WYBRANE PROBLEMY KLINICZNE
Magdalena Frej-Mądrzak, Anna Trojgo, Dorota Teryks-Wołyniec, Agnieszka Jama-Kmiecik, Jolanta Sarowska, Irena Choroszy-Król
Zakład Nauk Podstawowych, Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu
Wykrywanie przeciwciał anty-cHSP60 Chlamydia trachomatis oraz genu CRP u pacjentów z nierzeżączkowym zapaleniem cewki moczowej
Detection of anti-cHSP60 Chlamydia trachomatis antibodies and CRP gene in patients with nongonococcal urethritis
STRESZCZENIE
Cel pracy. Celem pracy było określenie czy metoda ELISA oraz technika nested-PCR mogą być stosowane rutynowo w rozpoznawaniu zakażenia Chlamydia trachomatis.
Materiał i metody. Przedmiotem badań były surowica krwi oraz mocz pochodzące od 61 pacjentów w wieku 3–76 lat. Zbadano częstość zakażenia C. trachomatis w zależności od płci, wieku i użytej metody diagnostycznej.
Badania przeprowadzono metodą ELISA w kierunku obecności swoistych przeciwciał anty-cHSP60 oraz techniką nested-PCR w celu wykrycia genu CRP C. trachomatis.
Wyniki. Metodą ELISA wykryto obecność swoistych przeciwciał anty-cHSP60 w surowicy krwi u 16,4% ogółu badanych, w tym u 22,2% mężczyzn, u 10,5% kobiet. Techniką nested-PCR obecność genu CRP C. trachomatis w moczu stwierdzono u 14,8% ogółu badanych, w tym u 15,8% kobiet, u 13,9% mężczyzn oraz u 16,7% dzieci.
Wnioski. Metoda ELISA do wykrywanie swoistych przeciwciał anty-cHSP60 wskazująca na dużą zgodność z techniką PCR, może być stosowana do potwierdzania zakażeń C. trachomatis wykrytych innymi metodami.
Forum Medycyny Rodzinnej 2015, tom 9, nr 2, 76–78
Słowa kluczowe: Chlamydia trachomatis, NGU, diagnostyka
ABSTRACT
Introduction. The aim of the study was to determine whether ELISA method and nested PCR technique may be used routinely to diagnosis C. trachomatis infections.
Material and methods. The subject of examination was serum and urine derived from 61 patients aged 3–76 years. The incidence of Chlamydia trachomatis infection depending on gender, age and used diagnostic method was examined.
Studies was performed using ELISA, for detection specific anti-cHSP60 antibodies and nested PCR technique for detection Chlamydia trachomatis CRP gene (PCR – Chlamydia trachomatis).
Results. By ELISA method the presence of specific anti-cHSP60 antibodies in the serum of 16.4% of all respondents was detected, in 22.2% of men and in 10.5% of women. By nested-PCR method the presence of Chlamydia trachomatis CRP gene in urine was detected in 14.8% of all respondents, in 15.8% of women, in 13.9 % of men and in 16.7% of children.
Conclusions. Method ELISA for the detection of specific anti-cHSP60 antibodies indicates a high compatibility with the PCR technique and may be used to confirm C. trachomatis infections detected by other methods.
Forum Medycyny Rodzinnej 2015, vol 9, no 2, 76–78
Key words: Chlamydia trachomatis, NGU, diagnosis
WSTĘP
Diagnostyka nierzeżączkowego zapalenia cewki moczowej (NGU, non-gonococcal urethritis) obejmuje badanie podmiotowe i przedmiotowe oraz badania laboratoryjne, których celem jest ustalenie rozpoznania schorzenia, a także wykrycia czynnika etiologicznego zakażenia [1].
Zapalenie cewki moczowej rozpoznaje się na podstawie obecności jednej z poniższych cech: wydzieliny z cewki moczowej, pozytywnego testu na obecność esterazy leukocytowej w moczu, obecności przynajmniej 10 leukocytów w osadzie moczu w polu widzenia (wpw) w powiększeniu 40-krotnym [2].
Celem pracy było określenie, czy metoda ELISA oraz technika nested-PCR mogą być stosowane rutynowo w rozpoznawaniu zakażenia Chlamydia trachomatis.
