Patofizjologia migotania przedsionków. Przegląd systemowy
, 1
Streszczenie
Migotanie przedsionków (AF) jest arytmią, która charakteryzuje się chaotycznymi impulsami elektrycznymi generowanymi w przedsionkach serca. Można wyróżnić pierwszy epizod AF, napadowe AF, przetrwałe AF, przetrwałe długotrwające AF, utrwalone AF. Obecnie jest to jeden z największych problemów ochrony zdrowia (np. ze względu na ciężkie powikłania zakrzepowo-zatorowe i ogromne nakłady finansowe związane z ich leczeniem).
Mechanizm powstania AF polega na wyzwalaniu aktywności miokardium na podłożu powiększenia i przebudowy przedsionków. Mogą one skutkować blokiem przewodzenia (IAB) lub wydłużonym czasem przewodzenia między przedsionkami (LAE). Diagnostyka LAE jest możliwa na podstawie elektrokardiogramu (EKG), gdy czas trwania załamka P przekracza 110 ms. Inne zmiany w EKG współwystępujące z blokiem śródprzedsionkowym, powiększeniem lewego przedsionka, a także związane z remodelingiem przedsionków są wyrażone poprzez dyspersję P ≥ 40 ms i iloczyn amplitudy i czasu trwania fazy ujemnej P w odprowadzeniu V1 ≤ –0,04 mm/s.
Remodeling przedsionków prowadzi do strukturalnych, komórkowych i hormonalnych zmian. W skali komórkowej zwiększają się liczba i rozmiar mitochondriów. Zaburzenie równowagi neurohormonalnej również jest związane z arytmią. Podwyższone stężenia przedsionkowego peptydu natriuretycznego, peptydu natriuretycznego typu B, angiotensyny II, transformującego czynnika wzrostu β1 towarzyszą zmianom komórkowym i modyfikacjom kanałów jonowych.
Migotanie przedsionków to bardzo ważny problem, będący wyzwaniem współczesnej ochrony zdrowia. W związku z tym należy poszukiwać metod efektywnej prewencji tej arytmii.
Słowa kluczowe: migotanie przedsionkówblok śródprzedsionkowyelektrokardiografia
Referencje
- Allessie MA, de Groot NMS, Houben RPM, et al. Electropathological substrate of long-standing persistent atrial fibrillation in patients with structural heart disease: longitudinal dissociation. Circ Arrhythm Electrophysiol. 2010; 3(6): 606–615.
- January CT, Wann L, Alpert J, et al. 2014 AHA/ACC/HRS Guideline for the maanagement of patients with atrial fibrillation. Circulation. 2014; 130(23).
- Mozaffarian D, Benjamin E, Go A, et al. Heart dsease and stroke statistics — 2015 update. Circulation. 2015; 131(4).
- Lloyd-Jones D, Adams R, Carnethon M, et al. American Heart Association Statistics Committee and Stroke Statistics Subcommittee. Heart disease and stroke statistics — 2009 update: a report from the American Heart Association Statistics Committee and Stroke Statistics Subcommittee. Circulation. 2009; 119(3): 480–486.
- Friberg L, Bergfeldt L. Atrial fibrillation prevalence revisited. J Intern Med. 2013; 274(5): 461–468.
- Chhabra L, Devadoss R, Chaubey VK, et al. Interatrial block in the modern era. Curr Cardiol Rev. 2014; 10(3): 181–189.
- Bachmann G. The Inter-auricular time interval. Am J Physiol. 1916; 41(3): 309–320.
- Baranchuk A, Enriquez A, Antiperovitch P. Advanced interatrial block as a key marker for atrial fibrillation recurrence: Bayés' syndrome. J Geriatr Cardiol. 2017; 14(3): 169–173.
- Hashimoto N, Watanabe T, Tamura H, et al. Left atrial remodeling index is a feasible predictor of poor prognosis in patients with acute ischemic stroke. Heart Vessels. 2019; 34(12): 1936–1943.
- Lorbar M, Levrault R, Phadke JG, et al. Interatrial block as a predictor of embolic stroke. Am J Cardiol. 2005; 95(5): 667–668.
- Kitkungvan D, Spodick DH. Interatrial block: is it time for more attention? J Electrocardiol. 2009; 42(6): 687–692.
- Ariyarajah V, Asad N, Tandar A, et al. Interatrial block: pandemic prevalence, significance, and diagnosis. Chest. 2005; 128(2): 970–975.
- Bayés de Luna A, Platonov P, Cosio FG, et al. Interatrial blocks. A separate entity from left atrial enlargement: a consensus report. J Electrocardiol. 2012; 45(5): 445–451.
- Shinagawa K, Shi YF, Tardif JC, et al. Dynamic nature of atrial fibrillation substrate during development and reversal of heart failure in dogs. Circulation. 2002; 105(22): 2672–2678.
- De Bacquer D, Willekens J, De Backer G. Long-term prognostic value of P-wave characteristics for the development of atrial fibrillation in subjects aged 55 to 74 years at baseline. Am J Cardiol. 2007; 100(5): 850–854.
