Tom 3, Nr 1 (2009)
Wybrane problemy kliniczne
Opublikowany online: 2008-12-31
Znaczenie i zasady kontroli gospodarki potasowej w chorobach sercowo-naczyniowych
Forum Medycyny Rodzinnej 2009;3(1):49-60.
Streszczenie
Mimo wielu publikacji dotyczących roli potasu w chorobach układu sercowo-naczyniowego
znaczenie gospodarki potasowej wydaje się nadal niedoceniane w codziennej
praktyce klinicznej. Potas jest jednym z najważniejszych elektrolitów ustroju, warunkując
czynności życiowe komórek. W związku ze zmieniającymi się zachowaniami żywieniowymi,
zmniejszeniem spożycia warzyw i owoców oraz wzrostem konsumpcji produktów
wysokoprzetworzonych zmienia się proporcja udziału w diecie sodu i potasu na
korzyść tego pierwszego. Zdolność nerek do zatrzymywania potasu jest niewielka, co
jest przyczyną hipokaliemii u osób spożywających małe ilości tego pierwiastka. Taki stan
rzeczy niestety prowadzi do nasilania się zjawiska hipokaliemii w populacji. Pacjenci
z takimi schorzeniami, jak: nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, zaburzenia rytmu
serca, cukrzyca, niewydolność nerek oraz zagrożeni udarem mózgu wymagają szczególnej
uwagi i obserwacji w celu zapobiegania hipokaliemii. Zaburzenia równowagi
w gospodarce potasowej prowadzą do groźnych dla życia powikłań. Hipokaliemia może
być przyczyną zaburzeń rytmu serca, w konsekwencji doprowadzając do migotania komór.
Natomiast hiperkaliemia prowadzi do zaburzeń przewodzenia, bradykardii, a nawet
asystolii. Wyniki licznych badań wykazują ochronny wpływ prawidłowego stężenia
potasu na choroby układu sercowo-naczyniowego, tym samym zmniejszający ryzyko zgonu.
Jednym z głównych sposobów prewencji i dobrej kontroli zaburzeń gospodarki potasowej
jest zmiana stylu życia, a przede wszystkim stosowania odpowiedniej diety.
U pacjentów z chorobami sercowo-naczyniowymi zasadne jest kontrolowanie stężenia
potasu w surowicy. Zalecane dobowe spożycie potasu powinno być w pierwszym rzędzie
osiągane za pomocą odpowiedniej diety. U pacjentów otrzymujących leki moczopędne
prowadzące do hipokaliemii wskazane jest stosowanie suplementacji potasu.
Słowa kluczowe: potashiperkaliemiahipokaliemiachoroby sercowo-naczyniowesuplemenatcja potasu