MATERIAŁ I METODY
Badaniu w kierunku zakażenia C. trachomatis poddano 61 pacjentów, w tym 36 mężczyzn i 19 kobiet w wieku od 18 do 76 lat, a także sześcioro dzieci w wieku 3–17 lat z objawami stanu zapalnego cewki moczowej. Materiałem do badań były mocz oraz surowica krwi pochodzące od pacjentów Oddziału Nefrologii Pediatrycznej oraz Przychodni MicroFam, kierowanych na badania przez lekarzy specjalistów i Podstawowej Opieki Zdrowotnej. Wykrywanie swoistych przeciwciał anty-cHSP60 klasy IgG w surowicy krwi przeprowadzono metodą ELISA (enzyme-linked immunosorbent assay) firmy Medac [3]. Wykrywanie genu CRP C. trachomatis w próbkach moczu wykonano techniką nested-PCR, korzystając z zestawu PCR (polymerase chain reaction) dla Chlamydia trachomatis firmy DNA Gdańsk [4]. Wszystkie badania wykonano zgodnie z instrukcją producentów.
WYNIKI
Wyniki badań testu ELISA w kierunku obecności przeciwciał anty-cHSP60 w surowicy krwi u pacjentów z NGU prezentuje tabela 1. Jak wynika z niej, przeciwciała anty-cHSP60 w surowicy krwi występowały u 10/61 (16,4%) ogółu badanych, w tym u 2/19 (10,5%) kobiet, u 8/36 (22,2%) mężczyzn, u dzieci ich nie stwierdzono. Techniką PCR dodatnie wyniki badań stwierdzono u 9/61 (14,8%) ogółu badanych, w tym u 3/9 (15,8%) kobiet, u 5/36 (13,9%) mężczyzn i u 1/6 (16,7%) dzieci (tab. 2). Wyniki dodatnie metodą ELISA i PCR z uwzględnieniem wieku przedstawia tabela 3. Jak wynika z tej tabeli, wiek badanych wahał się od 3 do 77 lat. Techniką ELISA obecność swoistych przeciwciał klasy IgG stwierdzono u jednej osoby w wieku 18–27 lat, u sześciu osób w przedziale wiekowym 28–37 lat i po jednej osobie w przedziałach wiekowych 38–47, 48–57 i 58–67 lat. Techniką PCR chlamydie stwierdzono u dziewięciu pacjentów, w tym u jednego w przedziale wiekowym do 17. roku życia, u trzech w wieku 28–37 lat i 38–47 lat oraz po jednej osobie w wieku 48–57 lat i 68–77 lat.
Tabela 1 |
|||
Wyniki testu immunoenzymatycznego ELISA w kierunku obecności przeciwciał anty-cHSP60 w surowicy krwi u pacjentów z nierzeżączkowym zapaleniem cewki moczowej |
|||
Płeć |
Liczba badanych |
Wyniki dodatnie |
|
Liczba |
% |
||
Kobiety |
19 |
2 |
10,5 |
Mężczyźni |
36 |
8 |
22,2 |
Dzieci |
6 |
0 |
0,0 |
Ogółem |
61 |
10 |
16,4 |
Tabela 2 |
|||
Wyniki testu nested-PCR w kierunku obecności genu CRP Chlamydia trachomatis w moczu u pacjentów z nierzeżączkowym zapaleniem cewki moczowej |
|||
Płeć |
Liczba badanych |
Wyniki dodatnie |
|
Liczba |
% |
||
Kobiety |
19 |
3 |
15,8 |
Mężczyźni |
36 |
5 |
13,9 |
Dzieci |
6 |
1 |
16,7 |
Ogółem |
61 |
9 |
14,8 |
Tabela 3 |
|||
Wyniki dodatnie w kierunku Chlamydia trachomatis metodą (ELISA, PCR) z uwzględnieniem wieku |
|||
Przedział wiekowy |
Liczba badanych |
Wyniki dodatnie |
|
ELISA+ |
PCR+ |
||
do 17 |
6 |
0/6 (0,0%) |
1/6 (16,6%) |
18–27 |
12 |
1/12 (8,3%) |
0/12 (0,0%) |
28–37 |
15 |
6/15 (40,0%) |
3/15 (20,0%) |
38–47 |
11 |
1/11 (9,1%) |
3/11 (27,2%) |
48–57 |
8 |
1/89 (12,5%) |
1/8 (12,5%) |
58–67 |
7 |
1/7 (14,2%) |
0/7 (0,0%) |
68–77 |
2 |
0/2 (0,0%) |
1/2 (50,0%) |
Razem |
61 |
10 |
9 |
DYSKUSJA
W związku z bardzo małą liczbą doniesień (dostępnych w literaturze) w kierunku obecności swoistych przeciwciał anty-cHSP60 w surowicy krwi oraz genu CRP w moczu u pacjentów z NGU przedstawiono wyniki badań w odniesieniu do innych zakażeń C. trachomatis.
Frej-Mądrzak i wsp. [5] analizowali częstość występowania antygenu C. trachomatis, genu CRP oraz przeciwciał anty-cHSP60 u niepłodnych kobiet. Obecność antygenu C. trachomatis w wymazach z cewki moczowej stwierdzono u 29,6% kobiet. U 26,8% kobiet odnotowano obecność genu CRP w moczu, a u 15,7% pacjentek stwierdzono obecność przeciwciał anty-cHSP60 w surowicy krwi.
