Tom 12, Nr 6 (2018)
Wybrane problemy kliniczne
Opublikowany online: 2018-12-15

dostęp otwarty

Wyświetlenia strony 5485
Wyświetlenia/pobrania artykułu 16816
Pobierz cytowanie

Eksport do Mediów Społecznościowych

Eksport do Mediów Społecznościowych

Rumień guzowaty — kręta droga do rozpoznania przyczyny

Magdalena Karolina Potempa-Jeziorowska1, Katarzyna Sedlaczek1, Paweł Jonczyk1, Aleksandra Potempa2, Marek Kucharzewski1
Forum Medycyny Rodzinnej 2018;12(6).

Streszczenie

Rumień guzowaty jest jednym z najczęstszych wariantów panniculitis. Objawia się w postaci małych guzków barwy początkowo czerwono-fioletowej i występuje głównie na przedniej powierzchni podudzi. Jego pojawienie się często jest objawem predykcyjnym w kierunku rozpoznania wielu różnych chorób, najczęściej o podłożu infekcyjnym lub autoimmunologicznym. Do najczęstszych przyczyn występowanie rumienia guzowatego należy infekcja wywołana przez paciorkowca grupy A, infekcje wirusowe (głównie Cytomegalowirus, Ebstain-Barr, WZW B i C) oraz sarkoidoza. Występowanie rumienia guzowatego niejednokrotnie wiąże się z przyjmowaniem różnego rodzaju leków, nawet tych wydawanych bez recepty, lecz najczęściej rumień guzowaty dotyczy niektórych antybiotyków (z grupy penicylin) oraz doustnych środków antykoncepcyjnych. Jednak w praktyce klinicznej występowanie rumienia guzowatego o etiologii idiopatycznej jest dość częstym zjawiskiem. Rumień guzowaty ze zdecydowaną częstością występuje u kobiet. U dzieci pojawia się z równą częstością u obu płci, choć znacznie rzadziej niż u dorosłych. Przeprowadzenie wnikliwej diagnostyki należy do obowiązkowych badań w przypadku pojawienia się rumienia guzowatego. Należą do nich przede wszystkim podstawowe badania laboratoryjne oraz obrazowe dostępne w gabinecie lekarza rodzinnego. W zależności od podejrzewanego czynnika etiologicznego diagnostykę należy poszerzyć o inne badania dodatkowe. W terapii najważniejsze jest leczenie choroby podstawowej.

