Rola echokardiografii w diagnostyce kardiogennej przyczyny udaru niedokrwiennego
Streszczenie
Udary mózgu są jedną z głównych przyczyn śmierci na całym świecie, a także jedną z wiodących przyczyn długotrwałej niesprawności. Około 15-40% udarów niedokrwiennych ma podłoże sercowo-zatorowe. Wiążą się one z gorszym rokowaniem, większą skłonnością do nawrotów wczesnych i późnych oraz większą śmiertelnością niż inne typy udarów niedokrwiennych. Badanie echokardiograficzne jest ważnym elementem diagnostycznym zarówno w ustaleniu etiologii udaru jak i właściwego postępowania w jego prewencji wtórnej. Wdrożenie leczenia przyczynowego na wczesnym etapie pozwala zmniejszyć ryzyko niepełnosprawności i zmniejsza koszty długotrwałej opieki nad pacjentem. Ten artykuł skupia się na omówieniu chorób serca związanych dużym ryzykiem wystąpienia zatorowości sercowopochodnej takich jak: trzepotanie i migotanie przedsionków, choroba niedokrwienna serca, kardiomiopatie, obecność sztucznych zastawek serca, infekcyjne zapalenia wsierdzia, obecność mas wewnątrzsercowych raz miażdżyca aorty. Istotną rolę w diagnostyce tych chorób stanowi badanie echokardiograficzne przezklatkowe i przezprzełykowe. Celem tej pracy przeglądowej jest omówienie optymalnych metod diagnostycznych potencjalnych źródeł zatorowości sercopochodnej, a także omówienie nowych, potencjalnych czynników predykcyjnych wystąpienia udaru mózgu w badaniu echokardiograficznych.
Słowa kluczowe: udar niedokrwiennyechokardiografiaudar kardiogennyprewencja wtórna
Referencje
- Król W, Żarek A, Wilk A, et al. Transthoracic echocardiography in the assessment of cardiogenic causes of ischaemic stroke. Neurol Neurochir Pol. 2019; 53(2): 156–161.
- Abreu TT, Mateus S, Correia J. Therapy implications of transthoracic echocardiography in acute ischemic stroke patients. Stroke. 2005; 36(7): 1565–1566.
- Camen S, Haeusler KG, Schnabel RB. Cardiac imaging after ischemic stroke or transient ischemic attack. Curr Neurol Neurosci Rep. 2020; 20(8): 36.
- Adams HP, Bendixen BH, Kappelle LJ, et al. Classification of subtype of acute ischemic stroke. Definitions for use in a multicenter clinical trial. TOAST. Trial of Org 10172 in Acute Stroke Treatment. Stroke. 1993; 24(1): 35–41.
- Gąsiorek P, Banach M, Maciejewski M, et al. Stroke as a result of cardioembolism-characteristic features in the context of diagnostic methods and secondary prevention. Folia Cardiol. 2018; 13(1): 21–28.
- Arnautu SF, Arnautu DA, Lascu A, et al. A review of the role of transthoracic and transesophageal echocardiography, computed tomography, and magnetic resonance imaging in cardioembolic stroke. Med Sci Monit. 2022; 28: e936365.
- Moroney JT, Bagiella E, Paik MC, et al. Risk factors for early recurrence after ischemic stroke: the role of stroke syndrome and subtype. Stroke. 1998; 29(10): 2118–2124.
- Winter Y, Wolfram C, Schaeg M, et al. Evaluation of costs and outcome in cardioembolic stroke or TIA. J Neurol. 2009; 256(6): 954–963.
- Arboix A, Oliveres M, Massons J, et al. Early differentiation of cardioembolic from atherothrombotic cerebral infarction: a multivariate analysis. Eur J Neurol. 1999; 6(6): 677–683.
- Lipiec P, Bąk J, Braksator W, et al. [Transesophageal echocardiography in adults - guidelines of the Working Group on Echocardiography of the Polish Cardiac Society]. Kardiol Pol. 2018; 76(2): 494–498.
- Danese A, Mugnai G, Prevedello F, et al. The role of echocardiography in the embolic stroke of undetermined source. J Cardiovasc Med (Hagerstown). 2020; 21(8): 547–555.
- Hahn RT, Abraham T, Adams MS, et al. Guidelines for performing a comprehensive transesophageal echocardiographic examination: recommendations from the American Society of Echocardiography and the Society of Cardiovascular Anesthesiologists. J Am Soc Echocardiogr. 2013; 26(9): 921–964.
- Saric M, Armour AC, Arnaout MS, et al. Guidelines for the use of echocardiography in the evaluation of a cardiac source of embolism. J Am Soc Echocardiogr. 2016; 29(1): 1–42.
- Schnabel RB, Camen S, Knebel F, et al. Expert opinion paper on cardiac imaging after ischemic stroke. Clin Res Cardiol. 2021; 110(7): 938–958.
- Kleindorfer DO, Towfighi A, Chaturvedi S, et al. 2021 guideline for the prevention of stroke in patients with stroke and transient ischemic attack: a guideline from the american heart association/american stroke association. Stroke. 2021; 52(7): e364–e467.
- Secades S, Martín M, Corros C, et al. Diagnostic yield of echocardiography in stroke: should we improve patient selection? Neurologia. 2013; 28(1): 15–18.
- Zhang L, Harrison JK, Goldstein LB. Echocardiography for the detection of cardiac sources of embolism in patients with stroke or transient ischemic attack. J Stroke Cerebrovasc Dis. 2012; 21(7): 577–582.
