Opinie pacjentów na temat funkcjonowania nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej w Polsce
Streszczenie
Wstęp: Jedną ze składowych polskiego systemu ochrony zdrowia jest nocna i świąteczna opieka zdrowotna (NPL) — świadczenie medyczne udzielane w godzinach kiedy placówki podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) pozostają zamknięte tj. od godziny 18:00 do godziny 8:00 dnia następnego, w weekendy i święta. Dnia 26 kwietnia 2017 roku opublikowano ustawę o tak zwanej sieci szpitali, czyli nowelizację ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Sieć szpitali rozpoczęła działanie 1 października 2017 roku, a jej celem była poprawa dostępności świadczeń medycznych dla pacjentów, w tym dostępu do NPL, który miał być zlokalizowany w szpitalu, tak aby odciążyć pracę szpitalnych oddziałów ratunkowych (SOR). Po ponad roku od wprowadzenia tej ustawy pacjenci zostali zapytani, czy poprawiła ona dostęp i jakość świadczeń zdrowotnych w Polsce. Celem artykułu była analiza opinii pacjentów na temat funkcjonowania NPL w Polsce po wprowadzeniu nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Materiał i metody: Na pytania zawarte w anonimowej autorskiej ankiecie zamieszczonej na Facebooku w miesiącach lutym i marcu 2019 udzieliło odpowiedzi 205 dorosłych ankietowanych. Wyniki zostały opracowane statystycznie za pomocą programu StatSoft Statistica 10.0 i przedstawione graficznie. Wyniki: Według ankietowanych wprowadzenie nowelizacji ustawy nie poprawiło dostępności świadczeń, szybkości ani jakości i lokalizacji usług NPL. Ankie towani krytycznie ocenili także brak lekar za pediatry i niemożność zlecania badań laborator yjnych i obrazowych. Pojawiały się również opinie, że wprowadzenie nowych przepisów pogorszyło i tak słaby już dostęp i jakość. Wnioski: Konieczne są działania polepszające świadczenie usług medycznych w NPL, tak, aby pacjenci lepiej je oceniali.
Słowa kluczowe: ochrona zdrowiapacjenciustawa
Referencje
- Ustawa zmieniająca z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych. (Dz. U. Nr 225 poz.1465 z dnia 30.11.2010).
- Załącznik nr 5 do Rozporządzenia MZ z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 139, poz. 1139 i Nr 211, poz. 1642).
- Narodowy Fundusz Zdrowia, „Nocna i świąteczna opieka zdrowotna” . http://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/nocna-i-swiateczna-opieka-zdrowotna/ (22.03.2019).
- Ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. 2017 poz. ; 844.
- Zarządzenie Nr 71/2017/DSM Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna w zakresie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.
- ECORYS. 2017. Updated Study on Corruption in the Healthcare Sector. Final Report. Brussels: European Commission.
- Ministerstwo Zdrowia, „Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o 6 % PKB na zdrowie”. https://www.gov.pl/web/zdrowie/rada-ministrow-przyjela-projekt-ustawy-o-6-pkb-na-zdrowie (24.03.2019).
- OECD Health Statistics 2016, Definitions, Sources and Methods. https://www.oecd.org/els/health-systems/Table-of-Content-Metadata-OECD-Health-Statistics-2016.pdf ( 24.03.2019).
- Health at a Glance 2017, OECD Indicators . https://www.oecd.org/els/health-systems/Health-at-a-Glance-2017-Chartset.pdf (24.03.2019).
- Ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1532).
- Medycyna Praktyczna, „Rośnie zadowolenie z opieki zdrowotnej” . https://www.mp.pl/kurier/170593,rosnie-zadowolenie-z-opieki-zdrowotnej.html (24.03.2019).
- Solecka M. „Polacy bardziej zadowoleni z ochrony zdrowia?” Medycyna Praktyczna . http://www.mp.pl/kurier/170695,polacy-bardziej-zadowoleni-z-ochrony-zdrowia (24.03.2019).
- Sieć Szpitali, Oficjalna Strona Rządowego Projektu Sieci Szpitali. http://siecszpitali.mz.gov.pl/ (24.03.2019).
- Guła P, Karawan K. Wykorzystanie analizy Lean do oceny funkcjonowania Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych na podstawie doświadczeń własnych. Lek Wojsk. 2012; 90(3): 1–4.
- Uscher-Pines L, Pines J, Kellermann A, et al. Emergency department visits for nonurgent conditions: systematic literature review. Am J Manag Care. 2013; 19(1): 47–59.
- Honigman LS, Wiler JL, Rooks S, et al. National Study of Non-urgent Emergency Department Visits and Associated Resource Utilization. West J Emerg Med. 2013; 14(6): 609–616.
- Tsai JCH, Liang YW, Pearson WS. Utilization of emergency department in patients with non-urgent medical problems: patient preference and emergency department convenience. J Formos Med Assoc. 2010; 109(7): 533–542.
- Pines JM, Asplin BR, Kaji AH, et al. Frequent users of emergency department services: gaps in knowledge and a proposed research agenda. Acad Emerg Med. 2011; 18(6): e64–e69.
- Penson R, Coleman P, Mason S, et al. Why do patients with minor or moderate conditions that could be managed in other settings attend the emergency department? Emerg Med J. 2012; 29(6): 487–491.
- Chen BK, Cheng Xi, Bennett K, et al. Travel distances, socioeconomic characteristics, and health disparities in nonurgent and frequent use of Hospital Emergency Departments in South Carolina: a population-based observational study. BMC Health Serv Res. 2015; 15: 203.
- Gostyńska M., Departament Zdrowia NIK, raport opracowany na podstawie: Informacji o wynikach kontroli dostępności świadczeń nocnej i świątecznejopieki zdrowotnej, marzec 2014 r., nr ewid. 1/2014/P13129/KZD.
