Tom 15, Nr 3 (2021)
Inne materiały uzgodnione z Redakcją
Opublikowany online: 2021-07-02
Wybrane zaburzenia psychiczne oraz psychosomatyczne u pracowników zmianowych ― o czym powinien pamiętać lekarz medycyny rodzinnej?
Forum Medycyny Rodzinnej 2021;15(3):124-128.
Streszczenie
W Polsce i na świecie coraz częściej podejmowanym modelem zatrudnienia jest wykonywanie czynności zawodowych w systemie zmianowym. Taki model pracy istotnie przyczynia się do zaburzeń naturalnych cyklów okołodobowych człowieka, przez co obserwuje się zakłócony rytm produkcji i wydzielania niektórych hormonów. Skutkami tego zjawiska mogą być między innymi przewlekłe deprywacje snu, nasilone odczuwanie stresu, depresje, stany lękowe oraz zaburzenia seksualne. Wymienione skutki nierzadko przekładają się na zakłócenia funkcjonowania życia rodzinnego i społecznego jednostki, rodząc wiele konfliktów, które dodatkowo obciążają psychikę pracownika zmianowego. Przegląd piśmiennictwa przedstawiony w pracy wskazała na konieczność wprowadzenia wielokierunkowych działań profilaktycznych mających na celu zredukowanie negatywnego wpływu pracy zmianowej na zdrowie człowieka. W aspekcie zdrowia publicznego uwzględnienie trybu wykonywania świadczonej pracy pacjenta stanowi ważny element opieki nad pacjentem m.in. w zakresie praktyki zawodowej lekarzy medycyny rodzinnej.
Słowa kluczowe: praca zmianowazaburzenia psychicznezaburzenia psychosomatycznedepresjazaburzenia erekcji
Referencje
- Deng N, Kohn TP, Lipshultz LI, et al. The Relationship Between Shift Work and Men's Health. Sex Med Rev. 2018; 6(3): 446–456.
- Costa G. Shift work and occupational medicine: an overview. Occup Med (Lond). 2003; 53(2): 83–88.
- Jang TW, Kim H, Kang SH, et al. Circadian Rhythm of Wrist Temperature among Shift Workers in South Korea: A Prospective Observational Study. Int J Environ Res Public Health. 2017; 14(10).
- Arendt J. Shift work: coping with the biological clock. Occup Med (Lond). 2010; 60(1): 10–20.
- Vetter C, Devore EE, Wegrzyn LR, et al. Association Between Rotating Night Shift Work and Risk of Coronary Heart Disease Among Women. JAMA. 2016; 315(16): 1726–1734.
- Hansen AB, Stayner L, Hansen J, et al. Night shift work and incidence of diabetes in the Danish Nurse Cohort. Occup Environ Med. 2016; 73(4): 262–268.
- Lim SK, Yoo SJ, Koo DL, et al. Stress and sleep quality in doctors working on-call shifts are associated with functional gastrointestinal disorders. World J Gastroenterol. 2017; 23(18): 3330–3337.
- Pieh C, Jank R, Waiß C, et al. Night-shift work increases cold pain perception. Sleep Med. 2018; 45: 74–79.
- Lee A, Myung SK, Cho JJ, et al. Night shift work and risk of depression: metaanalysis of observational studies. J Korean Med Sci. 2017; 32(7): 1091–1096.
- Matuska E. Zagrożenia psychospołeczne związane z pracą. Stud Bezp. 2017; 2: 129–142.
- Zużewicz K. Skutki zdrowotne pracy w niefizjologicznym rytmie. Zeszyty Naukowe SGSP. 2017; 62(1): 127–139.
- Santorek-Strumiłło E, Zawilska JB, Misiak P, et al. [Influence of the shift work on circadian-rhythms compare survey on health service employees and policemen]. Przegl Lek. 2012; 69(3): 103–106.
- Kwarecki K, Zużewicz K. Charakterystyka snu i dobowego wzoru aktywności lokomotrycznej u pracowników zmianowych, nocnych. Med Pr. 2002; 53(1): 79–84.
- Harrington JM. Health effects of shift work and extended hours of work. Occupational and Environmental Medicine. 2001; 58(1): 68–72.
- Lee A, Myung SK, Cho JJ, et al. Night Shift Work and Risk of Depression: Meta-analysis of Observational Studies. J Korean Med Sci. 2017; 32(7): 1091–1096.
- Platek A, Szymanski F, Filipiak K, et al. Prevalence of depressive disorders in professional drivers – epidemiologic subanalysis of the RACER study. Psychiatria Polska. 2016; 50(4): 859–871.
- Basińska B. Wilczek- Różyńska E. Zespół wypalenia zawodowego i zmęczenie w kontekście pracy zmianowej i stresu zawodowego wśród pielęgniarek chirurgicznych. Przegl Psych. 2011; 54(1): 99–113.
- Rodriguez KM, Kohn TP, Kohn JR, et al. Shift work sleep disorder and night shift work significantly impair erectile function. J Sex Med. 2020; 17(9): 1687–1693.