Tom 3, Nr 1 (2009)
Artykuł redakcyjny
Opublikowany online: 2008-12-31
Hormonalna terapia zastępcza a choroby układu sercowo-naczyniowego u kobiet. O krok do przodu
Jolanta Myśliwska
Forum Medycyny Rodzinnej 2009;3(1):1-9.
Tom 3, Nr 1 (2009)
Artykuł redakcyjny
Opublikowany online: 2008-12-31
Streszczenie
Na przełomie lat 90. XX wieku i w początkach nowego stulecia pojawiły się poważne wątpliwości
co do istotnych korzyści stosowania hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) u kobiet
po menopauzie. Mimo wielu badań, nie udało się dotąd zdefiniować czynników istotnych
dla osiągnięcia korzystnego efektu terapii i wyodrębnić grupy kobiet ze wskazaniami
do jej stosowania. Wyniki badań ostatnich lat sugerują, że ochronny efekt estradiolu
na układ sercowo-naczyniowy ma dokonywać się głównie za pośrednictwem receptorów
estrogenowych α. Polimorficzne geny kodujące te receptory wpływają na siłę
wiązania estradiolu i wielkość efektu jego oddziaływania. Wydaje się, że najistotniejsze
znaczenie kliniczne ma polimorfizm ICVS1-397T/C. W prospektywnych badaniach
klinicznych wykazano, że kobiety z allelem T genu receptora estrogenowego α, który
słabiej wiąże estradiol, są bardziej narażone na choroby układu sercowo-naczyniowego
niż kobiety o genotypie IVS1-397CC. Kobiety z allelem T, stanowiące około 80% populacji,
tylko w nieznacznym stopniu odpowiadają na HTZ w zakresie poprawy funkcji
i przepływu krwi przez naczynia krwionośne oraz wskaźników lipidowych. Z kolei homozygoty
IVS1-397CC (20% populacji), charakteryzujące się niskim ryzykiem chorób układu
sercowo-naczyniowego, które zdają się w mniejszym stopniu wymagać profilaktyki i leczenia
przeciwmiażdżycowego i przeciwzapalnego, reagują na HTZ bardo silnie. Co więcej,
w przeciwieństwie do kobiet z allelem T homozygoty IVS1-397CC tylko w niewielkim
stopniu są narażone na uboczne skutki działania estrogenów. Tak więc, o ile stosowanie
HTZ nie budzi wątpliwości w stosunku do homozygot CC, o tyle kobiety IVS1-397TC
oraz TT o wysokim ryzyku chorób układu sercowo-naczyniowego wymagają zindywidualizowanego
i ostrożnego podejścia w razie podjęcia HTZ.
Streszczenie
Na przełomie lat 90. XX wieku i w początkach nowego stulecia pojawiły się poważne wątpliwości
co do istotnych korzyści stosowania hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) u kobiet
po menopauzie. Mimo wielu badań, nie udało się dotąd zdefiniować czynników istotnych
dla osiągnięcia korzystnego efektu terapii i wyodrębnić grupy kobiet ze wskazaniami
do jej stosowania. Wyniki badań ostatnich lat sugerują, że ochronny efekt estradiolu
na układ sercowo-naczyniowy ma dokonywać się głównie za pośrednictwem receptorów
estrogenowych α. Polimorficzne geny kodujące te receptory wpływają na siłę
wiązania estradiolu i wielkość efektu jego oddziaływania. Wydaje się, że najistotniejsze
znaczenie kliniczne ma polimorfizm ICVS1-397T/C. W prospektywnych badaniach
klinicznych wykazano, że kobiety z allelem T genu receptora estrogenowego α, który
słabiej wiąże estradiol, są bardziej narażone na choroby układu sercowo-naczyniowego
niż kobiety o genotypie IVS1-397CC. Kobiety z allelem T, stanowiące około 80% populacji,
tylko w nieznacznym stopniu odpowiadają na HTZ w zakresie poprawy funkcji
i przepływu krwi przez naczynia krwionośne oraz wskaźników lipidowych. Z kolei homozygoty
IVS1-397CC (20% populacji), charakteryzujące się niskim ryzykiem chorób układu
sercowo-naczyniowego, które zdają się w mniejszym stopniu wymagać profilaktyki i leczenia
przeciwmiażdżycowego i przeciwzapalnego, reagują na HTZ bardo silnie. Co więcej,
w przeciwieństwie do kobiet z allelem T homozygoty IVS1-397CC tylko w niewielkim
stopniu są narażone na uboczne skutki działania estrogenów. Tak więc, o ile stosowanie
HTZ nie budzi wątpliwości w stosunku do homozygot CC, o tyle kobiety IVS1-397TC
oraz TT o wysokim ryzyku chorób układu sercowo-naczyniowego wymagają zindywidualizowanego
i ostrożnego podejścia w razie podjęcia HTZ.
Słowa kluczowe
receptory estrogeny estrogenowe; choroba niedokrwienna serca; hormonalna terapia zastępcza
Tytuł
Hormonalna terapia zastępcza a choroby układu sercowo-naczyniowego u kobiet. O krok do przodu
Czasopismo
Forum Medycyny Rodzinnej
Numer
Tom 3, Nr 1 (2009)
Typ artykułu
Artykuł redakcyjny
Strony
1-9
Opublikowany online
2008-12-31
Wyświetlenia strony
632
Wyświetlenia/pobrania artykułu
2223
Rekord bibliograficzny
Forum Medycyny Rodzinnej 2009;3(1):1-9.
Słowa kluczowe
receptory estrogeny estrogenowe
choroba niedokrwienna serca
hormonalna terapia zastępcza
Autorzy
Jolanta Myśliwska