Ocena zjawiska intuicyjnego jedzenia w grupie kobiet stosujących diety wegetariańskie – badanie przekrojowe
, 1, 1, 2
Streszczenie
Wstęp. Diety wegetariańskie są z definicji dietami eliminacyjnymi, które zakładają wykluczenie określonych produktów spożywczych. Jedzenie intuicyjne, z drugiej strony, jest przeciwieństwem restrykcji dietetycznych i odnosi się do przyjmowania pokarmów w oparciu o wewnętrzne sygnały głodu i sytości. Celem badania była ocena zjawiska intuicyjnego jedzenia w grupie dorosłych kobiet z Polski stosujących diety wegetariańskie. Zgodnie z aktualną wiedzą, niniejsze badanie jest pierwszym, które ocenia intuicyjne odżywianie wśród dorosłych kobiet stosujących diety wegetariańskie.
Materiał i metody. Do przeprowadzenia badania wykorzystano kwestionariusz online zawierający Skalę Intuicyjnego Jedzenia-2 (IES-2).
Wyniki. Średnia wartość intuicyjnego jedzenia badanych kobiet (n = 806, 18–67 lat, BMI = 14,1–50,8 kg/m2) wyniosła 3,43 punktu na 5-punktowej skali. Wartość BMI była istotnie ujemnie skorelowana z jedzeniem intuicyjnym (R = –0,30, p < 0,001) i wszystkimi czterema podskalami. Poziom ogólnego wyniku intuicyjnego odżywiania nie różnił się istotnie w zależności od powodów stosowania diety wegetariańskiej (p > 0,05).
Wnioski. Wyniki wskazują, że kobiety stosujące dietę wegetariańską nie charakteryzowały się niskim poziomem intuicyjnego odżywiania. Rodzaj diety wegetariańskiej nie wpłynął znacząco na ogólny poziom intuicyjnego odżywiania. Konieczne są dalsze badania w tym zakresie, aby zapewnić bardziej dostosowane interwencje żywieniowe.
Słowa kluczowe: jedzenie intuicyjnedietawegetarianizmkobiety
Referencje
- Tylka TL, Kroon Van Diest AM. The Intuitive Eating Scale-2: item refinement and psychometric evaluation with college women and men. J Couns Psychol. 2013; 60(1): 137–153.
- Pawlak R. Vegetarian diets in the prevention and management of diabetes and its complications. Diabetes Spectr. 2017; 30(2): 82–88.
- Hargreaves SM, Raposo A, Saraiva A, et al. Vegetarian diet: an overview through the perspective of quality of life domains. Int J Environ Res Public Health. 2021; 18(8).
- Brytek-Matera A. Interaction between vegetarian versus omnivorous diet and unhealthy eating patterns (orthorexia nervosa, cognitive restraint) and body mass index in adults. Nutrients. 2020; 12(3).
- Obesity: preventing and managing the global epidemic. Report of a WHO consultation. World Health Organ Tech Rep Ser. 2000; 894: i–xii, 1.
- Camilleri G, Méjean C, Bellisle F, et al. Cross-cultural validity of the Intuitive Eating Scale-2. Psychometric evaluation in a sample of the general French population. Appetite. 2015; 84: 34–42.
- Augustus-Horvath CL, Tylka TL. The acceptance model of intuitive eating: a comparison of women in emerging adulthood, early adulthood, and middle adulthood. J Couns Psychol. 2011; 58(1): 110–125.
- Carrard I, Rothen S, Rodgers R. Body image concerns and intuitive eating in older women. Appetite. 2021; 164.
- Camilleri GM, Méjean C, Bellisle F, et al. Intuitive eating is inversely associated with body weight status in the general population-based NutriNet-Santé study. Obesity (Silver Spring). 2016; 24(5): 1154–1161.
- Konttinen H. Emotional eating and obesity in adults: the role of depression, sleep and genes. Proc Nutr Soc. 2020; 79(3): 283–289.
- Péneau S, Ménard E, Méjean C, et al. Sex and dieting modify the association between emotional eating and weight status. Am J Clin Nutr. 2013; 97(6): 1307–1313.
- Camilleri GM, Méjean C, Bellisle F, et al. Intuitive eating dimensions were differently associated with food intake in the general population-based nutrinet-santé study. J Nutr. 2017; 147(1): 61–69.
- Horwath C, Hagmann D, Hartmann C. Intuitive eating and food intake in men and women: Results from the Swiss food panel study. Appetite. 2019; 135: 61–71.
- Jacob R, Drapeau V, Lamarche B, et al. Associations among eating behaviour traits, diet quality and food labelling: a mediation model. Public Health Nutr. 2020; 23(4): 631–641.
- Barthels F, Meyer F, Pietrowsky R. Orthorexic and restrained eating behaviour in vegans, vegetarians, and individuals on a diet. Eat Weight Disord. 2018; 23(2): 159–166.
- Dittfeld A, Gwizdek K, Jagielski P, et al. A Study on the relationship between orthorexia and vegetarianism using the BOT (Bratman Test for Orthorexia). Psychiatr Pol. 2017; 51(6): 1133–1144.
- Sweerts S. Treat or enhance cognitive restraint in individuals suffering from overweight or obesity? Systematic revue of the literature. SOJ Psychology. 2016; 3(1): 1–8.
- Norwood R, Cruwys T, Chachay VS, et al. The psychological characteristics of people consuming vegetarian, vegan, paleo, gluten free and weight loss dietary patterns. Obes Sci Pract. 2019; 5(2): 148–158.
- van Dyck Z, Herbert BM, Happ C, et al. German version of the intuitive eating scale: psychometric evaluation and application to an eating disordered population. Appetite. 2016; 105: 798–807.
- Kasiak PS, Adamczyk N, Jodczyk AM, et al. COVID-19 pandemic consequences among individuals with eating disorders on a clinical sample in poland-a cross-sectional study. Int J Environ Res Public Health. 2022; 19(14).
- Andrade C. The limitations of online surveys. Indian J Psychol Med. 2020; 42(6): 575–576.
