Wpływ leczenia uzdrowiskowego u pacjentów z neuropatią cukrzycową
Streszczenie
Choroby XXI wieku, zwane też chorobami cywilizacyjnymi, uchodzą obecnie za jeden z największych problemów zdrowotnych ludności państw wysoko i słabo rozwiniętych. Nieustający postęp technologiczny oraz następstwa zanieczyszczenia środowiska naturalnego mają kluczowy wpływ na wzrost zachorowań na cukrzycę, choroby układu krążenia, nadwagę, otyłość czy nowotwory, a te stanowią globalną epidemię XXI wieku. Do rozwoju tychże schorzeń przyczynia niewłaściwe zachowania zdrowotne ściśle związane ze stylem życia, jak chociażby siedzący tryb życia, całkowity brak aktywności fizycznej lub ograniczenie ćwiczeń do minimum, stosowanie diety bogatej w produkty wysokotłuszczowe i zawierające zbyt dużą ilość cukrów, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu oraz stres. Celem niniejszej pracy była próba odpowiedzi na pytanie, jak program kompleksowego leczenia uzdrowiskowego wpływa na przewlekłe powikłania cukrzycy, w szczególności na neuropatię cukrzycową. W badaniach sprawdzono, czy leczenie uzdrowiskowe zmierza do poprawy normalizacji glikemii, ciśnienia tętniczego pacjentów z neuropatią cukrzycową oraz czy leczenie dietetyczne, kompleksowa fizjoterapia i edukacja prowadzona u chorych na cukrzycę w ramach leczenia uzdrowiskowego wpływają na spadek masy ciała i wskaźnika BMI.
Słowa kluczowe: cukrzycaneuropatialeczenie uzdrowiskowe
Referencje
- Nowakowski A. Epidemiologia cukrzycy. Diabetol Prakt. 2002; 3(4): 181–184.
- Tatoń J, Czech A. Epidemiologia cukrzycy. Diabetologia. PZWL, Warszawa. ; 2001: 14–26.
- Horst S, Meiser U. Diabetol. Dośw. Klin., Warszawa PTD. 2005. (błędny adres).
- American Diabetes Association: Report and recommendation of the San Antonio Conference on Diabetic Neuropathy. Diab Care 1988: 592–597.
- Partanen J, Niskanen L, Lehtinen J, et al. Natural history of peripheral neuropathy in patients with non-insulin-dependent diabetes mellitus. N Engl J Med. 1995; 333(2): 89–94.
- Ponikowska I, Chojnowski J, Kwiatkowska B. Cukrzyca — standardy lecznicze i profilaktyczne w medycynie uzdrowiskowej. Baln Pol 2004: 11–24.
- Ponikowska I, Straburzyński G. Odczyn uzdrowiskowy u chorych na cukrzycę w przebiegu leczenia uzdrowiskowego. Pol Tyg Lek. 1992; 47: 25.
- American Diabetes Association: Nutrition recommendations and interventions for diabetes, Diab Care. 2008; 31: 61–78.
- Polskie Towarzystwo Diabetologiczne: Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę. Diabetol Prakt. 2008; 9: A1–A48.
- Szczeklik-Kumala Z, Czech A, Tatoń J. Tolerancja wysiłków fizycznych jako czynnik determinujący stosowanie leczenia treningiem fizycznym u osób z cukrzycą. Med Sport. 2002; 6: 205.
- Polskie Towarzystwo Diabetologiczne: Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę. Diabetol Prakt. 2014; 3: A10–A11.
- Ponikowska I, Chojnowski J. Uzdrowiskowe leczenie chorych na cukrzycę z przewlekłymi powikłaniami. Diabetol Pol. 2011: 77–80.
- Cieślar G, Sieroń A, Radelli J. Terapeutyczny efekt zmiennych pól magnetycznych u chorych z neuropatią cukrzycową. Fizjoterapia. 2009; 2(3): 11.
- Topografia punktów testowanych wg Am. Fam. Phys. 1998. Błędny opis bibliograf.
- Lipsky BA. Medical treatment of diabetic foot infections. Clin Infect Dis. 2004; 39(2): 104–114.
- Korzon-Burakowska A. Zespół stopy cukrzycowej — patogeneza i praktyczne aspekty postępowania. Chor Serca Naczyń. 2007; 4(2): 93–98.
- Praxel TA, Ford TJ, Vanderboom EW. Improving the efficiency and effectiveness of performing the diabetic foot exam. Am J Med Qual. 2011; 26(3): 193–199.
- Searle A, Gale L, Campbell R, et al. Reducing the burden of chronic wounds: prevention and management of the diabetic foot in the context of clinical guidelines. J Health Serv Res Policy. 2008; 13 Suppl 3: 82–91.
- Delmas L. Best practice in the assessment and management of diabetic foot ulcers. Rehabil Nurs. 2006; 31(6): 228–234.
- Szczyrba S, Kozera G, Bieniaszewski L, et al. Neuropatia cukrzycowa — patogeneza, rozpoznawanie, zapobieganie, leczenie. Forum Med Rodz. 2010; 4(5): 339–355.
- International Diabetes Federation: Diabetes Atlas. 4th ed. 2009; 4: 29–52.
- Nosarzewski J. Nefropatia cukrzycowa. Nefrol i Urol. 2006; 2: 209–216.
- Luźniak P, Czech A, Tatoń J. Prospektywne badania retinopatii cukrzycowej w kohorcie chorych na cukrzycę typu 2. Pol Merkuriusz Lek. 1997; 2(7): 14–17.
- Możdżan M, Ruxer J. Obwodowa polineuropatia cukrzycowa. Lek Rodz. 2004; 6: 674–683.
- Plewa M, Markiewicz A. Aktywność fizyczna w profilaktyce i leczeniu otyłości. Endokrynol Otyłość. 2006; 2(1): 30–37.
- Wolańska T. Rekreacja ruchowa dla chorych o wyrównywanej cukrzycy, Post Rehab. 1993; 7(3): 71.
- Paszkot M, Grzeszczak W, Kokoszka-Paszkot J. Wpływ leczenia uzdrowiskowego w Wysowej-Zdroju na stopień wyrównania cukrzycy typu 2. Diabetol Dośw Klin. 2002; 2(1): 111–115.
- Matuszak M, Suliburska J. Znaczenie redukcji masy ciała w leczeniu chorób metabolicznych. Forum Zab Metabol. 2012; 3(3): 104–109.
- Niedziałek J, Mizerski G, Gorczyca R, et al. Porównanie skuteczności leczenia nadciśnienia tętniczego u pacjentów ze współistniejącą cukrzycą i bez cukrzycy. Med Ogólna Nauki Zdr. 2012; 18: 1.