Odstęp QT/QTC w elektrokardiograficznym zapisie - ważny parametr, trudna ocena

Streszczenie

W standardowym, 12-odprowadzeniowym zapisie elektrokardiograficznym z powierzchni klatki piersiowej bardzo istotne znaczenie kliniczne ma odstęp QT, który odzwierciedla czas trwania repolaryzacji komór. Odstęp QT zmienia się w zależności od: pory dnia, napięcia układu autonomicznego, stężenia hormonów, wieku, podawanych leków, zaburzeń jonowych i innych. Istotne są zmiany odstępu QT zależne od częstości rytmu serca - w bradykardii wydłuża się, a w miarę przyspieszania rytmu - skraca. Powszechnie stosuje się korekcję odstępu QT względem częstotliwości akcji serca i podaje wartość skorygowaną (QTc). W codziennej praktyce klinicznej mierzy się odstęp QT od początku załamka Q do końca załamka T w II kończynowym odprowadzeniu zapisu EKG przy przesuwie papieru z szybkością 25 mm/s. Bardziej wiarygodny i precyzyjny jest pomiar odstępu QT w 12-odprowadzeniowym jednoczasowym zapisie EKG z odprowadzeń kończynowych i przedsercowych, mierząc od początku najwcześniejszego załamka Q (lub R, gdy brak załamka Q) do najpóźniejszego końca załamka T (niezależnie od odprowadzenia). Wynik powinien być średnią pomiarów z przynajmniej 3-5 ewolucji serca. U większości pacjentów proste jest ustalenie, gdzie zaczyna się załamek Q, wiele trudności może jednak sprawiać ustalenie końca załamka T.
Wrodzone lub nabyte wydłużenie czy sporadycznie występujące skrócenie odstępu QT może odpowiadać za zasłabnięcia, omdlenia lub nagły zgon sercowy w wyniku częstoskurczu komorowego torsade de pointes, migotania komór czy przedsionków. Prawidłowa ocena odstępu QT/QTc pozwala rozpoznać groźną dla życia pacjenta patologię. W pracy omówiono kliniczne znaczenie odstępu QT, zaprezentowano przyjęte zasady pomiaru oraz problemy z prawidłową oceną odstępu QT/QTc w elektrokardiogramie.