Skala adherence w chorobach przewlekłych — nowe narzędzie do badania realizacji planu terapeutycznego
Streszczenie
Wstęp. Celem pracy była ocena adherence z zastosowaniem nowej skali w populacji osób z chorobą wieńcową (CAD) po zawale serca (MI) w odniesieniu do parametrów socjodemograficznych i klinicznych.
Materiał i metody. Badanie przeprowadzono w populacji 100 kolejnych osób (40 kobiet, 60 mężczyzn) w wieku 30–88 lat, średnio 63,4 roku, pół roku po hospitalizacji z powodu MI.
Wyniki. Wyniki oceny w Adherence in Chronic Diseases Scale (ACDS) zawierały się między 6 a 28 punktów; mediana wynosiła 24 punkty (21–28). Wynik wysoki (> 26 pkt.) osiągnęły 24 osoby, 53 badanych uzyskało wynik średni (między 21 a 26 pkt.), a 23 — niski wynik (< 21 pkt.). Dla optymalnego modelu regresji wielorakiej współczynnik korelacji R wynosił 0,539, a skorygowany współczynnik determinacji R2 — 0,26 (p = 0,000002). Niezależnymi czynnikami wpływającymi na adherence ocenianymi w ACDS były: subiektywna ocena stanu zdrowia (b = 0,48 ± 0,23; p = 0,036), wiek badanych (b = –0,11 ± 0,04; p = 0,004), więcej niż jeden pobyt w szpitalu z powodu CAD (b = –1,78 ± 0,87; p = 0,044) oraz cukrzyca (b = –2,02 ± 0,91; p = 0,029).
Wnioski. Subiektywna ocena stanu zdrowia, wiek pacjentów, liczba hospitalizacji z powodu CAD oraz współwystępowanie cukrzycy wpływają na adherence w terapii przewlekłej po zawale serca.
Słowa kluczowe: skala adherencechoroba wieńcowa
Referencje
- Lask B. Compliance, adherence, concordance... The British Journal of Psychiatry. 1998; 173(3).
- Sabaté E. (ed). Adherence to long-term therapies: evidence for action. World Health Organization. : Geneva.
- Osterberg L, Blaschke T. Adherence to medication. N. Engl. J. Med. 2005; 353(5): 487–497.
- Perreault S, Ellia L, Dragomir A, et al. Effect of statin adherence on cerebrovascular disease in primary prevention. Am. J. Med. 2009; 122(7): 647–655.
- Ho PM, Spertus JA, Masoudi FA, et al. Impact of medication therapy discontinuation on mortality after myocardial infarction. Arch. Intern. Med. 2006; 166(17): 1842–1847.
- Kubica A, Kasprzak M, Siller-Matula J, et al. Time-related changes in determinants of antiplatelet effect of clopidogrel in patients after myocardial infarction. Eur. J. Pharmacol. 2014; 742: 47–54.
- Kubica A. Współpraca z pacjentem — podstawowy warunek skuteczności terapii w chorobie wieńcowej. Choroby Serca i Naczyn. 2009; 6: 131–134.
- Ferrières J, Durack-Bown I, Giral P, et al. [Patient education and patient at risk. A new approach in cardiology]. Ann Cardiol Angeiol (Paris). 2006; 55(1): 27–31.
- Kubica A, Kasprzak M, Obońska K, et al. Discrepancies in assessment of adherence to antiplatelet treatment after myocardial infarction. Pharmacology. 2015; 95(1-2): 50–58.
- Li WW, Kuo CT, Hwang SL, et al. Factors related to medication non-adherence for patients with hypertension in Taiwan. J Clin Nurs. 2012; 21(13-14): 1816–1824.
- Jeffery RA, Navarro T, Wilczynski NL, et al. Adherence measurement and patient recruitment methods are poor in intervention trials to improve patient adherence. J Clin Epidemiol. 2014; 67(10): 1076–1082.
- Jimmy B, Jose J. Patient medication adherence: measures in daily practice. Oman Med J. 2011; 26(3): 155–159.
- Buszko K, Obońska K, Michalski P, et al. The Adherence Scale in Chronic Diseases (ASCD). The power of knowledge: the key to successful patient — health care provider cooperation. Medical Research Journal. 2016; 1(1): 37–42.
- Hamann GF, Weimar C, Glahn J, et al. German Stroke Data Bank. Adherence to secondary stroke prevention strategies--results from the German Stroke Data Bank. Cerebrovasc. Dis. 2003; 15(4): 282–288.
- Yusuf S, Islam S, Chow CK, et al. Prospective Urban Rural Epidemiology (PURE) Study Investigators. Use of secondary prevention drugs for cardiovascular disease in the community in high-income, middle-income, and low-income countries (the PURE Study): a prospective epidemiological survey. Lancet. 2011; 378(9798): 1231–1243.
- Cotter G, Shemesh E, Zehavi M, et al. Lack of aspirin effect: aspirin resistance or resistance to taking aspirin? Am. Heart J. 2004; 147(2): 293–300.
- Lee HY, Cooke CE, Robertson TA. Use of secondary prevention drug therapy in patients with acute coronary syndrome after hospital discharge. J Manag Care Pharm. 2008; 14(3): 271–280.
- Kubica A, Ratajska A, Sinkiewicz W, et al. Przyczyny złej współpracy lekarz–pacjent w terapii przewlekłej. Folia Cardiol Excerpta. 2010; 5: 78–83.
- Monane M, Bohn RL, Gurwitz JH, et al. Compliance with antihypertensive therapy among elderly Medicaid enrollees: the roles of age, gender, and race. Am J Public Health. 1996; 86(12): 1805–1808.
- Munger MA, Van Tassell BW, LaFleur J. Medication nonadherence: an unrecognized cardiovascular risk factor. MedGenMed. 2007; 9(3): 58.
- De Schryver EL, van Gijn J, Kappelle LJ, et al. Dutch TIA trial and SPIRIT study groups. Non-adherence to aspirin or oral anticoagulants in secondary prevention after ischaemic stroke. J. Neurol. 2005; 252(11): 1316–1321.
- Golin CE, Liu H, Hays RD, et al. A prospective study of predictors of adherence to combination antiretroviral medication. J Gen Intern Med. 2002; 17(10): 756–765.
- Wang PS, Avorn J, Brookhart MA, et al. Effects of noncardiovascular comorbidities on antihypertensive use in elderly hypertensives. Hypertension. 2005; 46(2): 273–279.
- Lloyd-Jones DM, Sutton-Tyrrell K, Patel AS, et al. Ethnic variation in hypertension among premenopausal and perimenopausal women: Study of Women's Health Across the Nation. Hypertension. 2005; 46(4): 689–695.
- Van Wijk BLG, Klungel OH, Heerdink ER, et al. The association between compliance with antihypertensive drugs and modification of antihypertensive drug regimen. J. Hypertens. 2004; 22(9): 1831–1837.
- Haynes RB, Yao X, Degani A, et al. Interventions for enhancing medication adherence. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2005.
