Ocena poziomu wiedzy żywieniowej za pomocą kwestionariusza komPAN pacjentów po ostrym zespole wieńcowym hospitalizowanych na oddziale kardiologii inwazyjnej. Doniesienie wstępne
Streszczenie
Wprowadzenie. Choroby układu sercowo-naczyniowego są największym zagrożeniem życia w Polsce, a tym samym stanowią najczęstszą przyczynę śmiertelności. Dlatego prewencja pierwotna i wtórna powinna uwzględniać modyfikację stylu życia, w tym prawidłowe odżywienie. Celem pracy było badanie poglądów i zwyczajów żywieniowych pod kątem oceny wiedzy żywieniowej chorych reprezentowanych przez pacjentów oddziału kardiologicznego po ostrym zespole wieńcowym (ACS; zawał serca bez uniesienia odcinka ST [NSTEMI] i zawał serca z uniesieniem odcinka ST [STEMI]) poddanych leczeniu inwazyjnemu.
Materiał i metody. Badaniem objęto 100 chorych, w tym 35 kobiet i 65 mężczyzn w wieku 53,43 ± 10,11 roku (średnia ± odchylenie standardowe [SD]) przyjętych na II Oddział Kardiologii w trybie pilnym z powodu ACS. W badaniu posłużono się częścią C kwestionariusza „Poglądy na temat żywności i żywienia” składającego się z 25 pytań służących ocenie wiedzy żywieniowej. Wszystkim stwierdzeniom przypisano 1 punkt za każdą poprawną odpowiedź (,,Prawda” lub ,,Fałsz”) i 0 punktów za odpowiedź błędną lub ,,Trudno powiedzieć”, a następnie zsumowano punkty.
Wyniki. W badanej grupie jedynie 20,8% (n = 21) osób stosowało zalecenia żywieniowe na polecenie lekarza. Wśród większości respondentów rozpoznano nadmierną masę ciała: otyłość u 35,4% (n = 35), nadwagę u 38,4% (n = 38) badanych osób. Samoocenę sposobu żywienia na poziomie dobrym deklarowało 71,3% osób (n = 72). Jednak wiedza żywieniowa na poziomie dobrym dotyczyła zaledwie 6,9% (n = 7) badanych.
Wnioski. Wiedzę pacjentów oceniona za pomocą kwestionariusza komPAN zaprezentowano na poziomie dostatecznym mimo wysokiej samooceny respondentów. Istnieje duża potrzeba prowadzenia regularnej edukacji żywieniowej.
Słowa kluczowe: choroby układu sercowo-naczyniowegowiedza żywieniowakwestionariusz komPAN
Referencje
- http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/statystyka-zgonow-i-umieralnosci-z-powodu-chorob-ukladu-krazenia,22, 1. (10.12.2017).
- Thygesen K, Alpert JS, Jaffe AS, et al. Writing Group on the Joint ESC/ACCF/AHA/WHF Task Force for the Universal Definition of Myocardial Infarction, ESC Committee for Practice Guidelines (CPG). Third universal definition of myocardial infarction. Eur Heart J. 2012; 33(20): 2551–2567.
- World Health Organization. Waist circumference and waist-hip ratio. Report of a WHO Expert Consultation. , Geneva 2008.
- Saluk-Juszczak J. Antocyjany jako składnik żywności funkcjonalnej stosowanej w profilaktyce chorób układu krążenia. Postepy Hig Med Dosw. 2010; 64: 451–458.
- Stewart RAH, Wallentin L, Benatar J, et al. STABILITY Investigators. Dietary patterns and the risk of major adverse cardiovascular events in a global study of high-risk patients with stable coronary heart disease. Eur Heart J. 2016; 37(25): 1993–2001.
- Schuler G, Hambrecht R, Schlierf G, et al. Regular physical exercise and low-fat diet. Effects on progression of coronary artery disease. Circulation. 1992; 86(1): 1–11.
- Cybulska B, Kłosiewicz-Latoszek L, Szostak WB, et al. Prewencja chorób sercowo-naczyniowych — postępy 2015. Med Prakt. 2016; 304: 23–32.
- Piejko L, Nowak Z, Nawrat-Szołtysik A, et al. Wybrane zachowania zdrowotne a jakość diety pacjentów z rozpoznaną chorobą niedokrwienną serca i po przebytym zawale serca. Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. 2017; 59: 30–37.
- Łuczak M, Posłuszna-Owcarz M. Rehabilitacja kardiologiczna czynnikiem poprawy jakości życia chorych po przebytym zawale mięśnia sercowego. Innowacje w Pielęgniarstwie. 2016; 1(4): 16–25.
- Kobuszewska L, Sokołowska B, Kobus G, et al. Poziom wiedzy pacjentów kierowanych na koronarografię na temat prewencji wtórnej choroby wieńcowej. Probl Hig Epidemiol. 2014; 95: 165–169.
- Waśkiewicz A, Piotrowski W, Sygnowska E, et al. Quality of Nutrition and Health Knowledge in Subjects With Diagnosed Cardio-Vascular Diseases in the Polish population — National Multicentre Health Survey (WOBASZ). Kardiol Pol. 2008; 66(5): 507–513.
