Fałszywie ujemne wyniki testów serologicznych w kierunku Borrelia burgdorferi jako efekt kompleksemii w przebiegu choroby z Lyme

Streszczenie

Problem seronegatywności, jeśli chodzi o obecność swoistych przeciwciał dla Borrelia burgdorferi (B. bg.), dotyczy od około 40% surowic pacjentów z podejrzeniem boreliozy z Lyme — włączając w to pacjentów z potwierdzonymi w wywiadzie incydentami pokąsania przez kleszcza i wystąpieniem objawu patognomonicznego, jakim jest rumień wędrujący (Erythema migrans).
Pomimo że dysponujemy szerokim wachlarzem testów bakteriologicznych, serologicznych czy molekularnych (PCR), diagnostyka boreliozy nastręcza wielu trudności i może prowadzić do uzyskiwania wyników zarówno fałszywie ujemnych, jak i fałszywie dodatnich. Przyczyn jest dużo i zostaną uwzględnione w niniejszej pracy.
Praca dotyczy surowic seronegatywnych pod względem przeciwciał anty-B. bg. pacjentów, u których wolne przeciwciała anty-B. bg., prawdopodobnie związane przez antygeny bakteryjne, utworzyły krążące kompleksy immunologiczne (CIC).
Celem pracy była analiza CIC pod kątem obecności przeciwciał przeciwko B. bg. w surowicach pacjentów trudnych diagnostycznie, u których obraz kliniczny wskazywał na zakażenie krętkiem z rodzaju B. bg.
Badania przeprowadzono na surowicach od 107-osobowej grupy pacjentów z podejrzeniem boreliozy. Zastosowano nową metodycznie analizę obecności swoistych przeciwciał dla B. bg. Polega ona na wytrącaniu i dysocjacji CIC, a następnie oznaczaniu w uzyskanej frakcji y przeciwciał swoistych dla B. bg.
W 74 surowicach (ze 107 badanych), ujemnych w teście ELISA, wykryto metodą Western- -blotting we frakcji g aż w 82% obecność przeciwciał swoistych dla B. bg. Najczęściej wykrywano przeciwciała dla antygenów: VIsE, p100, p41, p39, OspC i p18, co oznacza, że wyniki uzyskane powszechnie stosowaną metodą ELISA należy uważać za fałszywie ujemne i dlatego konieczne jest oznaczanie przeciwciał dla B. bg. także we frakcji CIC. Autorzy mają nadzieję, że opracowane przez nich nowe podejście, po niezbędnych dla celów rutynowej diagnostyki uproszczeniach, znajdzie zastosowanie w serodiagnostyce boreliozy i w sposób znaczący zmniejszy liczbę wyników fałszywie ujemnych.
Forum Medycyny Rodzinnej 2011, tom 5, nr 3, 201–209