Tom 3, Nr 2 (2009)
Wybrane problemy kliniczne
Opublikowany online: 2009-03-09
Postępowanie z pacjentem palącym tytoń w warunkach praktyki lekarza rodzinnego
Krzysztof Buczkowski, Monika Buczkowska
Forum Medycyny Rodzinnej 2009;3(2):108-116.
Tom 3, Nr 2 (2009)
Wybrane problemy kliniczne
Opublikowany online: 2009-03-09
Streszczenie
Palenie tytoniu jest najważniejszym, pojedynczym, możliwym do wyeliminowania czynnikiem
odpowiedzialnym za wiele chorób i zgonów. Negatywny wpływ dotyczy palenia
czynnego, jak i biernego. Do rozwoju uzależnienia dochodzi wskutek farmakologicznego
oddziaływania nikotyny na ośrodkowy układ nerwowy i równocześnie rozwijających
się zmian behawioralnych. Palenie tytoniu traktowane jest jako choroba przewlekła występująca
w fazach remisji, gdy pacjent nie pali, i nawrotów, czyli powrotu do palenia.
Większość pacjentów, która pali, deklaruje chęć rzucenia palenia, chociaż tylko niewielki
odsetek jest w stanie zrobić to skutecznie bez pomocy. Szczególnym miejscem, gdzie
pacjent mógłby otrzymać pomoc podczas rzucania palenia, jest praktyka lekarza rodzinnego.
Prostą i skuteczną metodą pomocy jest minimalna interwencja antynikotynowa.
Jest to krótkie kilkuminutowe działanie podejmowane w trakcie wizyty lekarskiej, polegające
na identyfikacji pacjenta palącego tytoń i udzieleniu mu fachowej pomocy w zerwaniu
z nałogiem. Schemat przeprowadzania minimalnej interwencji antynikotynowej
opiera się na zasadzie 5 × P. W trakcie prowadzenia interwencji często włącza się leczenie
farmakologiczne. Lekami o udowodnionej skuteczności są: nikotynowa terapia
zastępcza, chlorowodorek bupropionu i wareniklina. Lekarze rodzinni poprzez swoje zaangażowanie
w działania antynikotynowe mogą wpływać na zmniejszenie częstości palenia
wśród swoich pacjentów.
Streszczenie
Palenie tytoniu jest najważniejszym, pojedynczym, możliwym do wyeliminowania czynnikiem
odpowiedzialnym za wiele chorób i zgonów. Negatywny wpływ dotyczy palenia
czynnego, jak i biernego. Do rozwoju uzależnienia dochodzi wskutek farmakologicznego
oddziaływania nikotyny na ośrodkowy układ nerwowy i równocześnie rozwijających
się zmian behawioralnych. Palenie tytoniu traktowane jest jako choroba przewlekła występująca
w fazach remisji, gdy pacjent nie pali, i nawrotów, czyli powrotu do palenia.
Większość pacjentów, która pali, deklaruje chęć rzucenia palenia, chociaż tylko niewielki
odsetek jest w stanie zrobić to skutecznie bez pomocy. Szczególnym miejscem, gdzie
pacjent mógłby otrzymać pomoc podczas rzucania palenia, jest praktyka lekarza rodzinnego.
Prostą i skuteczną metodą pomocy jest minimalna interwencja antynikotynowa.
Jest to krótkie kilkuminutowe działanie podejmowane w trakcie wizyty lekarskiej, polegające
na identyfikacji pacjenta palącego tytoń i udzieleniu mu fachowej pomocy w zerwaniu
z nałogiem. Schemat przeprowadzania minimalnej interwencji antynikotynowej
opiera się na zasadzie 5 × P. W trakcie prowadzenia interwencji często włącza się leczenie
farmakologiczne. Lekami o udowodnionej skuteczności są: nikotynowa terapia
zastępcza, chlorowodorek bupropionu i wareniklina. Lekarze rodzinni poprzez swoje zaangażowanie
w działania antynikotynowe mogą wpływać na zmniejszenie częstości palenia
wśród swoich pacjentów.
Słowa kluczowe
palenie tytoniu; zaprzestanie palenia; minimalna interwencja; motywacja
Tytuł
Postępowanie z pacjentem palącym tytoń w warunkach praktyki lekarza rodzinnego
Czasopismo
Forum Medycyny Rodzinnej
Numer
Tom 3, Nr 2 (2009)
Strony
108-116
Opublikowany online
2009-03-09
Wyświetlenia strony
1080
Wyświetlenia/pobrania artykułu
24046
Rekord bibliograficzny
Forum Medycyny Rodzinnej 2009;3(2):108-116.
Słowa kluczowe
palenie tytoniu
zaprzestanie palenia
minimalna interwencja
motywacja
Autorzy
Krzysztof Buczkowski
Monika Buczkowska
Informacje o artykule