Nadobojczykowy przebieg żyły odpromieniowej — implikacje zabiegowe stałej elektroterapii serca

Streszczenie

Poprzeczna wenesekcja żyły odpromieniowej (cut-down CV) w trójkącie naramienno-piersiowym jest zwykle pierwszą preferowaną próbą uzyskania dostępu do żylnego układu naczyniowego ze względu na niższe ryzyko traumatyzacji otaczających struktur niż w przypadku nakłucia przedsionkowo-komorowego (AV puncture). Jednak dopiero sprzyjające parametry morfometryczne CV pozwalają na skuteczne przeprowadzenie elektrody do kolejnych naczyń, jakimi są AV i żyła podobojczykowa (SV).

Autorzy opracowania prezentują rzadką odmianę CV, do ujawnienia której doszło podczas zabiegu implantacji układu stymulującego serce. Podczas implantacji układu typu VVI u 71-letniego mężczyzny, po częściowym wprowadzeniu elektrody techniką cut-down CV do układu żylnego, pojawiła się trudność w jej dalszym pasażowaniu. Fluoroskopia uwidoczniła nadobojczykowy przebieg elektrody i miejsce blokady. Zobrazowanie naczyń preparatem kontrastowym ujawniło przyczynę oraz pełną strukturę morfoanatomiczną układu żylnego — obecność rozgałęzienia CV na dwa naczynia, z których jedno przemieszczało się ponad obojczykiem i było naczyniem dominującym wielkością, drugie natomiast, o typowym dla CV przebiegu podobojczykowym, łączyło się swoim dopływem z SV. Elektrodę przeprowadzono naczyniem przebiegającym podobojczykowo, a po uzyskaniu optymalnych parametrów stymulacji połączono ze stymulatorem.

W analizowanym materiale wykonanych w klinice 1828 pierwszorazowych zabiegów z zakresu stałej elektroterapii serca (2011–2014) w 6 przypadkach (0,3%) wykryto zaprezentowaną odmianę CV z naczyniem przemieszczającym się ponad obojczykiem.

Wprowadzenie elektrody do nadobojczykowego odgałęzienia CV może sprzyjać zarówno uszkodzeniom elementów przewodu (izolacja), jak i tkanek pokrywających (skóra), i należy szacować je jako późne powikłanie elektroterapii. Uwidocznienie nietypowego przebiegu elektrod podczas fluoroskopii wymaga śródzabiegowego podania środka kontrastowego uwidaczniającego cechy morfometryczne naczyń, w tym takie znalezisko, jak nadobojczykowe odgałęzienie CV. Nadobojczykowe położenie CV jest rzadkim zjawiskiem anatomicznym, tym niemniej może istotnie wpłynąć na przebieg zabiegu z zakresu stałej elektroterapii serca.