Wpływ pionizacji na aktywność autonomicznego układu nerwowego u wyczynowych pływaków

Streszczenie

Wstęp. Analiza zatokowego rytmu pracy serca (HRV) stanowi przydatne narzędzie służące do oceny procesów adaptacyjnych organizmu do wysiłku fizycznego, zachodzących w autonomicznym układzie nerwowym (ANS). Zmiana pozycji ciała z leżącej na stojącą powoduje większą aktywność składowej współczulnej ANS. Celem pracy była ocena wpływu pionizacji na czynność ANS u wyczynowych pływaków.

Materiał i metody. Badaniami objęto 10 zdrowych pływaków (5 kobiet, 5 mężczyzn, śr. wieku 21 ± 2 lata) w okresie treningu przejściowego oraz 31 zdrowych ochotników, którzy stanowili grupę kontrolną. Oceny aktywności ANS oparto na wskaźnikach analizy czasowej i częstotliwościowej HRV, zmianach ciśnienia tętniczego i częstości rytmu serca w spoczynku, podczas testu zmiany pozycji ciała (TUT) w okresie przed treningiem i po nim.

Wyniki. U pływaków przed treningiem podczas pionizacji zanotowano istotne statystycznie zmniejszenie wartościwskaźników: rMSSD, pNN50, HF, NHF oraz wzrost wartości VLF, LF/HF (p < 0,05). Po treningu podczas pionizacji, w porównaniuz pozycją leżącą, zanotowano istotne statystycznie zmniejszenie wartości wskaźników: pNN50, HF, NHF oraz wzrost NLF, LF/HF (p < 0,05).

Wnioski. Bodziec pionizacyjny spowodował istotną zmianę wszystkich ocenianych parametrów układu wegetatywnego, wskazując na wzrost napięcia składowej współczulnej. Po treningu u pływaków odpowiedź na stymulację była mniejsza. Zastosowany TUT może być przydatny w ocenie zdolności reagowania układu wegetatywnego sportowców na bodźce zewnętrzne, co wydaje się istotne w kontekście zapobieganiu występowania zespołu przetrenowania.