geriatric settings in Italy. J Nutr Health Aging. 2011; 15(9): 775–781.
  9. Landi F, Calvani R, Tosato M, et al. Anorexia of Aging: Risk Factors, Consequences, and Potential Treatments. Nutrients. 2016; 8(2): 69.
  10. Martone AM, Onder G, Vetrano DL, et al. Anorexia of aging: a modifiable risk factor for frailty. Nutrients. 2013; 5(10): 4126–4133.
  11. Gaffney-Stomberg E, Insogna K, Rodriguez N, et al. Increasing Dietary Protein Requirements in Elderly People for Optimal Muscle and Bone Health. Journal of the American Geriatrics Society. 2009; 57(6): 1073–1079.
  12. Wysokiński A, Sobów T, Kłoszewska I, et al. Mechanisms of the anorexia of aging-a review. Age (Dordr). 2015; 37(4): 9821.
  13. German L, Kahana C, Rosenfeld V, et al. Depressive symptoms are associated with food insufficiency and nutritional deficiencies in poor community-dwelling elderly people. J Nutr Health Aging. 2011; 15(1): 3–8.
  14. Taemeeyapradit U, Udomittipong D, Teppak N. Characteristics of behavioral and psychological symptoms of dementia, severity and levels of distress on caregivers. J Med Assoc Thai. 2014; 97(4): 423–430.
  15. Winter JE, MacInnis RJ, Wattanapenpaiboon N, et al. BMI and all-cause mortality in older adults: a meta-analysis. Am J Clin Nutr. 2014; 99(4): 875–890.
  16. Ożga E, Małgorzewicz S. Ocena stanu odżywienie osób starszych. Geriatria. 2013; 7: 1–6.
  17. Krzymińska-Siemaszko R, Wieczorowska-Tobis K. Ewolucja oceny niedożywienia u starszych chorych przy użyciu kwestionariusza MNA. Geriatria. 2012; 6: 139–43.
  18. Kaiser MJ, Bauer JM, Ramsch C, et al. MNA-International Group. Validation of the Mini Nutritional Assessment short-form (MNA-SF): a practical tool for identification of nutritional status. J Nutr Health Aging. 2009; 13(9): 782–788.
  19. Kostka J, Borowiak E, Kostka T. Validation of the modified mini nutritional assessment short-forms in different populations of older people in Poland. J Nutr Health Aging. 2014; 18(4): 366–371.
  20. Pilgrim AL, Baylis D, Jameson KA, et al. Measuring Appetite with the Simplified Nutritional Appetite Questionnaire Identifies Hospitalised Older People at Risk of Worse Health Outcomes. J Nutr Health Aging. 2016; 20(1): 3–7.
  21. Elsawy B, Higgins KE. The geriatric assessment. Am Fam Physician. 2011; 83(1): 48–56.
  22. Volkert D, Beck A, Cederholm T, et al. ESPEN guideline on clinical nutrition and hydration in geriatrics. Clinical Nutrition. 2019; 38(1): 10–47.
  23. Lorenzo-López L, Maseda A, de Labra C, et al. Nutritional determinants of frailty in older adults: A systematic review. BMC Geriatr. 2017; 17(1): 108.
  24. Dudkowska M, Kucharewicz K. Związki pochodzenia naturalnego modulujące starzenie i śmierć komórek. Postępy Biochemii. 2014; 60(2): 207–20.
  25. Verlaan S, Maier A, Cederholm T, et al. Sufficient levels of 25-hydroxyvitamin D and protein intake required to increase muscle mass in sarcopenic older adults - The PROVIDE study. Clin Nutr. 2018; 37(2): 551–557.
  26. Aspell N, Laird E, Healy M, et al. Vitamin D Deficiency Is Associated With Impaired Muscle Strength And Physical Performance In Community-Dwelling Older Adults: Findings From The English Longitudinal Study Of Ageing. Clin Interv Aging. 2019; 14: 1751–1761.
  27. Płudowski P, Misiorowski W, Konstantynowicz J, et al. Profilaktyka i leczenie niedoboru witaminy D- wybór właściwych rekomendacji. Post N Med . 2016; XXIX(10): 738–46.
  28. Rusińska A, Płudowski P, Walczak M, et al. Zasady suplementacji i leczenia witaminą D- nowelizacji 2018 r. Standardy Medyczne/Pediatria. 2018; 15: 531–59.
  29. Bruyère O, Cavalier E, Reginster JY. Vitamin D and osteosarcopenia: an update from epidemiological studies. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2017; 20(6): 498–503.
  30. Smith ML, Bergeron CD, Lachenmayr S, et al. A Brief Intervention for Malnutrition among Older Adults: . Int J Environ Res Public Health. 2020; 17(10).