Ablacja czy modyfikacja drogi wolnej u chorych z nawrotnym częstoskurczem przedsionkowo-węzłowym? Wpływ pojedynczego nawrotu węzłowego na skuteczność odległą zabiegu

Streszczenie

Cel pracy: Ocena, czy wykonanie modyfikacji, a nie ablacji drogi wolnej u chorych z nawrotnym częstoskurczem przedsionkowo-węzłowym wpływa na częstość występowania nawrotów arytmii.
Materiał i metody: 50 chorych (37K, 13m.; 50*15 lat) poddanych skutecznemu uszkodzeniu drogi wolnej prądem RF. Podziału na ablację (bez przewodzenia drogą wolną) i modyfikację (pojedynczy nawrót węzłowy) drogi wolnej dokonano na podstawie wyniku badania elektrofizjologicznego. Przebieg kliniczny po ablacji oceniano ambulatoryjnie. Co 3–6 miesięcy wykonywano badanie kliniczne, EKG, co najmniej dwukrotnie zapis EKG metodą Holtera. Obserwacja odległa trwała 14 – 74 miesięcy, średnio 48.* 16.
Wyniki: Późne nawroty arytmii wystąpiły u 4 pacjentów (1–6 miesięcy). U dwóch z nich w badaniu wykonanym bezpośrednio po zabiegu wykazano szczątkowe przewodzenie drogą wolną. U jednej chorej w 10 dni po zabiegu wystąpił uporczywie nawracający atypowy częstoskurcz węzłowy z przewodzeniem w kierunku wstecznym drogą pośrednią. W czasie drugiej sesji wykonano skuteczną ablację drogi szybkiej. W badaniu kontrolnym po obydwu sesjach nie stwierdzano nawrotów w łączu p-k. U pozostałych 3 chorych wykonano skuteczną ablację drogi wolnej. Na podstawie wyników własnych i danych z piśmiennictwa sugerujemy, że:
1. Jeżeli wyzwalamy pojedynczy nawrót, a przebieg aplikacji nie daje pewności trwałego efektu (brak innych wskaźników, niska temperatura, przemieszczenie elektrody w czasie aplikacji), należy wykonać badanie po podaniu izoprenaliny;
2. Jeżeli nie stwierdza się cech przewodzenia przez drogę wolną lub wyzwalamy pojedynczy nawrót, a aplikacja przebiegała bez zakłóceń, można zakończyć zabieg.
Wniosek: Ablacja i modyfikacja drogi wolnej są zabiegami podobnie bezpiecznymi i skutecznymi. Nawroty arytmii zarówno po ablacji, jak i modyfikacji występują rzadko.