Rola nowotworowych komórek macierzystych w patogenezie i terapii chorób nowotworowych

Streszczenie

Mimo wielu lat poszukiwania skutecznych terapii, nowotwory stanowią wciąż jedną z najczęstszych przyczyn zgonów. Kluczem do rozwiązania tego problemu wydaje się być stworzenie protokołów leczenia zaprojektowanego dla każdego pacjenta indywidualnie, lecz do tego potrzebna jest kompleksowa wiedza na temat genezy i progresji nowotworów. Przełomem dla postępu naszej wiedzy o patogenezie rozwoju nowotworów było prawdopodobnie odkrycie nowotworowych komórek macierzystych (CSCs), które stały się podstawą do sformułowania nowych teorii opisujących rozwój chorób nowotworowych biorących pod uwagę złożoność całej kancerogenezy oraz zróżnicowanie stopnia wrażliwości komórek nowotworowych na różne metody terapii. W czasie rozwoju choroby nowotworowej prawdopodobnie dochodzi do współwystępowania jednocześnie zjawisk opisywanych przez dwie dominujące teorie: w wyniku klonalnej ekspansji dochodzi do selekcji CSCs, które następnie są źródłem całej hierarchii heterogennych komórek nowotworowych. Nowotworowe komórki macierzyste posiadają cechy typowe dla prawidłowych komórek macierzystych. Prawdopodobnie powstają one z tkankowych komórek macierzystych, jednak brakuje na to jednoznacznych dowodów. Analiza właściwości tych komórek pozwoliła zrozumieć, dlaczego stosowane metody leczenia zawodziły w tak wielu przypadkach, nie niszczyły one bowiem tej populacji komórek. Odkrycie CSCs pozwoliło skoncentrować się na poszukiwaniach nowych metod leczenia skierowanych na pokonanie niewrażliwości CSCs na stosowane dotąd czynniki terapeutyczne.
Forum Medycyny Rodzinnej 2011, tom 5, nr 1, 47-56