Tom 11, Nr 3 (2017)
Wybrane problemy kliniczne
Opublikowany online: 2017-07-17
Wyświetlenia strony
2786
Wyświetlenia/pobrania artykułu
35023
Znaczenie składu hormonalnych środków antykoncepcyjnych dla ich skuteczności i tolerancji
Forum Medycyny Rodzinnej 2017;11(3):121-128.
Streszczenie
Hormonalne środki antykoncepcyjne (HŚA) są obecnie powszechnie stosowane; oprócz wysokiej skuteczności antykoncepcyjnej mogą wykazywać pożądane działania uboczne, zależne od ich składników. Najczęściej stosuje się doustne preparaty dwuskładnikowe. Celem artykułu jest zapoznanie czytelnika z właściwościami farmakodynamicznymi substancji wchodzących w skład HŚA zarejestrowanych w Polsce oraz profilem ich działań ubocznych.
Słowa kluczowe: doustne hormonalne środki antykoncepcyjneprogestagenyestrogenydziałania pozaantykoncepcyjne
Referencje
- London A, Jensen JT. Rationale for eliminating the hormone-free interval in modern oral contraceptives. Int J Gynaecol Obstet. 2016; 134(1): 8–12.
- McCann MF, Potter LS. Progestin-only oral contraception: a comprehensive review. Contraception. 1994; 50(6 Suppl 1): S1–S195.
- Wolski H. Wybrane aspekty działań niepożądanych złożonej doustnej antykoncepcji hormonalnej. Ginekol Pol. 2014; 85(12): 944–949.
- Mazurek A, Kuć P, Laudański T. Progestins in hormonal replacement therapy and contraception. Prz Menopauz. 2003; 4: 40–45.
- Pharmindex. Internetowe compendium leków. www.pharmindex (12.10.2016).
- Giatti S, Melcangi RC, Pesaresi M. The other side of progestins: effects in the brain. J Mol Endocrinol. 2016; 57(2): R109–R126.
- Schindler AE, Campagnoli C, Druckmann R, et al. Classification and pharmacology of progestins. Maturitas. 2003; 46 Suppl 1(1-2): S7–SS16.
- Druckmann R. Profile of the progesterone derivative chlormadinone acetate - pharmocodynamic properties and therapeutic applications. Contraception. 2009; 79(4): 272–281.
- Ruan X, Seeger H, Mueck AO. The pharmacology of dienogest. Maturitas. 2012; 71(4): 337–344.
- Sobstyl M, Robak-Chołubek D, Jakiel G. Noncontraceptive benefits of oral contraception. Przegląd Menopauzalny. 2007; 3: 180–184.
- Sitruk-Ware R, Nath A, Mishell DR. Contraception technology: past, present and future. Contraception. 2013; 87(3): 319–330.
- Grandi G, Piacenti I, Volpe A, et al. Modification of body composition and metabolism during oral contraceptives containing non-androgenic progestins in association with estradiol or ethinyl estradiol. Gynecol Endocrinol. 2014; 30(9): 676–680.
- Verhaeghe J. Hormonal contraception in women with the metabolic syndrome: a narrative review. Eur J Contracept Reprod Health Care. 2010; 15(5): 305–313.
- Sitruk-Ware R. Pharmacology of different progestogens: the special case of drospirenone. Climacteric. 2005; 8 Suppl 3: 4–12.
- De Leo V, Musacchio MC, Cappelli V, et al. Hormonal contraceptives: pharmacology tailored to women's health. Hum Reprod Update. 2016; 22(5): 634–646.
- Hugon-Rodin J, Gompel A, Plu-Bureau G. Epidemiology of hormonal contraceptives-related venous thromboembolism. Eur J Endocrinol. 2014; 171(6): R221–R230.
- Polskie Towarzystwo Ginekologiczne Rekomendacje PTG dotyczące wskazań i bezpieczeństwa stosowania antykoncepcji hormonalnej oraz wewnątrzmacicznej. Ginekol Pol. 2014; 85: 234–239.
- Blake J, Giesbrecht E, Soares CN. Evolving strategies in the dosing of oral contraceptives. The Can J of CME. 2009; 21(9): 35–40.
- Fruzzetti F, Trémollieres F, Bitzer J. An overview of the development of combined oral contraceptives containing estradiol: focus on estradiol valerate/dienogest. Gynecol Endocrinol. 2012; 28(5): 400–408.
- Lidegaard Ø. Hormonal contraception, thrombosis and age. Expert Opin Drug Saf. 2014; 13(10): 1353–1360.
- van Hylckama Vlieg A, Helmerhorst FM, Vandenbroucke JP, et al. The venous thrombotic risk of oral contraceptives, effects of oestrogen dose and progestogen type: results of the MEGA case-control study. BMJ. 2009; 339: b2921.
- Stocco B, Fumagalli HF, Franceschini SA, et al. Comparative study of the effects of combined oral contraceptives in hemostatic variables: an observational preliminary study. Medicine (Baltimore). 2015; 94(4): e385.
- EMA (2013) European Medicines Agency - Referrals - Combined hormonal contraceptives. http://www.ema.europa.eu/ema/index.jsp?curl=pages/special_topics/general/general_content_000581.jsp&mid=WC0b01ac05806b6b24 (02.10.2016).
- Tepper NK, Whiteman MK, Marchbanks PA, et al. Progestin-only contraception and thromboembolism: A systematic review. Contraception. 2016; 94(6): 678–700.
- Roach REJ, Helmerhorst FM, Lijfering WM, et al. Combined oral contraceptives: the risk of myocardial infarction and ischemic stroke. Cochrane Database Syst Rev. 2015(8): CD011054.
- Rezk M, Sayyed T, Ellakwa H, et al. Metabolic changes in overweight and obese women above 35 years using Ethinylestradiol/drosperinone combined contraceptive pills: a 3-year case-control study. Gynecol Endocrinol. 2016; 32(10): 844–847.
- Lopez LM, Grimes DA, Schulz KF. Steroidal contraceptives: effect on carbohydrate metabolism in women without diabetes mellitus. Cochrane Database Syst Rev. 2014 Apr 30;(4):CD00. 6133: Review.
- Gourdy P. Diabetes and oral contraception. Best Pract Res Clin Endocrinol Metab. 2013; 27(1): 67–76.
- Gingnell M, Engman J, Frick A, et al. Oral contraceptive use changes brain activity and mood in women with previous negative affect on the pill--a double-blinded, placebo-controlled randomized trial of a levonorgestrel-containing combined oral contraceptive. Psychoneuroendocrinology. 2013; 38(7): 1133–1144.
- Moyer DL, Felix JC. The effects of progesterone and progestins on endometrial proliferation. Contraception. 1998; 57(6): 399–403.
- Gierisch JM, Coeytaux RR, Urrutia RP, et al. Oral contraceptive use and risk of breast, cervical, colorectal, and endometrial cancers: a systematic review. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2013; 22(11): 1931–1943.
- FSRH (2014) Faculty of Sexual & Reproductive Healthcare of Royal College of Obstetricians & Gynaecologists - Statement - Venous Thromboembolism (VTE) and Hormonal Contraception. November 1st, 2014. https://www.fsrh.org/standards-and-guidance/documents/fsrhstatementvteandhormonalcontraception-november/ (21.09.2016).
