Objawy otolaryngologiczne w przebiegu ziarniniakowatości z zapaleniem naczyń
, 1, 1, 1, 2, 1, 3
Streszczenie
Wstęp: Ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (GPA, granulomatosis with polyangiitis), nazywana również chorobą Wegenera, jest jednym z układowych zapaleń naczyń. Celem pracy jest przedstawienie objawów otolaryngologicznych często występujących u pacjentów z GPA oraz zwiększenie świadomości studentów i lekar zy, między innymi następujących specjalizacji: medycyna rodzinna, otolaryngologia, reumatologia. Lekarze powinni zachować szczególną czujność w celu zwiększenia wykrywalności GPA, poprawy jakości życia pacjentów oraz zmniejszenia śmiertelności. Metody: Dokonano krytycznej analizy i przeglądu publikacji naukowych dostępnych w bazach danych PubMed i ScienceDirect, opublikowanych przed sierpniem 2024 roku. Do wyszukiwania użyto w kombinacji następujących wyrazów: „ granulomatosis”, „polyangiitis”, „nose”, „ear”, „treatment”. Wyniki: Ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń jest chorobą z autoagresji. Dotyczy naczyń krwionośnych, stąd może obejmować wiele organów. Często objawia się początkowo w zakresie otolaryngologicznym. Objawy nasuwające rozpoznanie to nawracające zapalenia górnych dróg oddechowych, uszu i krtani. Istnieje szeroki wybór skutecznych leków — znaczną większość pacjentów można wprowadzić w remisję choroby i uniknąć trwałych powikłań narządowych — niestety często występują nawroty. Wnioski: Ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń pozostaje poważną chorobą sprawiającą problemy diagnostyczne. Pacjent powinien pozostawać całe życie pod opieką otolaryngologa, reumatologa i nefrologa. Dzięki polepszeniu skuteczności leczenia choroba stosunkowo rzadko doprowadza do śmierci, a częściej przybiera formę przewlekłą.
Słowa kluczowe: ziarniniakowatość z zapaleniem naczyńukładowe zapalenie naczyńchoroby otorynolaryngologicznechoroby autoimmunologicznezaburzenia słuchuchoroby nosa
Referencje
- Wojciechowska J, Krajewski W, Krajewski P, et al. Granulomatosis with polyangiitis in otolaryngologist practice: a review of current knowledge. Clin Exp Otorhinolaryngol. 2016; 9(1): 8–13.
- Coates ML, Martinez Del Pero M. Updates in antineutrophil cytoplasmic antibody (ANCA)-associated vasculitis for the ENT surgeon. Clin Otolaryngol. 2020; 45(3): 316–326.
- Mohammad AJ. An update on the epidemiology of ANCA-associated vasculitis. Rheumatology (Oxford). 2020; 59(Suppl 3): iii42–iii50.
- Mossberg M, Segelmark M, Kahn R, et al. Epidemiology of primary systemic vasculitis in children: a population-based study from southern Sweden. Scand J Rheumatol. 2018; 47(4): 295–302.
- Millet A, Martin KR, Bonnefoy F, et al. Proteinase 3 on apoptotic cells disrupts immune silencing in autoimmune vasculitis. J Clin Invest. 2015; 125(11): 4107–4121.
- Wagner J, Harrison EM, Martinez Del Pero M, et al. The composition and functional protein subsystems of the human nasal microbiome in granulomatosis with polyangiitis: a pilot study. Microbiome. 2019; 7(1): 137.
- Nakazawa D, Masuda S, Tomaru U, et al. Pathogenesis and therapeutic interventions for ANCA-associated vasculitis. Nat Rev Rheumatol. 2019; 15(2): 91–101.
- Grygiel-Górniak B, Limphaibool N, Perkowska K, et al. Clinical manifestations of granulomatosis with polyangiitis: key considerations and major features. Postgrad Med. 2018; 130(7): 581–596.
- Banerjee P, Jain A, Kumar U, et al. Epidemiology and genetics of granulomatosis with polyangiitis. Rheumatol Int. 2021; 41(12): 2069–2089.
- Nishioka K, Yamaguchi S, Yasuda I, et al. Development of alveolar hemorrhage after pfizer-biontech COVID-19 mRNA vaccination in a patient with renal-limited anti-neutrophil cytoplasmic antibody-associated vasculitis: a case report. Front Med (Lausanne). 2022; 9: 874831.
- Coates ML, Willcocks LC, Sivasothy P, et al. Ear, nose, throat and airways disease in granulomatosis with polyangiitis. Rheumatology (Oxford). 2021; 60(Supple 3): iii50–iii53.
- Pakalniskis MG, Berg AD, Policeni BA, et al. The many faces of granulomatosis with polyangiitis: a review of the head and neck imaging manifestations. AJR Am J Roentgenol. 2015; 205(6): W619–W629.
- Krawczyk M, Marszał J, Przybycin A, et al. Dlaczego nie leczymy choroby wypisanej na twarzy? Trudności diagnostyczne w ograniczonym zapaleniu naczyń krwionośnych. Postępy w Chirurgii Głowy i Szyi. 2021; 20(1): 11–16.
