Objawy i schorzenia przewodu pokarmowego w przebiegu endokrynopatii

Streszczenie

Objawy gastroenterologiczne i schorzenia przewodu pokarmowego są często spotykane w praktyce lekarza medycyny rodzinnej, chorób wewnętrznych czy też chirurgii ogólnej. Większość opisywanych dolegliwości związana jest rzeczywiście z chorobą przewodu pokarmowego, niemniej należy pamiętać, że mogą one być wywołane przez patologie innych układów. Prawie każda endokrynopatia znajduje odzwierciedlenie w przewodzie pokarmowym, a na przykład tak częsta dolegliwość jak zaparcia, może występować w przebiegu niedoczynności tarczycy, pierwotnej nadczynności przytarczyc, akromegalii oraz pheochromocytoma. Natomiast biegunki obserwuje się u chorych z nadczynnością tarczycy, chorobą Addisona, rakiem rdzeniastym tarczycy oraz hormonalnie czynnymi guzami neuroendokrynnymi (zespół rakowiaka, gastrinoma, VIP-oma). W trakcie diagnostyki utraty masy ciała również trzeba pamiętać, że jej przyczyną mogą takie endokrynopatie jak: nadczynność tarczycy, choroba Addisona, pierwotna nadczynność przytarczyc, pheochromocytoma, zespół rakowiaka, VIP-oma. Z drugiej strony przyrost masy ciała obserwujemy w przebiegu niedoczynności tarczycy oraz hiperkortyzolemii. Nie tylko objawy, ale również typowe schorzenia przewodu pokarmowego związane są z zaburzeniami hormonalnymi. Choroba wrzodowa może być pierwszą manifestacją pierwotnej nadczynności przytarczyc, gastrinoma, zespołu rakowiaka oraz zespołu Cushinga. Kamicę pęcherzyka żółciowego obserwuje się w przebiegu pheochromocytoma, niedoczynności tarczycy oraz podczas terapii analogami somatostatyny. Także diagnostyka różnicowa schorzeń przewodu pokarmowego wymaga uwzględnienia endokrynopatii, gdyż obrazy tych chorób mogą być do siebie zbliżone. Zespół rakowiaka może imitować zespół jelita drażliwego, nadczynność tarczycy zespół złego wchłaniania, a przełom nadciśnieniowy w przebiegu pheochromocytoma może być łudząco podobny do napadu ostrej porfirii przerywanej. Poniższy artykuł ma za zadanie usystematyzować wiedzę na temat symptomatologii chorób z pogranicza endokrynologii i gastroenterologii, a przez to w przyszłości ułatwić podejmowanie trudnych decyzji w diagnostyce i leczeniu tych patologii.