Artykuł dostępny w formacie PDF

Pokaż PDF Pobierz plik PDF

Referencje

  1. Vesey CMR, Wilkinson DS. Erythema nodosum: a study of seventy cases. Br J Dermatol. 1959; 71(4): 139–155.
  2. I. The Etiology of Erythema Nodosum. Acta Med Scand. 2009; 124(S174): 11–29.
  3. Chowaniec M, Starba A, Wiland P. Erythema nodosum — review of the literature. Reumatologia. 2016; 54(2): 79–82.
  4. Sánchez Yus E, Sanz Vico MD, de Diego V. Miescher's radial granuloma. A characteristic marker of erythema nodosum. Am J Dermatopathol. 1989; 11(5): 434–442.
  5. Requena L, Requena C. Erythema nodosum. Dermatol Online J. 2002; 8: 1–4.
  6. Brodell RT, Mehrabi D. Underlying causes of erythema nodosum. Lesions may provide clue to systemic disease. Postgrad Med. 2000; 108(6): 147–149.
  7. Cribier B, Caille A, Heid E, et al. Erythema nodosum and associated diseases. A study of 129 cases. Int J Dermatol. 1998; 37(9): 667–672.
  8. Fernandes NC, Maceira J, Muniz Md. Erythema nodosum: prospective study of 32 cases. Rev Inst Med Trop Sao Paulo. 1994; 36(6): 507–513.
  9. Mert A, Ozaras R, Tabak F, et al. Erythema nodosum: an experience of 10 years. Scand J Infect Dis. 2004; 36(6–7): 424–427.
  10. Monreal JM, de la Serna RA. Erythema nodosum. Review of 68 cases. Rev Clin Esp. 1983; 171(6): 405–408.
  11. Atanes A, Gómez N, Aspe B, et al. Erythema nodosum: a study of 160 cases. Med Clin (Barc). 1991; 96(5): 169–172.
  12. Schwartz RA, Nervi SJ. Erythema nodosum: a sign of systemic disease. Am Fam Physician. 2007; 75(5): 695–700.
  13. Budden H, Ulloa-Gutierrez R, Dobson S, et al. Erythema nodosum, Mycobacterium avium lymphadenitis, and a 15-mm Mantoux test. Pediatr Infect Dis J. 2007; 26(8): 764–765.
  14. Landau M, Kletter Y, Avidor B, et al. Unusual eruption as a presenting symptom of cat scratch disease. J Am Acad Dermatol. 1999; 41(5 Pt 2): 833–836.
  15. Sarret C, Barbier C, Faucher R, et al. Erythema nodosum and adenopathy in a 15-year-old boy: uncommon signs of cat scratch disease. Arch Pediatr. 2005; 12(3): 295–297.
  16. Maggiore G, Grifeo S, Marzani MD. Erythema nodosum and hepatitis B virus (HBV) infection. J Am Acad Dermatol. 1983; 9(4): 602–603.
  17. Skare T, Bonan R. Erythema nodosum and infection by hepatitis C virus. An Bras Dermatol. 2004; 79(1): 107–109.
  18. Olson D, Huntington MK. Co-infection with cytomegalovirus and Epstein-Barr virus in mononucleosis: case report and review of literature. S D Med. 2009; 62(9): 349, 351–349, 353.
  19. Hozyasz K, Mazurczak T. Erythema nodosum in a child with salmonellosis. 2006; 59(5–6): 416–418.
  20. Iannuzzi MC, Rybicki BA, Teirstein AS. Sarcoidosis. N Engl J Med. 2007; 357(21): 2153–2165.
  21. Idali F, Wikén M, Wahlström J, et al. Reduced Th1 response in the lungs of HLA-DRB1*0301 patients with pulmonary sarcoidosis. Eur Respir J. 2006; 27(3): 451–459.
  22. Siltzbach LE, James DG, Neville E, et al. Course and prognosis of sarcoidosis around the world. Am J Med. 1974; 57(6): 847–852.
  23. Sullivan R, Clowers-Webb H, Davis MDP. Erythema nodosum: a presenting sign of acute myelogenous leukemia. Cutis. 2005; 76(2): 114–116.
  24. Bonci A, Di Lernia V, Merli F, et al. Erythema nodosum and Hodgkin's disease. Clin Exp Dermatol. 2001; 26(5): 408–411.
  25. Lin JT, Chen PM, Huang DF, et al. Erythema nodosum associated with carcinoid tumour. Clin Exp Dermatol. 2004; 29(4): 426–427.
  26. Durden FM, Variyam E, Chren MM. Fat necrosis with features of erythema nodosum in a patient with metastatic pancreatic carcinoma. Int J Dermatol. 1996; 35(1): 39–41.
  27. Simon S, Azevedo SJ, Byrnes JJ. Erythema nodosum heralding recurrent Hodgkin's disease. Cancer. 1985; 56(6): 1470–1472.
  28. Huang BL, Chandra S, Shih DQ. Skin manifestations of inflammatory bowel disease. Front Physiol. 2012; 3: 13.
  29. van der Velden JJ, van Marion AMW, Kremer B, et al. Erythema nodosum as an early sign of Crohn's disease. Int J Dermatol. 2007; 46 Suppl 3: 27–29.
  30. Weinstein M, Turner D, Avitzur Y. Erythema nodosum as a presentation of inflammatory bowel disease. CMAJ. 2005; 173(2): 145–146.
  31. Langer R, Bukovsky I, Lipshitz I, et al. Erythema nodosum associated with pregnancy. Case reports. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 1979; 9(6): 399–401.
  32. Bombardieri S, Munno OD, Di Punzio C, et al. Erythema nodosum associated with pregnancy and oral contraceptives. Br Med J. 1977; 1(6075): 1509–1510.
  33. Verthelyi D. Sex hormones as immunomodulators in health and disease. Int Immunopharmacol. 2001; 1(6): 983–993.
  34. Acosta KA, Haver MC, Kelly B. Etiology and therapeutic management of erythema nodosum during pregnancy: an update. Am J Clin Dermatol. 2013; 14(3): 215–222.