- Fan W, Zhang C, Yin H, et al. Gangrene of nose in granulomatosis with polyangiitis. Rheumatol Adv Pract. 2022; 6(1): rkac004.
- Kramer N, Manthei B, Speier L, et al. Granulomatosis with polyangiitis as an etiology of silent sinus syndrome: a case report. Cureus. 2024; 16(5): e61442.
- Ahmadzadeh A, Farsad F, Babadi N, et al. Granulomatosis with polyangiitis with salivary glands involvement: Presenting a case and describing its clinical, pathophysiological, and therapeutic aspects. Clin Case Rep. 2023; 11(7): e7703.
- Dhalkari CD, Patil SC, Indurkar MS. Strawberry gingivitis — first sign of wegener's granulomatosis. J Oral Maxillofac Pathol. 2020; 24(1): 172–175.
- Kumar RR, Jha S, Sharma A. Strawberry gingivitis: a rare manifestation of granulomatosis with polyangiitis. QJM. 2019; 112(1): 53.
- Basnet A, Kansakar S, Sharma NR, et al. Granulomatosis with polyangiitis mimicking COVID-19 pneumonia: a case report. Clin Case Rep. 2023; 11(10): e8007.
- Aravena C, Almeida FA, Mukhopadhyay S, et al. Idiopathic subglottic stenosis: a review. J Thorac Dis. 2020; 12(3): 1100–1111.
- Banerjee AK, Tungekar MF, Derias N. Lymph node cytology in Wegener's granulomatosis. Diagn Cytopathol. 2001; 25(2): 112–114.
- Madej M, Matuszewska A, Białowąs K, et al. Granulomatosis with polyangiitis — diagnostic difficulties? Rheumatology. 2014; 52(5): 344–346.
- Urbanska EM, Elversang J, Colville-Ebeling B, et al. Uncommon presentation of granulomatosis with polyangiitis mimicking metastatic lung cancer. Clin Pract. 2021; 11(2): 293–302.
- Bossuyt X, Cohen Tervaert JW, Arimura Y, et al. Position paper: Revised 2017 international consensus on testing of ANCAs in granulomatosis with polyangiitis and microscopic polyangiitis. Nat Rev Rheumatol. 2017; 13(11): 683–692.
- Puéchal X. Granulomatosis with polyangiitis (Wegener's). Joint Bone Spine. 2020; 87(6): 572–578.
- Robson JC, Grayson PC, Ponte C, et al. DCVAS Investigators. 2022 American College of Rheumatology/European Alliance of Associations for Rheumatology classification criteria for granulomatosis with polyangiitis. Ann Rheum Dis. 2022; 81(3): 315–320.
- Pyo JY, Lee LE, Park YB, et al. Comparison of the 2022 ACR/EULAR classification criteria for antineutrophil cytoplasmic antibody-associated vasculitis with previous criteria. Yonsei Med J. 2023; 64(1): 11–17.
- Jennette JC, Falk RJ, Bacon PA, et al. 2012 revised international chapel hill consensus conference nomenclature of vasculitides. Arthritis Rheumatism. 2013; 65(1): 1–11.
- Watts R, Lane S, Hanslik T, et al. Development and validation of a consensus methodology for the classification of the ANCA-associated vasculitides and polyarteritis nodosa for epidemiological studies. Ann Rheum Dis. 2007; 66(2): 222–227.
- Chung SA, Langford CA, Maz M, et al. 2021 american college of rheumatology/vasculitis foundation guideline for the management of antineutrophil cytoplasmic antibody-associated vasculitis. Arthritis Rheumatol. 2021; 73(8): 1366–1383.
- Mahr AD, Neogi T, Lavalley MP, et al. Assessment of the item selection and weighting in the Birmingham vasculitis activity score for Wegener's granulomatosis. Arthritis Rheum. 2008; 59(6): 884–891.
- Greco A, Marinelli C, Fusconi M, et al. Clinic manifestations in granulomatosis with polyangiitis. Int J Immunopathol Pharmacol. 2016; 29(2): 151–159.
- Schirmer JH, Sanchez-Alamo B, Hellmich B, et al. EULAR recommendations for the management of ANCA-associated vasculitis: 2022 update. Ann Rheum Dis. 2024; 83(1): 30–47.
- Coordes A, Loose SM, Hofmann VM, et al. Saddle nose deformity and septal perforation in granulomatosis with polyangiitis. Clin Otolaryngol. 2018; 43(1): 291–299.
- Unadkat SN, Pendolino AL, Kwame I, et al. Nasal reconstructive surgery for vasculitis affecting the nose: our two-centre international experience. Eur Arch Otorhinolaryngol. 2020; 277(11): 3059–3066.
- Weiner M, Goh SuM, Mohammad AJ, et al. Outcome and treatment of elderly patients with ANCA-associated vasculitis. Clin J Am Soc Nephrol. 2015; 10(7): 1128–1135.
