Probiotyki — implikacje w praktyce lekarza rodzinnego

Streszczenie

Obecnie szybko wzrasta liczba publikacji dotyczących zastosowania poszczególnych szczepów bakterii probiotycznych w łagodzeniu objawów wielu schor zeń oraz ich profilaktyki. Tematyka zastosowania szczepów probiotycznych w praktyce lekarskiej jest tematem stosunkowo nowym i dla niektórych kontrowersyjnym, ale jednocześnie jest bardzo interesująca. Dysbiozę jelitową, czyli zaburzenia ilościowe i jakościowe stwierdzono u pacjentów z: zaburzeniami czynnościowymi układu pokarmowego (biegunkami, zaparciami, wzdęciami), zespołem jelita drażliwego (IBS), atopowym zapaleniem skóry (AZS) oraz zaburzeniach psychicznych (na przykład depresja) i neurorozwojowych (zaburzenia ze spektrum autyzmu). Ponadto sugeruje się związek nieprawidłowej struktury mikrobioty jelitowej z chorobami cywilizacyjnymi: cukrzycą typu 2, otyłością i nadciśnieniem tętniczym, ale również z chorobami autoimmunizacyjnymi, na przykład celiakią, cukrzycą typu 1, reumatoidalnym zapaleniem stawów, nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit (IBD). W pr zypadku znacznej dysbiozy jelitowej, trudno stymulować wzrost autochtoniczny ch bakterii ochronnych, immunostymulujących i odżywiających nabłonek jelitowy inaczej n iż poprzez odpowiednio dobrane szczepy probiotyczne. W związku z powyższym celem n iniejszej pracy jest zestawienie nowych i praktycznych informacji dotyczących zastosowania bezpiecznych szczepów probiotycznych. Zdecydowanie zasadne jest także zapozn anie się z aktualnym stanem wiedzy na temat zaburzeń mikrobioty jelitowej w różnych jednostkach chorobowych oraz badaniami poszczególnych szczepów probiotycznych w leczeniu lub wspomaganiu leczenia czy profilaktyce wybranych jednostek chorobowych. Dobierając probiotyk, należy rozważać tylko przebadane szczepy, dobrane do schorzenia, w odpowiedniej dawce i o należytej jakości. Niestety nie wszystkie preparaty są odpowiednio oznakowane pod względem szczepu, dlatego zasadnym jest przestrzeganie pacjentów żeby nie wybierali probiotyków o niewiadomym składzie i pochodzeniu. Optymalny jest dobór prob iotyków na podstawie wyników badania mikrobioty jelitowej z uwzględnieniem choroby zasadniczej.