- Ishida K, Hayashi H, Miyamoto A, et al. P wave and the development of atrial fibrillation. Heart Rhythm. 2010; 7(3): 289–294.
- Daccarett M, Badger TJ, Akoum N, et al. Association of left atrial fibrosis detected by delayed-enhancement magnetic resonance imaging and the risk of stroke in patients with atrial fibrillation. J Am Coll Cardiol. 2011; 57(7): 831–838.
- Zapolski T, Kamińska A, Wysokiński A. Atrial fibrillation and left atrium remodelling — pathophysiology and prognostic implications. Post Nauk Med. 2015; 27(8B).
- Sanfilippo AJ, Abascal VM, Sheehan M, et al. Atrial enlargement as a consequence of atrial fibrillation. A prospective echocardiographic study. Circulation. 1990; 82(3): 792–797.
- Nattel S, Maguy A, Le Bouter S, et al. Arrhythmogenic ion-channel remodeling in the heart: heart failure, myocardial infarction, and atrial fibrillation. Physiol Rev. 2007; 87(2): 425–456.
- Yue L, Feng J, Gaspo R, et al. Ionic remodeling underlying action potential changes in a canine model of atrial fibrillation. Circ Res. 1997; 81(4): 512–525.
- Cha TJ, Ehrlich JR, Chartier D, et al. Kir3-based inward rectifier potassium current: potential role in atrial tachycardia remodeling effects on atrial repolarization and arrhythmias. Circulation. 2006; 113(14): 1730–1737.
- Zacà V, Galderisi M, Mondillo S, et al. Left atrial enlargement as a predictor of recurrences in lone paroxysmal atrial fibrillation. Can J Cardiol. 2007; 23(11): 869–872.
- Davies MJ, Pomerance A. Pathology of atrial fibrillation in man. Br Heart J. 1972; 34(5): 520–525.
- Kozłowski D. Method in the Chaos — a step-by-step approach to ECG Interpretation. Eur J Transl Clin Med. 2018; 1(1): 74–87.
- Friberg L, Bergfeldt L. Atrial fibrillation prevalence revisited. J Intern Med. 2013; 274(5): 461–468.
- Kaykha A, Myers J, Desser KB, et al. The prognostic importance of isolated P-wave abnormalities. Clin Cardiol. 2010; 33(6): E87–E93.
- Hu X, Jiang J, Ma Y, et al. Novel P wave indices to predict atrial fibrillation recurrence after radiofrequency ablation for paroxysmal atrial fibrillation. Med Sci Monit. 2016; 22: 2616–2623.
- Rao MS. Left atrial volume index (LAVI) in the evaluation of left ventricular diastolic dysfunction. J of Evolution of Med and Dent Sci. 2015; 4(15): 2532–2539.
- P-wave Terminal Force in Patients With Atrial Fibrillation. (Ptf-AF). https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT03428971 (December 7, 2019).
- Benjamin EJ, Chen PS, Bild DE, et al. Prevention of atrial fibrillation: report from a national heart, lung, and blood institute workshop. Circulation. 2009; 119(4): 606–618.
- Xiong C, Sonnhag C, Nylander E, et al. Atrial and ventricular function after cardioversion of atrial fibrillation. Br Heart J. 1995; 74(3): 254–260.
- Iuchi A, Oki T, Fukuda N, et al. Changes in transmitral and pulmonary venous flow velocity patterns after cardioversion of atrial fibrillation. American Heart Journal. 1996; 131(2): 270–275.
- Tops LF, Bax JJ, Zeppenfeld K, et al. Effect of radiofrequency catheter ablation for atrial fibrillation on left atrial cavity size. Am J Cardiol. 2006; 97(8): 1220–1222.
- Reant P, Lafitte S, Jaïs P, et al. Reverse remodeling of the left cardiac chambers after catheter ablation after 1 year in a series of patients with isolated atrial fibrillation. Circulation. 2005; 112(19): 2896–2903.
- Song BG, Cho S, Lee S, et al. Atrial mechanical function after maze procedure for atrial fibrillation concomitant with mitral valve surgery. Korean Circ J. 2008; 38(11): 606.
- Tsioufis C, Stougiannos P, Taxiarchou E, et al. The interplay between haemodynamic load, brain natriuretic peptide and left atrial size in the early stages of essential hypertension. J Hypertens. 2006; 24(5): 965–972.
- Psychari SN, Apostolou TS, Sinos L, et al. Relation of elevated C-reactive protein and interleukin-6 levels to left atrial size and duration of episodes in patients with atrial fibrillation. Am J Cardiol. 2005; 95(6): 764–767.
- Zapolski T, Wysokiński A. Czynność lewego przedsionka u chorych z cukrzycą typu 2. Pol Przegl Kardiol. 2008; 10: 115–121.
- Salah A, Zhou S, Liu Q, et al. P wave indices to predict atrial fibrillation recurrences post pulmonary vein isolation. Arq Bras Cardiol. 2013; 101(6): 519–527.
