W ostatnich latach wzrasta częstość otyłości wśród dzieci i młodzieży. Otyłość, a zwłaszcza otyłość trzewna, jest stanem, który sprzyja powstawaniu zaburzeń kardiometabolicznych. Celem niniejszej pracy była obserwacja, czy pomiar obwodu talii (WC) u dzieci pozwala na ocenę ryzyka sercowo-naczyniowego.
Do badania włączono 325 dzieci (177 dziewcząt i 148 chłopców) w wieku 7–16 lat, w ogólnym dobrym stanie zdrowia, bez chorób przewlekłych. U badanych wykonano pomiary antropometryczne (wzrost, masa ciała, obwód talii) oraz oznaczono stężenie glukozy i parametry lipidogramu we krwi żylnej na czczo. Nadwagę, otyłość, otyłość brzuszną, wskaźnik masy ciała (BMI), ciśnienie tętnicze oceniono w oparciu o odpowiednie siatki centylowe. Za czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u dzieci przyjęto zgodnie z wytycznymi Polskiego Forum Profilaktyki Chorób Układu Krążenia: nadwagę i otyłość, podwyższone stężenie cholesterolu frakcji LDL (LDL-C), trójglicerydów (TG), glukozy, obniżone stężenie cholesterolu frakcji HDL (HDL-C), oraz podwyższone ciśnienie tętnicze. Otyłość brzuszną (WC > 90c) obserwowano u 14,6% dziewcząt i 20,2% chłopców (p > 0,05), otyłość (BMI > 97c) odpowiednio u 5,1% i 8,8% (p > 0,05). Z czynników ryzyka najczęściej występowały: stężenie LDL-C > 110 mg/dl (27,1% dziewcząt i 25,0% chłopców, p > 0,05); stężenie TG > 150 mg/dl (odpowiednio: 4,5% i 8,1%, p > 0,05); BMI > 90c (odpowiednio: 14,7% i 22,3%, p > 0,05); ciśnienie tętnicze > 90c (odpowiednio 7,3% i 14,2%, p < 0,05). Otyłość brzuszną stwierdzono u 4 na 5 dzieci, u których stężenie TG przekraczało 150 mg/dl, oraz u 71,8% mających przynajmniej 3 czynniki ryzyka. Stwierdzono silną korelację, istotną statystycznie, między otyłością brzuszną a podwyższonym stężeniem TG, ciśnieniem skurczowym i otyłością (p < 0,001). Wyniki badania potwierdzają częste występowanie czynników ryzyka sercowo-naczyniowego i ich korelację z otyłością brzuszną u dzieci i młodzieży. Proste do zastosowania w codziennej praktyce lekarskiej narzędzie przesiewowe, jakim jest pomiar obwodu talii, pozwala na efektywną ocenę ryzyka sercowo-naczyniowego w tej grupie wiekowej.
Forum Medycyny Rodzinnej 2011, tom 5, nr 3, 229–238