Tom 14, Nr 4 (2020)
Wybrane problemy kliniczne
Opublikowany online: 2020-07-30
Czy nadwagę mamy we krwi? Pacjent z otyłością olbrzymią, czynniki prowadzące do otyłości
Forum Medycyny Rodzinnej 2020;14(4):181-188.
Streszczenie
Wstęp: Otyłość jest chorobą, która stała się epidemią XXI wieku. Coraz więcej mówi się
o leczeniu owego schorzenia. Jedną z metod, której poddają się pacjenci, gdy inne środki
zawodzą, jest operacja bariatryczna. Liczba osób decydująca się na zabieg wciąż rośnie.
Obszarem niezbadanym pozostają zagadnienia związane z motywacją do poddania się
zabiegowi oraz sposób, w jaki pacjenci postr zegają przyczyny swojego stanu zdrowia.
Eksploracja czynników, które w rozumieniu osób otyłych prowadzą do otyłości, z pewnością
przyczyni sią do usprawnienia procesu leczenia. Pozwoli to na wyodrębnienie obszarów,
nad którymi należy pracować, by zmiana uzyskana po zabiegu była trwała.
Materiał i metody: W badaniach własnych pr zeprowadzonych na podstawie autorskiego
wywiadu w II Katedrze Chirurgii Ogólnej i Tkanek Miękkich Uniwersytetu Jagiellońskiego,
Collegium Medicum podjęto więc próbę wyodrębnienia czynników prowadzących do otyłości.
Wyniki: Istnieją wspólne cechy predysponujące do otyłości w gru pie pacjentów bariatrycznych. Pierwszym z nich jest wahanie masy ciała w okresie dzieciństwa. Następnie
problem z podejmowaniem samodzielnych decyzji w obszarze związanym z przyjmowaniem
pokarmów — w relacjach badanych to matka była osobą decydującą o tym, co i ile się
zjada. Społeczna interpretacja dziecięcej nadwagi, zgodnie z relacją badanych polegała na
wytłumaczeniu, że wraz z wiekiem korekta masy ciała sama nadejdzie, z zewnątrz. Dysfunkcjonalne
zachowania żywieniowe wyniesione z domu rodzinnego prowadzą w najbardziej
skrajnej postaci do rozwoju otyłości olbrzymiej. Rodzina, środowisko najbliższych stanowią
istotny czynnik profilaktyki bądź rozwoju otyłości wśród dzieci czy dorosłych. Pacjenci
stosunkowo często wybierają jako pierwszą kurację odchudzającą jedną z wielu modnych
diet alternatywnych bez świadomości konsekwencji zdrowotnych ich stosowania. Formą
nagradzania, spędzania czasu jest spożywanie ulubionych produktów. Badani podkreślają
brak czasu na zadbanie o odpoczynek inny niż związany z jedzeni em. Czynność jedzenia
może stanowić próbę zaspokojenia potrzeb psychologicznych, formę rozładowania stresu.
Wnioski: Pacjenci bariatryczni decydują się na leczenie z różnych powodów, również przyczyn
otyłości upatrują w wielu źródłach, zasadne więc jest bada nie poziomu motywacji
pacjentów poddających się zabiegowi oraz monitorowanie owej zmiennej w czasie całego
procesu leczenia.
Słowa kluczowe: otyłośćmotywacjazmianaprzyczyny otyłości
Referencje
- Szymocha M, Bryła M, Maniecka-Bryła I. Epidemia otyłości w XXI wieku. Zdrowie Publiczne. 2009; 119(2): 207–212.
- Ciborowska H, Rudnicka A. Dietetyka. Żywienie człowieka zdrowego i chorego. PZWL, Poznań 2018.
- Brończyk-Puzoń A, Koszowska A, Nowak J, et al. Epidemiologia otyłości na świecie i w Polsce. Forum Zaburzeń Metabolicznych. 2014; 5(1): 1–5.
- Cichoń, J., Majda, A. Otyłość–droga do poddania się zabiegowi bariatrycznemu. Hygeia. 2016; 51(4): 375–380.
- Brończyk-Puzoń A, Nowak J, Koszowska A, et al. Algorytm leczenia otyłości. Forum Medycyny Rodzinnej. 2014; 8(5): 211–216.
- Zegan, M., Michota-Katulska, E., Jagodzińska, E., Sińska, B. Motywacja do odchudzania u osób z nadwagą i otyłością. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii. 2010; 6(2): 85–92.
- Bąk-Sosnowska, M. Miejsce psychologa w leczeniu otyłości. Forum Medycyny Rodzinnej. 2009; 3(4): 297–303.
- Barczyk, A., Kutkowska-Kaźmierczak, A., Castañeda, J., Obersztyn, E. Genetyka otyłości: patogeneza, aspekty kliniczne i diagnostyczne. Developmental Period Medicine. 2017; 21(3): 186–202.
- Wojciszke B. Psychologia społeczna. Scholar, Warszawa 2017.
- Haworth CMA, Plomin R, Carnell S, et al. Childhood obesity: genetic and environmental overlap with normal-range BMI. Obesity (Silver Spring). 2008; 16(7): 1585–1590.
- Silventoinen K, Rokholm B, Kaprio J, et al. The genetic and environmental influences on childhood obesity: a systematic review of twin and adoption studies. Int J Obes (Lond). 2010; 34(1): 29–40.
- Reguła, J. Charakterystyka i ocena wybranych diernatywnych. Forum Zaburzeń Metabolicznych. 2013; 4(3): 115–121.
- Świderska, M. Rodzina we wspieraniu najbliższych z otyłością. Pedagogika Rodziny. 2010; 2(3): 53–59.
- Brzeziński, M., Jankowski, M., Kamińska, B. Skuteczność wybranych medycznych i pozamedycznych metod prewencji i ograniczenia występowania nadwagi i otyłości. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii. 2012; 8(4): 114–123.
- Pietrzykowska, E., Wierusz-Wysocka, E. Psychologiczne aspekty nadwagi, otyłości i odchudzania się. Polski Merkuriusz Lekarski. 2008; 24(143): 472–476.
- Jaruć A, Bogdański P. Osobowość w rozmiarze XXL. Psychologiczne czynniki ryzyka otyłości. Forum Zaburzeń Metabolicznych. 2011; 2(1): 34–42.