Zaburzenia rytmu, dyspersja odstępu QT i zmienność rytmu zatokowego u dorosłych chorych po korekcji tetralogii Fallota

Streszczenie

Wstęp: Obserwacja chorych po całkowitej korekcji chirurgicznej tetralogii Fallota (TOF, tetralogy of Fallot) wykazuje często groźne komorowe zaburzenia rytmu serca. Poszerzenie zespołu QRS powyżej 180 ms stanowi u tych chorych niezależny czynnik zagrożenia nagłym zgonem. Celem pracy była analiza zaburzeń rytmu i parametrów czasowych zmienności rytmu zatokowego (HRV, heart rate variability) oraz dyspersji odstępu QT (QTd), szczególnie u pacjentów ze znacznym poszerzeniem zespołów komorowych w EKG.
Materiał i metody: Badaniem objęto 23 chorych (8 kobiet i 15 mężczyzn) w wieku 16-32 lat (śr. 25,52 ± 4,67 lat), operowanych przed 5-28 laty (śr. 16,45 ± 4,51 lat), u których dokonano analizy 12-odprowadzeniowego EKG w celu oceny czasu trwania zespołu QRS i dyspersji odstępu QT oraz wykonano całodobowe badanie EKG metodą Holtera.
Wyniki: Wszyscy badani charakteryzowali się zachowanym rytmem zatokowym przewiedzionym z blokiem prawej odnogi pęczka Hisa. Średni czas trwania zespołu QRS wynosił 177 ± 10 ms. U 5 pacjentów QRS był większy niż 180 ms. Badanych podzielono na dwie grupy: I - 18 chorych z zespołem QRS < 180 ms, II - 5 pacjentów z QRS > 180 ms. Dyspersja odstępu QT mieściła się w granicach 20-180 ms (śr. 66 ± 36 ms). Nie stwierdzono istotnej różnicy w wartościach QTd u osób z I i II grupy (odpowiednio: 70 ± 35 ms i 65 ± 38 ms). Pojedyncze komorowe pobudzenia dodatkowe obserwowano u 5 chorych, u 1 pacjenta - pary i gromadne pobudzenia komorowe. Ponadto u 3 spośród nich występowała liczna ekstrasystolia nadkomorowa, w tym krótkotrwałe częstoskurcze nadkomorowe. Tylko nadkomorowe zaburzenia rytmu występowały u 2 pacjentów. Bloki przedsionkowo-komorowe I i IIo typu Wenckebacha obserwowano u 3 pacjentów. Parametry czasowe HRV przedstawiały się następująco: SDNN: 136,1 ± ± 41,7 ms, SDANN-i: 125,5 ± 41,8 ms, SDNN-i: 52,5 ± 17,4 ms, rMSSD: 32,4 ± 14,5 ms, pNN50: 10,2 ± 8,6%.
Wnioski: Nie stwierdzono różnicy w rozkładzie poszczególnych wartości w grupach z czasem trwania QRS zarówno większym, jak i mniejszym od 180 ms. Średnie wartości parametrów czasowych HRV w badanej grupie były zbliżone do obserwowanych w populacji dorosłych 40-50-latków, jednak niższe od stwierdzanych u osób zdrowych w wieku 20-30 lat.