English Polski
Tom 14, Nr 4 (2019)
Praca badawcza (oryginalna)
Opublikowany online: 2019-09-06

dostęp otwarty

Wyświetlenia strony 632
Wyświetlenia/pobrania artykułu 453
Pobierz cytowanie

Eksport do Mediów Społecznościowych

Eksport do Mediów Społecznościowych

Ocena zgodności z wytycznymi leczenia stosowanego w ramach prewencji powikłań zakrzepowo-zatorowych u hospitalizowanych chorych z migotaniem przedsionków

Iwona Gorczyca12, Olga Jelonek1, Anna Szpotowicz3, Anna Stec1, Justyna Tracz4, Beata Wożakowska-Kapłon1
DOI: 10.5603/FC.2019.0091
Folia Cardiologica 2019;14(4):333-341.

Streszczenie

Wstęp. Migotanie przedsionków (AF) to najczęstsza arytmia nadkomorowa, a jej następstwami są zwiększona zapa­dalność na powikłania zakrzepowo-zatorowe i wyższe wskaźniki umieralności. Częstość występowania zaburzeń rytmu serca jest coraz większa i oczekuje się również stałego wzrostu liczby chorych z AF. Epizody zakrzepowo-zatorowe są najpoważniejszymi powikłaniami AF, a za najistotniejsze postępowanie w tej grupie pacjentów uważa się leczenie przeciwzakrzepowe zgodne z aktualnymi wytycznymi. Badanie przeprowadzono w celu oceny zgodności z wytycznymi prewencyjnego leczenia przeciwzakrzepowego zaleconego w wypisie ze szpitala chorym z niezastawkowym AF, których hospitalizowano na oddziale kardiologii. Materiał i metody. Do retrospektywnej analizy włączono 4099 chorych z niezastawkowym AF, których wypisano z oddziału kardiologicznego po hospitalizacji w latach 2004–2012. Oceniono ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych (skala CHADS2) i krwotocznych (skala HAS-BLED), a także dane dotyczące chorób współistniejących oraz zalecanego w ramach prewencji leczenia przeciwzakrzepowego. Zgodność z wytycznymi w zakresie zapobiegania powikłaniom zakrzepowo-zatorowym oceniono, analizując zastosowane antykoagulanty i leki przeciwpłytkowe w grupach chorych obciążonych ryzykiem zakrzepowo-zatorowym o różnym poziomie. Wyniki. Średni wiek w badanej grupie wynosił 70,6 (± 10,9) roku. U chorych z AF występowały następujące choroby współistniejące: nadciśnienie tętnicze (74,8%), choroba niedokrwienna serca (56,7%), niewydolność serca (54,8%). Niskie ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych stwierdzono u 7,2% chorych, umiarkowane ryzyko — u 25,4%, natomiast wysokie ryzyko — u 67,4% chorych. U 34,6% chorych stwierdzono wysokie ryzyko krwawienia. Przyjmowanie w ramach prewencji powikłań zakrzepowo-zatorowych doustnych antykoagulantów w monoterapii lub w skojarzeniu z lekami przeciwpłytkowymi zalecono w wypisie 64% pacjentów. Zgodnie z wytycznymi do prewencyjnego leczenia przeciwzakrzepowego kwalifikowało się 66,9% chorych z badanej grupy — 62,4% chorych obciążonych wysokim ryzykiem udaru, 86% cechujących się umiarkowanym ryzykiem udaru i 41,1% nieobciążonych czynnikami ryzyka udaru. Najwyższy odsetek chorych leczonych zgodnie z wytycznymi odnoszącymi się do danej sytuacji klinicznej obserwowano w grupie chorych po epizodzie zakrzepowo-zatorowym (70,8%). Stwierdzono, że prewencyjne leczenie przeciwzakrzepowe zgodne z wy­tycznymi stosowano u 73,8% chorych w wieku 65–74 lat i 55,2% chorych powyżej 80 lat. Wnioski. Niemal 2/3 chorych z AF w wypisie ze szpitala zalecono prewencję powikłań zakrzepowo-zatorowych zgodną z wytycznymi. Najwięcej spośród tych osób należało do grupy umiarkowanego ryzyka, a najmniej do grypy nieobciążonej czynnikami ryzyka zakrzepowo-zatorowego. Znaczny odsetek chorych leczonych zgodnie z wytycznymi zaobserwowano w grupie osób, które przebyły epizod zakrzepowo-zatorowy. Odsetek chorych z AF, którym zalecono leki przeciwzakrzepowe zgodnie z wytycznymi, zmniejszał się z wiekiem.