- Wytyczne dotyczące postępowania u chorych z migotaniem przedsionków. Kardiol Pol. 2010; 68(supl. VII): 487–566.
- Kalarus Z, Średniawa B, Mitręga K, et al. Prevalence of atrial fibrillation in the 65 or over Polish population. Report of cross-sectional NOMED-AF study. Kardiol Pol. 2023; 81(1): 14–21.
- Miyasaka Y, Barnes ME, Gersh BJ, et al. Secular trends in incidence of atrial fibrillation in Olmsted County, Minnesota, 1980 to 2000, and implications on the projections for future prevalence. Circulation. 2006; 114(2): 119–125.
- Steiner DK, Søgaard P, Jensen M, et al. Risk of stroke or systemic embolism in patients with degenerative mitral stenosis with or without atrial fibrillation: A cohort study. Int J Cardiol Heart Vasc. 2022; 43.
- Abramowitz Y, Jilaihawi H, Chakravarty T, et al. Mitral annulus calcification. J Am Coll Cardiol. 2015; 66(17): 1934–1941.
- Sud K, Agarwal S, Parashar A, et al. Degenerative mitral stenosis: unmet need for percutaneous interventions. Circulation. 2016; 133(16): 1594–1604.
- Silbiger JJ. Anatomy, mechanics, and pathophysiology of the mitral annulus. Am Heart J. 2012; 164(2): 163–176.
- Ahmad S, Wilt H. Stroke prevention in atrial fibrillation and valvular heart disease. Open Cardiovasc Med J. 2016; 10: 110–116.
- Ibanez B, James S, Agewall S, et al. ESC Scientific Document Group. 2017 ESC Guidelines for the management of acute myocardial infarction in patients presenting with ST-segment elevation: The Task Force for the management of acute myocardial infarction in patients presenting with ST-segment elevation of the European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J. 2018; 39(2): 119–177.
- Kim AS. Evaluation and prevention of cardioembolic stroke. Continuum (Minneap Minn). 2014; 20(2 Cerebrovascular Disease): 309–322.
- Moulson N, LaHaye SA, Bertrand OF, et al. Prophylactic warfarin post anterior st-elevation myocardial infarction: a systematic review and meta-analysis. Cardiovasc Revasc Med. 2017; 18(8): 559–564.
- Habib G, Lancellotti P, Antunes MJ, et al. ESC Scientific Document Group. 2015 ESC guidelines for the management of infective endocarditis: the task force for the management of infective endocarditis of the european society of cardiology (ESC). Endorsed by: european association for cardio-thoracic surgery (EACTS), the european association of nuclear medicine (EANM). Eur Heart J. 2015; 36(44): 3075–3128.
- Vahanian A, Alfieri O, Andreotti F, et al. Joint Task Force on the Management of Valvular Heart Disease of the European Society of Cardiology (ESC), European Association for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS). Guidelines on the management of valvular heart disease (version 2012). Eur Heart J. 2012; 33(19): 2451–2496.
- Binkiewicz-Orluk M, Konopka M, Sierakowska-Sitkiewicz K, et al. Multimodality imaging in a diagnostic and therapeutic process of a patient with infective endocarditis. J Ultrason. 2020; 20(80): e61–e66.
- Habib G, Badano L, Tribouilloy C, et al. European Association of Echocardiography. Recommendations for the practice of echocardiography in infective endocarditis. Eur J Echocardiogr. 2010; 11(2): 202–219.
- Asopa S, Patel A, Khan OA, et al. Non-bacterial thrombotic endocarditis. Eur J Cardiothorac Surg. 2007; 32(5): 696–701.
- Savarapu P, Abdelazeem B, Isa S, et al. Cancer-Related non-bacterial thrombotic endocarditis presenting as acute ischemic stroke. Cureus. 2021; 13(5): e14953.
- Vahanian A, Beyersdorf F, Praz F, et al. ESC/EACTS Scientific Document Group. 2021 ESC/EACTS Guidelines for the management of valvular heart disease. Eur Heart J. 2022; 43(7): 561–632.
- Kuligowska-Jakubowska M, Neubauer-Geryk J, Bieniaszewski L. Leczenie przeciwzakrzepowe u pacjentów po zabiegach kardiochirurgicznych Anticoagulant therapy in patients after cardiac surgery treatment. ChSiN. 2010; 1(7): 14–22.
- Long Y, Gao C. Brain embolism secondary to cardiac myxoma in fifteen Chinese patients. ScientificWorldJournal. 2014; 2014.
- Rosário M, Fonseca AC, Sotero FD, et al. Neurological complications of cardiac tumors. Curr Neurol Neurosci Rep. 2019; 19(4): 15.
- Kent DM, Ruthazer R, Weimar C, et al. An index to identify stroke-related vs incidental patent foramen ovale in cryptogenic stroke. Neurology. 2013; 81(7): 619–625.
- Shaikh Q, Ahmed B, Ahmed M, et al. Left atrial volumes and associated stroke subtypes. BMC Neurol. 2013; 13: 149.
- Quan W, Yang X, Li Y, et al. Left atrial size and risk of recurrent ischemic stroke in cardiogenic cerebral embolism. Brain Behav. 2020; 10(10): e01798.
- Ozturk U, Ozturk O. Assessment of left atrial function by strain in patients with acute ıschemic stroke left atrial function and acute stroke. Rev Assoc Med Bras (1992). 2021; 67(1): 71–76.
- Saha SK, Kiotsekoglou A. Value of speckle tracking echocardiography for prediction of stroke risk in atrial fibrillation: Time to spare a stare outside the box? Echocardiography. 2018; 35(5): 589–591.