Badano związek pomiędzy występowaniem przeciwciał anty-cHSP60 klasy IgG w surowicy krwi a niepłodnością u kobiet. W grupie badanej (n = 146) obecność wyżej wymienionych przeciwciał wykazano u 49,6% kobiet, w grupie kontrolnej u 41,9%. Nie jest to jednak wystarczające potwierdzenie związku pomiędzy obecnością przeciwciał anty-cHSP60 klasy IgG w surowicy krwi a niepłodnością [6].
Choroszy-Król i wsp. [7] badali częstość występowania zakażenia C. trachomatis u dzieci z różnymi schorzeniami układu moczowego. Grupę badaną stanowiło 195 dzieci. Testem IF (immunofluorescencji) stwierdzono obecność antygenu C. trachomatis w wymazach z cewki moczowej u 50,8% dzieci. Obecność genu CRP w moczu techniką nested-PCR wykryto u 65,2% dzieci.
W badaniach własnych analizowano częstość występowania genu CRP C. trachomatis oraz przeciwciał anty-cHSP60 u pacjentów z NGU. Gen CRP wykryto w moczu u 13,9% mężczyzn, u 15,8% kobiet oraz u 16,7% dzieci. Swoiste przeciwciała anty-cHSP60 stwierdzono w surowicy krwi u 22,2% mężczyzn oraz 10,5% kobiet. W grupie dzieci przeciwciał anty-cHSP60 w surowicy krwi nie stwierdzono. W badaniach własnych brak zgodności wykrywania genu CRP w moczu z obecnością swoistych przeciwciał anty-cHSP60 w surowicy krwi u pacjentów z NGU.
Europejskie zalecenia dotyczące diagnozowania zakażeń C. trachomatis rekomendują testy genetyczne wykonywane z pierwszego strumienia moczu u mężczyzn i z wymazów z pochwy u kobiet, jako metodę referencyjną w diagnostyce zakażeń chlamydialnych [8].
WNIOSKI
Znaczny odsetek (16,4%–16,7%) wyników dodatnich w kierunku C. trachomatis w próbkach krwi i w moczu potwierdza rolę etiopatogenetyczną Chlamydii w NGU u dorosłych i dzieci.
Metoda ELISA do wykrywania swoistych przeciwciał anty-cHSP60, wskazująca dużą zgodność z techniką PCR, może być stosowana do potwierdzania zakażeń C. trachomatis wykrytych innymi metodami.
Adres do korespondencji:
prof. dr hab. n. med. Irena Choroszy-Król
Zakład Nauk Podstawowych
ul. Chałubińskiego 4, 50–368 Wrocław
tel.: 71 784 00 76
e-mail: irena.choroszy-krol@umed.wroc.pl
PIŚMIENNICTWO
Sun G., Pal S., Sarcon A.K. i wsp. Structural and functional analyses of the major outer membrane protein of Chlamydia trachomatis. J. Bacterial. 2007; 189: 6222–6235.
Hartley J.C., Kaye S., Stevenson S. i wsp. PCR detection and molecular identification of Chlamydiaceae species. J. Clin. Microbiol. 2001; 39: 3072–3079.
cHSP60–IgG–ELISA medac. Recombinant enzyme immunoassay for the quantitative detection of IgG antibodies to chlamydial heat shock protein 60. Medac 2008.
Zestaw diagnostyczny PCR — Chlamydia trachomatis do wykrywania Chlamydia trachomatis w moczu lub w kulturach komórkowych. DNA — Gdańsk II s.c.
Frej-Mądrzak M., Teryks-Wołyniec D., Elias M. i wsp. Znaczenie diagnostyczne wykrywania genu CRP Chlamydia trachomatis oraz przeciwciał anty-cHSP60 u niepłodnych kobiet. Fam. Med. Prim. Care Rev. 2010; 12: 176–178.
Karinen L., Pouta A., Hartikainen A.L. i wsp. Antibodies to Chlamydia trachomatis heat shock proteins Hsp60 and Hsp10 and subfertility in general population at age 31. Am. J. Reprod. Immunol. 2004; 52: 291–297.
Choroszy-Król I., Bednorz R., Frej-Mądrzak M. i wsp. Rola Chlamydia trachomatis w zakażeniach układu moczowego u dzieci. Adv. Clin. Exp. Med. 2005; 14; 531–536.
Lanjouw E., Ossewaarde J.M., Stary A. i wsp. 2010 European guideline for the management of Chlamydia trachomatis infections. Int. J. STD. AIDS, 2010; 21: 729–737.
