Powikłania zakrzepowo-zatorowe u hospitalizowanych chorych z migotaniem przedsionków — ocena częstości występowania i analiza czynników ryzyka
Streszczenie
Wstęp. Powikłania zakrzepowo-zatorowe są najpoważniejszymi powikłaniami migotania przedsionków (AF). Najczęściej dotyczą one ośrodkowego układu nerwowego, choć zatory mogą być także zlokalizowane w tętnicach obwodowych. Celem badania było określenie częstości występowania powikłań zakrzepowo-zatorowych oraz identyfikacja czynników ryzyka ich wystąpienia u hospitalizowanych chorych z AF.
Materiały i metody. Badaną grupę stanowiło 962 chorych z niezastawkowym AF hospitalizowanych w referencyjnym ośrodku kardiologicznym w latach 2007–2009. Ryzyko zakrzepowo-zatorowe u chorych z AF określono za pomocą skal CHADS2 i CHA2DS2VASc.
Wyniki. W badanej grupie 962 chorych z AF najwięcej, bo 674 chorych (70%), miało powyżej 70 lat i występowała u nich utrwalona postać arytmii — 467 osób (48,5%). Nie stwierdzono różnic w zakresie częstości występowania arytmii u kobiet i mężczyzn. Większość badanych była obciążona wysokim ryzykiem zakrzepowo-zatorowym; w skali CHADS2 — 869 chorych (90,3%), w skali CHA2DS2VASc — 882 chorych (91,7%). Średni wynik w skali CHADS2 napad niedokrwienny (TIA), u 1 chorego (0,6%) — udar mózgu i TIA, a u 12 chorych (7,4%) — obwodowe powikłania zakrzepowo-zatorowe.
Wnioski. W grupie hospitalizowanych chorych z AF większość badanych stanowili pacjenci w podeszłym wieku, obciążeni wysokim ryzykiem powikłań zakrzepowo-zatorowych i z utrwaloną postacią arytmii. Najczęściej występującym czynnikiem ryzyka wspomnianych powikłań w badanej grupie były podeszły wiek oraz nadciśnienie tętnicze. Wyniki w skalach CHADS2 oraz CHA2DS2VASc były wyższe u chorych z AF i upośledzoną funkcją nerek niż u chorych z AF i prawidłową funkcją nerek. Zatorowość obwodowa występowała u co 13. chorego z powikłaniami zakrzepowo-zatorowymi i AF.
Słowa kluczowe: migotanie przedsionkówpowikłania zakrzepowo-zatoroweczynniki ryzyka
Referencje
- Benjamin EJ, Wolf PA, D'Agostino RB, et al. Impact of atrial fibrillation on the risk of death: the Framingham Heart Study. Circulation. 1998; 98(10): 946–952.
- Czlonkowska A, Ryglewicz D, Weissbein T, et al. A prospective community-based study of stroke in Warsaw, Poland. Stroke. 1994; 25(3): 547–551.
- Niewada M, Skowrońska M, Ryglewicz D, et al. Polish National Stroke Prevention and Treatment Collaborative Group. Acute ischemic stroke care and outcome in centers participating in the Polish National Stroke Prevention and Treatment Registry. Stroke. 2006; 37(7): 1837–1843.
- Benjamin EJ, Wolf PA, D'Agostino RB, et al. Impact of atrial fibrillation on the risk of death: the Framingham Heart Study. Circulation. 1998; 98(10): 946–952.
- Go AS, Hylek EM, Phillips KA, et al. Prevalence of diagnosed atrial fibrillation in adults: national implications for rhythm management and stroke prevention: the AnTicoagulation and Risk Factors in Atrial Fibrillation (ATRIA) Study. JAMA. 2001; 285(18): 2370–2375.
- Członkowie grupy roboczej ESC.. Wytyczne ESC dotyczące postępowania w migotaniu przedsionków na 2012 rok. Kardiol Pol. 2012; 70(suppl IV): 197–234.
- Pruszczyk P, Hryniewiecki T, Drożdż J. Kardiologia z elementami angiologii część II. Medical Tribune Polska, Warszawa 2009: 118–142.
- Kawecka-Jaszcz K, Pośnik-Urbańska A, Jankowski P. Rozpowszechnienie nadciśnienia tętniczego w zależności od płci w świetle badań epidemiologicznych w Polsce. Nadciś Tętn. 2007; 11: 377–383.
- Rajzer M, Kawecka-Jaszcz K. Podatność tętnic w nadciśnieniu tętniczym. Od patofizjologii do znaczenia klinicznego. Nadciś Tętn. 2002; 6: 63.
- Furberg CD, Psaty BM, Manolio TA, et al. Prevalence of atrial fibrillation in elderly subjects (the Cardiovascular Health Study). Am J Cardiol. 1994; 74(3): 236–241.
- Stroke Prevention in Atrial Fibrillation Study. Final results. Circulation. 1991; 84(2): 527–539.
- Heeringa J, van der Kuip DAM, Hofman A, et al. Prevalence, incidence and lifetime risk of atrial fibrillation: the Rotterdam study. Eur Heart J. 2006; 27(8): 949–953.
- Kannel WB, Abbott RD, Savage DD, et al. Coronary heart disease and atrial fibrillation: the Framingham Study. Am Heart J. 1983; 106(2): 389–396.
- Gorczyca-Michta I, Wożakowska-Kapłon B. New oral anticoagulants for the prevention of thromboembolic complications in atrial fibrillation: a single centre experience. Kardiol Pol. 2015; 73(2): 85–93.
- Banecka-Majkutewicz Z, Nyka WM, Krześniak-Bohdan M, et al. Analiza czynników ryzyka udaru niedokrwiennego mózgu (badanie wstępne). Udar Mózgu. 2002; 4: 18–20.
- Kirchhof P, Schmalowsky J, Pittrow D, et al. ATRIUM Study Group, ATRIUM investigators. Management of atrial fibrillation by primary care physicians in Germany: baseline results of the ATRIUM registry. Clin Res Cardiol. 2011; 100(10): 897–905.
- Lee M, Saver JL, Chang KH, et al. Low glomerular filtration rate and risk of stroke: meta-analysis. BMJ. 2010; 341: c4249.
- Piccini J, Stevens S, Chang Y, et al. Renal Dysfunction as a Predictor of Stroke and Systemic Embolism in Patients With Nonvalvular Atrial FibrillationClinical Perspective. Circulation. 2012; 127(2): 224–232.
- Frost L, Engholm G, Johnsen S, et al. Incident thromboembolism in the aorta and the renal, mesenteric, pelvic, and extremity arteries after discharge from the hospital with a diagnosis of atrial fibrillation. Arch Intern Med. 2001; 161(2): 272–276.