Artykuł dostępny w formacie PDF

Pokaż PDF (angielski) Pobierz plik PDF

Referencje

  1. Wolf PA, Abbott RD, Kannel WB. Atrial fibrillation as an independent risk factor for stroke: the Framingham Study. Stroke. 1991; 22(8): 983–988.
  2. Petersen P, Boysen G, Godtfredsen J, et al. Placebo-controlled, randomised trial of warfarin and aspirin for prevention of thromboembolic complications in chronic atrial fibrillation. The Copenhagen AFASAK study. Lancet. 1989; 1(8631): 175–179.
  3. Laupacis A, Connolly SJ, Gent M, et al. Canadian Atrial Fibrillation Anticoagulation (CAFA) Study. J Am Coll Cardiol. 1991; 18(2): 349–355.
  4. Marini C, Santis FDe, Sacco S, et al. Contribution of atrial fibrillation to incidence and outcome of ischemic stroke: results from a population-based study. Stroke. 2005; 36(6): 1115–1119.
  5. Camm AJ, Kirchhof P, Lip G, et al. Guidelines for the management of atrial fibrillation: the Task Force for the Management of Atrial Fibrillation of the European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J. 2010; 31(19): 2369–2429.
  6. Camm AJ, Lip GYH, De Caterina R, et al. ESC Committee for Practice Guidelines-CPG, Document Reviewers, ESC Committee for Practice Guidelines (CPG). 2012 focused update of the ESC Guidelines for the management of atrial fibrillation: an update of the 2010 ESC Guidelines for the management of atrial fibrillation. Developed with the special contribution of the European Heart Rhythm Association. Eur Heart J. 2012; 33(21): 2719–2747.
  7. Potpara TS, Stankovic GR, Beleslin BD, et al. A 12-year follow-up study of patients with newly diagnosed lone atrial fibrillation: implications of arrhythmia progression on prognosis: the Belgrade Atrial Fibrillation study. Chest. 2012; 141(2): 339–347.
  8. Alam M, Bandeali SJ, Shahzad SA, et al. Real-life global survey evaluating patients with atrial fibrillation (REALISE-AF): results of an international observational registry. Expert Rev Cardiovasc Ther. 2012; 10(3): 283–291.
  9. Kopecky SL, Gersh BJ, McGoon MD, et al. The natural history of lone atrial fibrillation. A population-based study over three decades. N Engl J Med. 1987; 317(11): 669–674.
  10. Rienstra M, Hagens VE, Van Veldhuisen DJ, et al. RAte Control versus Electrical Cardioversion for Persistent Atrial Fibrillation Study Group. Clinical characteristics of persistent lone atrial fibrillation in the RACE study. Am J Cardiol. 2004; 94(12): 1486–1490.
  11. Opolski G, Kosior DA, Kurzelewski M, et al. Polish RecordAF. Baseline characteristics of patients from Poland enrolled in the global registry of patients with recently diagnosed atrial fibrillation (RecordAF). Kardiol Pol. 2010; 68(5): 546–554.
  12. Fuster V, Rydén LE, Cannom DS, et al. Task Force on Practice Guidelines, American College of Cardiology/American Heart Association, Committee for Practice Guidelines, European Society of Cardiology, European Heart Rhythm Association, Heart Rhythm Society. ACC/AHA/ESC 2006 guidelines for the management of patients with atrial fibrillation-executive summary: a report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines and the European Society of Cardiology Committee for Practice Guidelines (Writing Committee to Revise the 2001 Guidelines for the Management of Patients with Atrial Fibrillation). Eur Heart J. 2006; 27(16): 1979–2030.
  13. www. garfield.tri-london.ac.uk (9.08.2019).
  14. Nieuwlaat R, Capucci A, Camm AJ, et al. European Heart Survey Investigators. Atrial fibrillation management: a prospective survey in ESC member countries: the Euro Heart Survey on Atrial Fibrillation. Eur Heart J. 2005; 26(22): 2422–2434.
  15. Nabauer M, Gerth A, Limbourg T, et al. The Registry of the German Competence NETwork on Atrial Fibrillation: patient characteristics and initial management. Europace. 2009; 11(4): 423–434.
  16. Meinertz T, Kirch W, Rosin L, et al. ATRIUM investigators. Management of atrial fibrillation by primary care physicians in Germany: baseline results of the ATRIUM registry. Clin Res Cardiol. 2011; 100(10): 897–905.
  17. Waldo AL, Becker RC, Tapson VF, et al. NABOR Steering Committee. Hospitalized patients with atrial fibrillation and a high risk of stroke are not being provided with adequate anticoagulation. J Am Coll Cardiol. 2005; 46(9): 1729–1736.
  18. Agarwal S, Bennett D, Smith DJ. Predictors of warfarin use in atrial fibrillation patients in the inpatient setting. Am J Cardiovasc Drugs. 2010; 10(1): 37–48.
  19. Dinh T, Nieuwlaat R, Tieleman RG, et al. Antithrombotic drug prescription in atrial fibrillation and its rationale among general practitioners, internists and cardiologists in The Netherlands--The EXAMINE-AF study. A questionnaire survey. Int J Clin Pract. 2007; 61(1): 24–31.
  20. Chan PS, Maddox TM, Tang F, et al. Practice-level variation in warfarin use among outpatients with atrial fibrillation (from the NCDR PINNACLE program). Am J Cardiol. 2011; 108(8): 1136–1140.
  21. Rodríguez-Mañero M, Bertomeu-González V, Cordero A, et al. Trends in clinical profile and medical treatments of atrial fibrillation patients over the last 10 years. Rev Port Cardiol. 2013; 32(2): 103–109.
  22. Scowcroft ACE, Lee S, Mant J. Thromboprophylaxis of elderly patients with AF in the UK: an analysis using the General Practice Research Database (GPRD) 2000-2009. Heart. 2013; 99(2): 127–132.
  23. Bednarski J, Cieszewska E, Strzelecki A, et al. Anticoagulant and antiplatelet therapy for stroke prevention in atrial fibrillation patients in the clinical practice of a single district hospital in Poland. Kardiol Pol. 2013; 71(12): 1260–1265.
  24. Cowan C, Healicon R, Robson I, et al. The use of anticoagulants in the management of atrial fibrillation among general practices in England. Heart. 2013; 99(16): 1166–1172.
  25. Chae SH, Froehlich J, Morady F, et al. Prevalence and predictors of warfarin use in patients with atrial fibrillation at low or intermediate risk and relation to thromboembolic events. Clin Cardiol. 2011; 34(10): 640–644.
  26. Fang MC, Go AS, Chang Y, et al. A new risk scheme to predict warfarin-associated hemorrhage: the ATRIA (Anticoagulation and Risk Factors in Atrial Fibrillation) Study. J Am Coll Cardiol. 2011; 58(4): 395–401.